Orkan Axel, który nawiedził Polskę na początku stycznia, pozostawił po sobie wiele śladów. Zwłaszcza w pasie nadmorskim wyrządził sporo strat. Uszkodzonych zostało wiele elementów technicznej infrastruktury. Sztorm zabrał także część plaż. Tak stało się m.in. w zachodniej części Kołobrzegu, gdzie piętrzące się fale dotarły do wydm, odsłaniając ukryte w nich bunkry.
Mowa o żelbetowych podziemnych budowlach pochodzących z czasów zimnej wojny. Wchodziły one w skład Kompanijnego Rejonu Umocnionego 19. Baterii Artylerii Stałej. Jeszcze w latach 70. ubiegłego wieku podobne obiekty dostrzec można było wzdłuż całego kołobrzeskiego wybrzeża. W rejonie plaży wschodniej zostały jednak zlikwidowane. Pozostały te na plaży zachodniej, która do niedawna była we władaniu wojska. To właśnie dlatego o ich istnieniu wiedziało niewiele osób. Teraz tajemnicę nieco już zapomnianą przez mundurowych, a skrywaną przez wydmy, odsłonił Axel.
Co dokładnie zostało odkryte? Betonowe konstrukcje tworzące tunele, którymi kilkadziesiąt lat temu przemieszczali się do punktów obserwacyjnych żołnierze stacjonujący w 19. Baterii Artylerii Stałej. Obserwowali oni morze stojąc na straży północnej granicy Polski. Było to w czasach, gdy w obawie przed desantem obcych obowiązywał zakaz wstępu w godzinach nocnych na plaże.
Zalegający na nich piasek był co wieczór bronowany w celu ujawnienia nad ranem ewentualnych śladów wrogów.
Budowa umocnień, na które składały się betonowe konstrukcje odsłonięte przez ostatni sztorm, prowadzona była w latach 1950-1958. Historycy twierdzą, że prace nadzorował mieszkający wówczas w Kołobrzegu Ryszard Kukliński. W skład systemu fortyfikacji poza betonowymi korytarzami okrytymi wydmami wchodziła wieża radarowa, wieża dalmierzowa, podziemne magazyny amunicji oraz cztery działobitnie z armatami kalibru 130 mm, z których jedna zachowała się do dziś.
Znajdująca się na terenie Komendy Portu Wojennego Kołobrzeg 19. Bateria Artylerii Stałej, a w zasadzie to co z niej zostało, wpisana została w październiku 2016 r. do rejestru zabytków. ©℗
(pw)
Fot. Artur Bakaj
