Jak się zmieniał Szczecin? Plac Sztywnych albo Johna Lennona

Ściana budynku, na której zamontowano herby miast partnerskich Szczecina. Dziś tych miast jest znacznie więcej, a ze starych partnerów ostał się jedynie Rostock. Fot. Dariusz R. JANOWSKI  

Powstanie placu w sercu miasta było możliwe po zniesieniu statusu miasta-twierdzy i dalszej rozbudowie. Na przestrzeni lat wielokrotnie zmieniał swoją nazwę. Pierwsza została nadana w roku 1879 i aż do roku 1945 był to Arndtplatz.

O ile późniejszych nazw jakie nosił plac nie trzeba zbytnio objaśniać, o tyle trzeba przypomnieć, kim był Ernst Moritz Arndt (26.12.1769-29.01.1860). Za Wiki: Niemiecki pisarz, historyk, literat i delegat do parlamentu frankfurckiego. Szczególnie poświęcał się zmobilizowaniu obywateli przeciwko okupacji Niemiec przez wojska Napoleona Bonaparte. Jest jednym z najważniejszych liryków epoki Wojny Wyzwoleńczej.

Postać poety w przedwojennym Szczecinie była dość popularna, a jego imię nosiła także jedna z ulic oraz szkoła. Miał też odsłonięty w 1869 roku pomnik znajdujący się na terenie dzisiejszego parku im. Jana Kasprowicza. Jakby tego było mało – było również sanatorium imienia Arndta.

Po roku 1945 nazwę placu zmieniano kilkukrotnie i miała ona związek, podobnie jak w przypadku niemieckiego poety, z postaciami historycznymi, ale nie tylko.

W latach 1945-1950 plac nosił nazwę Sprzymierzonych. W latach 1950-1956 plac Konstantego Rokossowskiego, a w latach 1956-1991 imię wodza światowej rewolucji proletariatu, czyli Włodzimierza Ilicza Lenina. Następnie, w latach 1991-2009, ponownie był placem Sprzymierzonych, a od 2009 roku jest placem Szarych Szeregów.

Plac miał również swoje dwie nazwy nieformalne – równie głęboko tkwiące w świadomości, co te oficjalne. Tuż po wojnie używano nazwy „plac Sztywnych” co miało związek z faktem, że na placu Rosjanie pochowali swoich poległych żołnierzy. Cmentarz został zlikwidowany przed rokiem 1948, a ciała przeniesiono na Cmentarz Centralny.

Drugą nazwą nieformalną była nazwa plac Lennona i odnosiła się do tragicznie zmarłego w roku 1980 członka grupy „The Beatles”.

Na naszych zdjęciach widać ścianę budynku, na której zamontowano herby miast partnerskich. Dziś tych miast jest znacznie więcej, a ze starych partnerów ostał się jedynie Rostock. Nie ma już herbów, a i sam plac został zabudowany.

* * *

Zachęcamy Czytelników do zajrzenia do rodzinnych albumów. Na pewno znajdą się w nich zdjęcia będące świadectwem przemian w Szczecinie. Szkoda, aby widoczne na nich budynki i ludzie zostały na kolejne lata w szufladach. Zdjęcia i Państwa wspomnienia chętnie opublikujemy. Razem stworzymy wspaniałą galerię prezentującą przemiany Szczecina na przełomie lat. Kontakt z autorem: krzysztof.zurawski@24kurier.pl. ©℗

Krzysztof ŻURAWSKI