Obchody 54. rocznicy Grudnia'70 w Szczecinie. "Zapłacili najwyższą możliwą cenę" [GALERIA]

Wydarzenia z grudnia 1970 roku uformowały polski Szczecin. Fot. Dariusz Gorajski  

We wtorek pod bramą Stoczni Szczecińskiej uczciliśmy 54. rocznicę Grudnia'70. Przyszli m.in. uczestnicy tamtych wydarzeń, stoczniowcy, harcerze, politycy. 

Beata Kempa, doradca prezydenta RP Andrzeja Dudy, przeczytała list od głowy państwa. Prezydent przypomniał, że w grudniu 1970 komunistyczna władza wysłała przeciwko głodnym, poniżonym robotnikom milicję i wojsko, transportery opancerzone i czołgi. Mimo to Szczecinem przez pewien czas de facto rządzili protestujący. Miasto nazwano republiką szczecińską, bo funkcjonowało poza kontrolą reżimu. Ostatecznie komuniści krwawo zdławili strajk.  

- Jesteśmy tutaj, bo czujemy taką wewnętrzną potrzebę, bo mamy poczucie długu wobec tych, którzy walcząc o podstawowe prawa człowieka, o wolność, godność i sprawiedliwość, zapłacili najwyższą możliwą cenę - mówił prezydent Szczecina Piotr Krzystek. - Czytając zapisane na tablicy nazwiska ofiar, uświadamiamy sobie, że każda ze zbrodniczych kul przerwała czyjeś życie, często na jego progu, brutalnie pozbawiła jakąś rodzinę kochającego ojca, czułego męża, wspaniałego syna czy dorastającej córki. Taka zbrodnia nigdy nie może mieć usprawiedliwienia.

Prezydent dodał, że komuniści nie liczyli się z ludzkim życiem. Obywateli traktowali jak wrogów. Choć Grudzień'70 nie doprowadził do obalenia reżimu, ciągnął Piotr Krzystek, to położył podwaliny pod powstanie "Solidarności". Ostatecznie marszu ku wolności, marszu z istotnym udziałem szczecinian, komunistom nie udało się powstrzymać. 

Odczytano też list od szefa "Solidarności", Piotra Dudy. Najważniejszy związkowiec w kraju podkreślił, że autorzy masakry na Wybrzeżu nigdy nie zostali z niej rozliczeni. Z drugiej strony niewystarczająco zadośćuczyniono ofiarom poprzedniego reżimu. Wedle Dudy "praworządność i demokracja to dla obecnej władzy puste hasła" - bo podejmuje ona próbę przywrócenia przywilejów emerytalnych dawnym funkcjonariuszom bezpieki. 

Podczas uroczystości pojawili się także rolnicy. Hasła na ich traktorach brzmiały "Ustawa łańcuchowa = upadek polskiej hodowli", "Mercosu = upadek polskiego rolnictwa". 

W poniedziałek uroczystości rocznicowe odbyły się pod pomnikiem  Ofiar Grudnia 1970 roku na Cmentarzu Centralnym. Dyrektor szczecińskiego Instytutu Pamięci Narodowej Krzysztof Męciński ubolewał wtedy, że wolna Rzeczpospolita nie rozliczyła osób odpowiedzialnych za grudniową zbrodnię. 

- Proces sądowy toczył się blisko 20 lat i osoby takie jak kat Trójmiasta, wicepremier Kociołek, zostały uniewinnione. Wojciech Jaruzelski, ówczesny minister obrony narodowej, był chowany z ceremoniałem wojskowym - mówił historyk. 

Pięćdziesiąt cztery temu podczas starć na ulicach Szczecina zginęło 16 osób. Najmłodszą ofiarą była szesnastoletnia Jadwiga Kowalczyk. Ponad sto zostało rannych. Ten wybuch buntu w naszym mieście uchodzi w zgodnej opinii historyków za jedno z najważniejszych wydarzeń historii Polski komunistycznej.©℗

(as)