Cukrzyca dotyka milionów ludzi na świecie. Ta choroba nie boli. Dlatego długo może nie dawać wyraźnych objawów. To pierwsza niezakaźna choroba uznana za epidemię XXI wieku. Blisko milion Polaków może być nieświadomych swojej choroby.
Coraz więcej choruje
Dane NFZ wskazują, że w Polsce w 2018 roku na cukrzycę chorowało 2,86 mln dorosłych osób, a w 2022 roku liczba ta wzrosła do 3,11 mln. Koszt świadczeń, wyrobów medycznych i leków stosowanych w cukrzycy wyniósł w 2022 roku ok. 2,5 mld zł, a dla porównania – w 2018 roku było to 1,9 mld zł.
Ok. 9 proc. Polaków choruje na cukrzycę typu 2, drugie tyle ma stany metaboliczne poprzedzające wystąpienie tej choroby: insulinooporność, hiperinsulinemia, otyłość, zespół metaboliczny.
Można zapobiegać
Na wystąpienie cukrzycy typu 1 nie mamy wpływu. Ale możemy w znacznym stopniu zapobiegać wystąpieniu cukrzycy typu 2, a ta dotyczy około 95 procent wszystkich przypadków cukrzycy.
– Do czynników ryzyka wystąpienia cukrzycy typu 2 należy nadwaga i otyłość, nieprawidłowe nawyki żywieniowe, mała aktywność fizyczna, również choroby towarzyszące, jak nadciśnienie, hiperlipidemia – wymienia dr n. med. Małgorzata Józefowska z Wojewódzkiego Ośrodka Diabetologii i Chorób Metabolicznych w Łodzi w materiale edukacyjnym dostępnym na kanale YouTube Akademia NFZ.
Cukrzyca typu drugiego może też zależeć od czynników genetycznych, jednak – jak zaznacza specjalistka – w niewielkim stopniu.
– Ale faktycznie, jeśli w rodzinie ktoś chorował na cukrzycę typu drugiego, to będziemy należeć do grupy zwiększonego ryzyka, że u nas też cukrzyca może wystąpić – dodaje.
Nie lekceważ
W cukrzycy typu drugiego objawy mogą być długo nieodczuwalne. Ale czujność powinny wzbudzić: wzmożone pragnienie, częste oddawanie moczu, zmęczenie, nadmierna senność, wahania masy ciała, częstsze infekcje, problemy skórne. Warto to skonsultować z lekarzem. Bo możliwe powikłania cukrzycy są naprawdę poważne. Mogą prowadzić m.in. do udaru, zawału, choroby niedokrwiennej serca, chorób niedokrwiennych kończyn dolnych (stopa cukrzycowa), uszkodzenia oczu, chorób nerek.
Zapobieganie rozwojowi powikłań cukrzycowych obejmuje wiele działań mających na celu ograniczenie szkodliwego wpływu choroby na organizm człowieka. Istotnym elementem w profilaktyce i leczeniu cukrzycy typu 2 jest zbilansowana dieta i aktywność fizyczna, a także regularne badania profilaktyczne.
– Namawiamy do korzystania z bezpłatnych planów żywieniowych z przepisami na zdrowe dania przygotowane według zasad diety DASH na portalu https://diety.nfz.gov.pl/ – zaznacza Małgorzata Koszur, rzeczniczka Zachodniopomorskiego Oddziału NFZ oraz zachęca do korzystania także z materiałów edukacyjnych dostępnych na: kanale YouTube Akademia NFZ, Facebooku: Akademia NFZ, platformie X (Twitter) Narodowy Fundusz Zdrowia oraz na stronie Narodowego Funduszu Zdrowia. ©℗
Agnieszka SPIRYDOWICZ
