Miniony rok był dla zespołu portów Szczecin i Świnoujście rekordowy pod względem obrotów towarowych. Przeładowano łącznie ponad 25,4 mln ton. Zarówno Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście, jak i spółki portowe podejmują szereg działań mających na celu pozyskanie dodatkowych towarów. Należą do nich inwestycje w infrastrukturę portową. Plan inwestycyjny ZMPSiŚ zakłada wydatkowanie w obecnej perspektywie unijnej (2014-2020) prawie 1,5 mld złotych.
Najważniejsze inwestycje i stopień ich zaawansowania omówił na konferencji podsumowującej ubiegły rok Jacek Cichocki, wiceprezes ds. rozwoju ZMPSiŚ.
– Wszystkie nasze duże inwestycje z tej perspektywy unijnej skończą się w latach 2021, 2022 lub 2023, w zależności od wielkości projektu – poinformował.
Pierwszą grupę stanowią dwa przedsięwzięcia związane z modernizacją toru wodnego Świnoujście – Szczecin do głębokości 12,5 m, czyli zadaniem, którego inwestorem jest Urząd Morski w Szczecinie.
– My musimy się dostosować do tej modernizacji – podkreślił J. Cichocki.
Jednym z tych projektów jest poprawa dostępu do portu w Szczecinie w rejonie Kanału Dębickiego, czyli modernizacja do 12,5 m nabrzeży: Słowackiego, Czeskiego i Spółdzielczego oraz budowa nowego nabrzeża Norweskiego (na północ od Fińskiego).
– Jest to projekt dofinansowany w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, warty w całości 360 mln zł, z czego dofinansowanie unijne wynosi 215 mln – podał wiceprezes. – W tej chwili jesteśmy na etapie projektowania, który potrwa do końca tego roku. Finałem będzie uzyskanie pozwolenia na budowę i główny przetarg na wykonanie.
Drugie przedsięwzięcie, równie ważne, dotyczy rejonu masowego szczecińskiego portu, czyli Basenu Kaszubskiego. Chodzi o przebudowę nabrzeży Katowickiego i Chorzowskiego, zasypanie Basenu Noteckiego, pogłębienie akwenów. Wartość tego projektu to 200 mln zł (netto), a 120 mln (60 proc.) wynosi dofinansowanie UE.
– Mamy wybranego wykonawcę dokumentacji projektowej i zakładamy, że pozwolenie na budowę uzyskamy w styczniu 2019 roku – mówił J. Cichocki.
Kolejna inwestycja ZMPSiŚ to rozbudowa terminalu promowego w Świnoujściu.
– Musimy o niego zadbać, ponieważ w przewozach promowych jesteśmy liderem na Bałtyku, ale konkurencja nie śpi – zaznaczył wiceprezes ZMPSiŚ. – W związku z tym realizujemy bardzo ciekawy projekt, który jest już mocno zaawansowany: przystosowanie terminalu do obsługi transportu intermodalnego. To jest przebudowa i połączenie stanowisk nr 5 i 6 w jedno, żeby móc przyjmować promy o długości do 265 m, ale też budowa placów parkingowych, torów i estakady, czyli niezbędnej infrastruktury technicznej.
Wartość tego projektu to 126 mln zł, z czego 94 mln stanowią środki unijne (z instrumentu „Łącząc Europę” – CEF).
Jak podał wiceprezes Cichocki, zadanie jest na etapie wykonywania dokumentacji projektowej. Zgodnie z umową, w maju br. powinna być ona gotowa i uzyskane pozwolenie na budowę.
– Kolejny projekt to rozbudowa i modernizacja infrastruktury technicznej w obydwu portach, czyli instalacji kanalizacyjnej, wodociągowej, teletechnicznej, wód opadowych itp. – kontynuował wiceprezes. – Jego wartość wynosi 76 mln zł, z tego 57 mln stanowi dofinansowanie unijne. Jest to dość trudny projekt, dlatego że musimy modernizować te elementy, dzięki którym funkcjonuje port, na „żywym organizmie”. To projekt logistycznie, technicznie i formalnoprawnie dość skomplikowany. Do końca roku będziemy mieć pozwolenie na budowę.
W tzw. gazoporcie w Świnoujściu powstanie nowe stanowisko do redystrybucji skroplonego gazu ziemnego. W przypadku tej inwestycji ZMPSiŚ musi mieć wytyczne do projektowania od przyszłego operatora, czyli spółki Polskie LNG.
– My mamy wybudować stanowisko z urządzeniami odbojowymi i dopiero na to stanowisko Polskie LNG wprowadzi swoją technologię – wyjaśniał J. Cichocki. – Do potrzeb projektowania musimy wiedzieć, jaka to technologia, w których miejscach będą obciążenia itp. Ale jesteśmy w ścisłym kontakcie z Polskim LNG.
Są też projekty, które ZMPSiŚ realizuje wspólnie z innymi podmiotami, np. z PKP.
– Jest ponadto wiele inwestycji wynikających z czystej działalności operacyjnej zarządu portów – dodał wiceprezes. – Czasami któremuś z operatorów portowych musimy pomóc wykonać jakieś przyłącza. Również projekty pól refulacyjnych należą do działań, które prowadzimy na co dzień.
ZMPSiŚ ma dwa duże projekty znajdujące się w tzw. fazie koncepcyjnej. Pierwszy z nich to terminal kontenerowy w Świnoujściu, na wschód od portu zewnętrznego (tzw. gazoportu).
– Wykonaliśmy już analizę, koncepcję programowo-techniczną, która zawiera część techniczną, analizę nawigacyjną – poinformował wiceprezes Cichocki. – Wiemy, jak ten terminal ma wyglądać. Chcielibyśmy ten projekt realizować w oparciu o inwestora zewnętrznego, bo chodzi o koszt ok. 2 mld zł. Docelowy przeładunek to 1,5 mln TEU.
Konkretnych rozmów z potencjalnymi inwestorami jeszcze nie było, bo najpierw muszą być spełnione warunki umożliwiające budowę terminalu. Chodzi o zmianę miejscowego planu zagospodarowania i zmianę granic portu. To drugie nie stanowi problemu, ale zmiana planu zależy od lokalnych władz. Wykonywane są jeszcze pewne analizy ekonomiczne wpływu terminalu na port i na region. Gdy będą gotowe, ZMPSiŚ wróci do rozmów z samorządem Świnoujścia.
Również w fazie koncepcyjnej jest użeglownienie Odrzańskiej Drogi Wodnej.
– Nasze analizy doprowadziły nas do wniosku, że gdyby ODW była w IV klasie żeglowności, czyli międzynarodowej, ładunki w porcie mogłyby się zwiększyć o 10-15 mln ton rocznie – podkreślił J. Cichocki. – Oczywiście to nie jest do zrobienia dziś czy jutro, ale ponieważ mamy obowiązek zająć się strategicznymi planami rozwoju, to i tutaj przyjęliśmy rolę lidera.
ZMPSiŚ przygotowuje opracowania koncepcyjne, modelowe, hydrauliczne i hydrodynamiczne, mające odpowiedzieć na pytanie, co trzeba zrobić na Odrze, jakie prace hydrotechniczne wykonać, żeby uzyskać IV klasę. W zarządzie portów powstała specjalna komórka, która się tym zajmuje. Jest w kontakcie z innymi podmiotami, również z gminami nadodrzańskimi.
– Jesteśmy w trakcie prac modelowych – zaznaczył wiceprezes.
Na koniec podsumował, że celem inwestycji ZMPSiŚ jest poprawa infrastruktury portowej, by ułatwić pracę operatorom i zwiększać przeładunki.
– Takie zamierzenia jak terminal kontenerowy czy Odrzańska Droga Wodna mają też na celu uniwersalizację usług portowych – stwierdził.
Tekst i fot. Elżbieta KUBOWSKA
