Umowa budowlana może wydawać się formalnością, jednak w praktyce to właśnie ona decyduje o tym, czy inwestycja przebiegnie sprawnie, bez niespodzianek i bez stresu. Dobrze przygotowana umowa zabezpiecza interesy obu stron, wyznacza jasne zasady współpracy i pozwala uniknąć nieporozumień w trakcie realizacji projektu, dlatego warto poświęcić czas na dopracowanie jej postanowień.
Kluczowym elementem umowy jest precyzyjny opis zakresu prac, najlepiej powiązany z projektem budowlanym i dokumentacją techniczną. Dzięki temu zarówno inwestor, jak i wykonawca mają jasność co do tego, co dokładnie ma zostać wykonane, jakie materiały i technologie zostaną zastosowane oraz które prace są wyłączone z umowy.
Równie istotne są terminy realizacji. Umowa powinna określać nie tylko daty rozpoczęcia i zakończenia robót, ale także harmonogram poszczególnych etapów. Precyzyjne wskazanie terminów umożliwia kontrolę postępów, szybką reakcję na opóźnienia i sprawiedliwe rozliczenia finansowe.
W umowie warto zwrócić uwagę również na model wynagrodzenia. Ryczałt zapewnia przewidywalność kosztów, natomiast rozliczenie kosztorysowe daje większą elastyczność, choć może wiązać się z dodatkowymi wydatkami. Kluczowe jest więc jasne określenie zasad płatności, ustalenie reguł dotyczących zaliczek i ewentualnej waloryzacji ceny.
Istotne jest również ustalenie, kto zapewnia materiały i jakie parametry jakościowe muszą spełniać. Jeśli materiały dostarcza wykonawca, inwestor powinien mieć pewność, że odpowiadają one normom i są zgodne z projektem.
Znaczącą rolę odgrywają również zasady odbiorów, zarówno częściowych, jak i końcowego. Warto w umowie precyzyjnie określić sposób, w jaki odbiory będą przeprowadzane, jakie dokumenty wykonawca przekaże przy odbiorze inwestorowi i w jakim trybie inwestor może zgłaszać wykryte usterki. Z odbiorami związane są kwestie dotyczące gwarancji i rękojmi, dlatego warto ściśle określić zasady obowiązywania, aby ewentualne wady nie zostały zbagatelizowane.
W umowie nie może zabraknąć również zapisów dotyczących kar umownych. Odpowiednio sformułowane kary motywują wykonawcę do realizacji obowiązków i zabezpieczają inwestora przed stratami. Równie istotne są regulacje dotyczące zmian w trakcie budowy, bo w praktyce rzadko kiedy udaje się zrealizować projekt bez żadnych modyfikacji. Warto więc uzgodnić procedurę zmian, sposób ich dokumentowania, zatwierdzania, jak i wyceniania prac dodatkowych lub zamiennych.
Przemyślana umowa budowlana to również kwestia odpowiedzialności i ubezpieczeń, dlatego dobrze, jeżeli wykonawca posiada ważne ubezpieczenie OC, a umowa określa, kto odpowiada za szkody. Jeśli w inwestycji mają brać udział podwykonawcy, powinno to zostać wyraźnie wskazane, podobnie jak sposób ich zgłaszania oraz zakres odpowiedzialności.
Na zakończenie warto zadbać o jasne warunki odstąpienia od umowy. Wyraźnie określone zasady pozwalają uniknąć sporów i chronią interesy obu stron. Szczegółowo opisane warunki odstąpienia oraz wzajemnych rozliczeń zapewniają spokojną współpracę nawet w trudniejszych sytuacjach.
Starannie przygotowana umowa budowlana stanowi fundament udanej inwestycji. Im bardziej szczegółowa i przejrzysta, tym mniejsze ryzyko konfliktów, opóźnień i dodatkowych kosztów. Precyzyjnie skonstruowane zapisy sprawiają, że realizacja projektu budowlanego przebiega płynnie, a obie strony mogą czuć się bezpiecznie na każdym etapie prac.
Budujesz? Zadbaj o swoje interesy.
adwokat Agnieszka JUCHNO-MARCJAN
