Wtorek, 03 grudnia 2024 r. 
REKLAMA

Plenerowa wystawa. Przemysłowy Załom

Data publikacji: 18 kwietnia 2023 r. 23:12
Ostatnia aktualizacja: 21 kwietnia 2023 r. 12:35
Plenerowa wystawa. Przemysłowy Załom
Po niemieckiej fabryce silników nie zostało wiele zdjęć. Wiadomo, tajny obiekt wojskowy. Fot. Cezary Martyniuk  

Na ogrodzeniu zakładu Accolade wisi od wtorku kilkanaście plansz z fotografiami pokazującymi przemysłową historię Załomu, od czasów przedwojennych do dzisiaj. Najwięcej miejsca zajmują fotografie dotyczące fabryki kabli, bo też ona istniała najdłużej, od 1958 roku do początku XXI wieku.

Przemysłowy Załom ma prawie sto lat. W międzywojennym dwudziestoleciu powstało tu przedsiębiorstwo Pommersche Motorenwerke GmbH produkujące silniki dla szczecińskiej fabryki samochodów Stoewera. Kiedy naziści zaczęli się szykować do wojny, fabryka zaczęła produkować elementy do silników lotniczych, potem kompletne silniki do Junkersów. W kwietniu 1944 r. Amerykanie tak dokładnie zbombardowali zakład, że nie wznowił już produkcji. W okolicznych lasach do dziś bez trudu można znaleźć leje po ciężkich amerykańskich bombach.

Po wojnie pozostałości fabryki zbrojeniowej przejęli sowieci, obiekt stał potem opuszczony. Jedną z hal fabrycznych wyremontowano i uczyniono z niej magazyn zboża. Dopiero w połowie lat 50. XX wieku zapadła decyzja, żeby w Załomie stworzyć fabrykę przewodów elektrycznych. Zakład uruchomiono w 1958 roku, w kolejnych latach się rozrastał, produkcję zwiększano. W latach 70. dla pracowników zbudowano duże osiedle mieszkaniowe, obecne Kasztanowe. Prosperity trwała do końca lat 80. Koniec socjalizmu przyniósł fabryce problemy: duże zatrudnienie i starzejący się park maszynowy sprawiły, że firma nie była w stanie konkurować z tańszymi kablami z importu. Zaczęły się przekształcenia własnościowe, które jednak nie ocaliły zakładu. Na początku XXI wieku zamknięto go ostatecznie. Stare zabudowania fabryczne wyburzono, a od 2015 do 2022 roku trwała budowa centrum logistycznego Park Szczecin Załom, którego inwestorem był czeski holding Accolade.

Dziś w miejscu, gdzie Niemcy produkowali silniki lotnicze, a Polacy kable, jest szereg hal magazynowych o łącznej powierzchni 230 tys. mkw. Miejsce znów żyje, choć oczywiście nie zatrudnia już tysięcy ludzi, jak fabryka kabli.

Wystawę pokazującą historię przemysłowego Załomu przygotowano z inicjatywy dyrekcji szczecińskiego oddziału Accolade. Nie byłoby jej jednak, gdyby nie mieszkańcy Załomu, byli pracownicy fabryki kabli. To oni przecież mieli zdjęcia prezentowane na wystawie, to oni byli w stanie opowiedzieć o tym, jak zakład funkcjonował i jak się w nim pracowało. Kilka osób, które najwięcej wniosły w przygotowanie wystawy, otrzymało z rąk dyrektora szczecińskiego Accolade upominki oraz słowne podziękowania.

Na otwarcie plenerowej wystawy przyszła też grupka byłych pracownic fabryki kabli. Zapytane, czy podoba im się zakład, który stanął w miejscu, gdzie niegdyś pracowały, przyznały, że owszem, ładnie i nowocześnie.

– Ale, proszę pana, to już nie to, co tu kiedyś było. Nie ma tamtej załogi, teraz to mechanizacja i komputery. Ale co tam, było i już nie wróci! – powiedziały.

Wystawę można oglądać przed wjazdem na teren zakładu Accolade, na ogrodzeniu po prawej stronie.

* * *

Na koniec drobna uwaga: zarówno w tym tekście, jak i w opisie zdjęć na rozwieszonych planszach użyto odmiany nazwy Załom, która zapewne najbardziej zdziwi mieszkańców, od zawsze mówiących, że mieszkają w Załomiu, a nie Załomie. Jednak zgodnie z oficjalnymi wytycznymi, nazwę Załom należy odmieniać tak jak rzeczownik załom.
Z serdecznymi pozdrowieniami dla mieszkańców Załomu! ©℗

Tekst i fot. (cm)

REKLAMA
REKLAMA

Komentarze

hynio
2024-02-10 13:02:40
Dzień dobry. Jestem z Bytomia na Śląsku i uważam że wola i tradycja mieszańców ma prymat I mieszają w Załomiu a nie w Załomie. Bo w języku polskim są dopuszczalne "odmienności" bo w nazwiskach możemy spotkać ż, ó, ch w takich nazwiska w który fonetycznie i poprawnie byłoby rz, u i h.
@@Załom
2023-04-20 09:26:44
Historia Polski ostatnich 30 lat zna bardzo wiele przykładów kupowania biznesu i zamykania go po czasie karencji. Np Niemcy ktorzy kupili polskie cukrownie, sprzet wywieźli a zakłady zamknięte... Dlatego teraz masz w sklepach niemiecki cukier po 6zł za kg...
@Załom
2023-04-19 11:27:41
Nie został zniszczony, bo nikt nie niszczy swojej własności. Najzwyczajniej w świecie był nierentowny i w pewnym momencie nie opłacało się tego trupa utrzymywać.
@ Adam
2023-04-19 11:05:38
Posełkę Scheuring teraz czyta się jak schuja ale Schetyna to już nie.
Adam
2023-04-19 10:30:00
Już "przyjhęło się" socjolożka i kierowniczyni. Z Załomiem będzioe to samo, lepiej się nie wygłupiać.
Maciek
2023-04-19 09:08:50
Ważna sprawa, warto wspomnieć o przymusowym zakładzie pracy niewolniczej dla Polaków. Niemcy wykorzystywali w tych zakładach niewolniczą pracę Polaków i innych jeńców
Nazisci
2023-04-19 09:07:48
Jak te naziści się rozplenili zastępując Niemców
gość
2023-04-19 08:37:01
Oficjalne wytyczne kogo? Jak się na coś powołuje, warto być precyzyjnym. Co za bzdura, mieszkamy w Załomiu, jeździmy do Załomia i kropka.
Stare dzieje.
2023-04-19 08:31:08
Fotografik Ryszard Dąbrowski w stanie wojennym wywiesił publicznie zdjęcie hali w Załomiu. Duży napis: " BY POLSKA ROSŁA W SIŁĘ A LUDZIE ŻYLI DOSTATNIEJ" a pod nim grupa kilku pracowników przetaczających szpulę kabli w szarych uniformach z napisem na plecach Zakład Karny. Wyrzucono go z pracy, wyjechał z Polski.
toi
2023-04-19 07:55:11
bzdura! w Załomiu i Załomia!!!!!
gość
2023-04-19 07:54:20
Jak ludzie od zawsze mieszkają w Załomiu, to się tego nie zmienia. Proszę o miejscowy zwyczaj zapytać felietonistki p. Ewy Kołodziejek!
Załom
2023-04-19 00:03:33
został wykupiony i zniszczony przez polska konkurencję... (Tele-Fonika Kable należąca do Bogusława Cupiała)

Dodaj komentarz

HEJT STOP
0 / 500


REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA