Porażka PiS w Trybunale

 

Nowelizacja ustawy o TK jest niekonstytucyjna - orzekł w środę Trybunał; dwoje sędziów zgłosiło zdanie odrębne. W ocenie polityków PiS posiedzenie TK było niezgodne z prawem, a rzecznik rządu zapowiedział, że nie będzie publikacji "komunikatu TK". Trybunał zbada, jak doszło do wycieku projektu wyroku - jeszcze przed ogłoszeniem orzeczenia projekt wyroku i jego uzasadnienia opublikował portal wpolityce.pl.

Trybunał uznał w wyroku, że cała nowela ustawy o TK autorstwa PiS jest niezgodna m.in. z konstytucyjną zasadą poprawnej legislacji. Według TK nowela uniemożliwiła TK "rzetelne i sprawne działanie" i ingerowała w jego niezależność. 12-osobowy skład TK zakwestionował m.in. określenie pełnego składu jako co najmniej 13 sędziów; wymóg większości dwóch trzecich głosów dla jego orzeczeń; nakaz rozpatrywania wniosków przez TK według kolejności wpływu; wydłużenie terminów rozpatrywania spraw przez TK; możliwość wygaszania mandatu sędziego TK przez Sejm oraz brak w noweli vacatio legis.

Dwoje sędziów w zdaniach odrębnych oceniło, że Trybunał naruszył zasadę równowagi władz; powinien był orzekać w składzie 15 sędziów i działać według zapisów nowelizacji. Ich zdaniem prezes TK nie miał podstaw, by nie dopuszczać do orzekania trzech sędziów, którzy zostali wybrani przez Sejm obecnej kadencji a prezydent przyjął od nich ślubowanie.

Rzecznik rządu Rafał Bochenek poinformował, że "komunikat Trybunału Konstytucyjnego" nie spełnia przesłanek ustawowych, by być uznanym za wyrok i nie można tego komunikatu opublikować.

Prezes TK Andrzej Rzepliński podkreślił po orzeczeniu, że wyrok musi być opublikowany - tak stanowi konstytucja. - Nie można uchylać się od stosowania prawa, które musi być stosowane dla zaistniałych faktów – powiedział. Przygotował już pismo do Rządowego Centrum Legislacji, które technicznie zajmuje się publikacją wyroków. Wiceprezes TK Stanisław Biernat dodał, że premier czy szef kancelarii nie jest upoważniony do oceny, co jest wyrokiem TK, a co nim nie jest.

Lider Nowoczesnej Ryszard Petru ocenił, że jeśli PiS nie wykona wyroku TK, to będziemy mieli największy kryzys konstytucyjny w historii Rzeczypospolitej i konstytucyjny zamach stanu.

Według konstytucjonalisty prof. Marka Chmaja wyrok TK był do przewidzenia; musi być też opublikowany. Ujawnienie projektu rozstrzygnięcia w mediach jest niedopuszczalne – oceniał i zwrócił uwagę, że przygotowanie projektu przed rozprawą jest stałą praktyką.

Jeszcze przed ogłoszeniem wyroku jego 269-stronicowy projekt wraz z uzasadnieniem opublikował portal wpolityce.pl. Według portalu od dwóch tygodni niektórzy politycy Platformy Obywatelskiej "i inni przedstawiciele establishmentu III RP wzajemnie przesyłają sobie, poprawiają i komentują projekt orzeczenia, jaki ma wydać Trybunał Konstytucyjny".

Wiceszef PO Borys Budka zaprzeczył, jakoby posłowie PO mieli dostęp do projektu wyroku. PO zapowiedziało skierowanie do prokuratury zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa - przeciwko portalowi wpolityce.pl.

Politycy PiS uważają, że gdyby potwierdziły się doniesienia medialne, że TK konsultował z posłami PO projekt środowego orzeczenia, "to może być to jeden z największych skandali w historii Trybunału". (pap)

Na zdjęciu: Przewodniczący TK Andrzej Rzepliński wraz z pozostałymi sędziami tuż przed ogłoszeniem wyroku.

Fot. PAP/Paweł Supernak

Więcej w czwartkowym wydaniu „Kuriera Szczecińskiego”.