Nadwaga lub otyłość dotyczy nawet co piątego ośmiolatka. A niemal połowa wszystkich dzieci w tym wieku nie jest w stanie poprawnie wykonać prostego testu wydolności fizycznej. To pokazały badania przeprowadzone wśród szczecińskich uczniów. Teraz ten sam zespół specjalistów sprawdzi, czy podobnie jest w gminach powiatu polickiego.
Zbadają około 400 ośmiolatków ze szkół na terenie powiatu polickiego. Wyłonią grupę dzieci, które mają nadwagę, są otyłe lub zagrożone tym problemem. Po tej diagnozie rozpoczną pracę m.in. nad zmianą ich nawyków żywieniowych i stylu życia.
– Około 400 osób weźmie udział w tym programie – poinformowała Beata Chmielewska, członek zarządu powiatu. – Jego celem jest zbadanie dzieci i sprawdzenie, czy są zagrożone otyłością. I w przypadkach, w których takie zagrożenie zostanie wykryte, natychmiastowa pomoc specjalistów.
Podobny program od ponad siedmiu lat, przez ten sam zespół, jest realizowany w Szczecinie.
– Przebadaliśmy tam ponad 7 tysięcy dzieci, 8- i 9-letnich mieszkańców Szczecina, których rodzice wyrazili na to zgodę – mówi dr hab. n. med. Elżbieta Petriczko z SPSK nr 1, pediatra, endokrynolog i diabetolog dziecięcy. – Byliśmy zaskoczeni, jak wiele z tych dzieci ma nadmierną masę ciała. To 22 procent, z czego 6 procent to dzieci już otyłe, a 16 procent ku tej otyłości zmierza, czyli już w tej chwili rozpoznajemy u nich nadwagę.
Program rozpocznie się od badań przesiewowych. Do tego etapu zostają włączone wszystkie ośmiolatki ze szkół na terenie gmin, które do niego przystępują. Pod warunkiem, że rodzice wyrażą na to zgodę. Ten etap będą realizowały pielęgniarki. Następnie prowadzone będą działania edukacyjne kierowane do dzieci z rozpoznaną nadwagą i otyłością oraz ich rodzin, ale również do całego środowiska szkolnego. W części tzw. interwencyjnej będą indywidualne konsultacje ze specjalistami, m.in.: lekarzami, dietetykami, psychologami i fizjoterapeutami.
– Zaproponujemy roczny program interwencyjny, w sumie 16 spotkań dla każdego dziecka (u którego w badaniach przesiewowych stwierdzono nadwagę lub otyłość – red.) ze specjalistyczną kadrą – dodaje Elżbieta Petriczko. – Tutaj swojego zaplecza użycza szpital, w postaci poradni przyklinicznej. Efekty są bardzo dobre. Możemy je ocenić już na podstawie naszych siedmiu lat doświadczeń. Polegają głównie na tym, że hamujemy trend przyrostów masy ciała. To nie o to chodzi, żeby te dzieci w sposób radykalny redukowały masę ciała, tylko żeby wypracować w nich nowy styl życia, większą aktywność fizyczną, lepsze żywienie i żeby to kontynuować.
Specjaliści przyznają, że problem otyłości u dzieci i młodzieży jest coraz bardziej widoczny. Pandemia jeszcze go pogłębiła. Jedynie w kilku procentach przypadków otyłość lub nadwaga może wynikać z innych problemów zdrowotnych, cała reszta to styl życia: nieprawidłowe nawyki żywieniowe i brak aktywności fizycznej. W programie badana jest również wydolność fizyczna ośmiolatków.
– Badamy ją w taki bardzo wystandaryzowany sposób, używając 5-minutowego step-testu – mówi Elżbieta Petriczko. – To bardzo proste ćwiczenie: dziecko przez 5 minut, w określonym tempie, ma wchodzić i schodzić ze stopnia. I aż 47 procent tych dzieci nie jest w stanie wykonać tego poprawnie, czyli ich aktywność jest mniejsza niż przewidywana dla dziecka w tym wieku. Te dane były wyjątkowo alarmujące.
W polickim starostwie podpisano już umowę na realizację „Powiatowego programu przeciwdziałania nadwadze i otyłości wśród dzieci w wieku 8 lat uczęszczających do szkół podstawowych w Powiecie Polickim”. Realizatorem będzie Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 1 im. prof. Tadeusza Sokołowskiego Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie. Program ma być prowadzony w szkołach podstawowych, których organem prowadzącym jest Powiat Policki i gminy: Dobra, Kołbaskowo i Nowe Warpno. Program ma pozytywną ocenę Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji. Zyskał też dofinansowanie z Narodowego Funduszu Zdrowia.
Program ruszy jeszcze przed wakacjami. Całkowity jego koszt to 108,6 tys. zł – będzie sfinansowany z budżetu powiatu polickiego, Narodowego Funduszu Zdrowia, gminy Dobra, gminy Kołbaskowo i gminy Nowe Warpno. ©℗
Tekst i fot. Agnieszka SPIRYDOWICZ