- Rozmowa z Michałem Siedziako ze szczecińskiego Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej

- Co oznaczał Grudzień '70 dla naszego miasta?

- Ta data buduje tożsamość mieszkańców Szczecina, wciąż jest czymś żywym, budzącym emocje. Rozmawiałem z ludźmi, którzy byli w Grudniu'70 pod komendą MO, gdy strzelano do protestujących. Gdy opowiadali o tych wydarzeniach, mieli łzy w oczach. 45 lat temu robotnicy świadomie zbuntowali się przeciwko władzy. I wyciągnęli z tego buntu, z jego tragicznych skutków, lekcję. Bez tych doświadczeń nie byłoby Sierpnia '80 - kiedy Polacy już wiedzieli, w jaki sposób skutecznie występować przeciwko komunistycznym władzom i że potrzebna jest niezależna, niewmontowana w system organizacja, która stanie na straży praw robotników i szerzej: praw obywatelskich.

- Wkrótce świętujemy też rocznicę wprowadzenia stanu wojennego. Jak to jest z pamięcią o tym wydarzeniu?

- W ogóle pamięć o tym, co się działo w PRL-u, jest niepełna. Na przykład podczas dyskusji o stanie wojennym wciąż bywa formułowany argument, że Wojciech Jaruzelski wprowadził stan wojenny w imię polskiej racji stanu. Kto tak mówi, nie zna podstawowych faktów. Stan wojenny był brutalnym zdławieniem wolnościowych aspiracji polskiego społeczeństwa. Polaków dotknęły skumulowane akty agresji systemu, który bronił się przed upadkiem. W Szczecinie po wprowadzeniu stanu wojennego spacyfikowano siłowo strajk w stoczni. Na szczęście bez tak tragicznych skutków jak w kopalni "Wujek" w Katowicach.

- Co szczeciński IPN przygotował w związku z tymi dwiema rocznicami?

- Kilka bardzo ciekawych propozycji, nie chciałbym różnicować, która jest ważniejsza. Na pewno zachęcam wszystkich do przyłączenia się do ogólnopolskiej akcji "Zapal światło wolności". Prosimy o zapalenie świecy w oknie 13 grudnia o g. 19.30, aby uczcić pamięć tych, którzy zginęli w stanie wojennym. Przygotowaliśmy szereg działań edukacyjnych dla młodego pokolenia. W związku z rocznicą Grudnia '70 zostanie także rozstrzygnięty konkurs "Zbuntowane miasto". Na 17 grudnia przygotowaliśmy grę miejską "Gdzie jest Janek Kowalski?", której uczestnicy dowiedzą się bardzo wielu faktów na temat wydarzeń sprzed 45 lat.

©℗

- Dziękuję za rozmowę

- Rozmawiał Alan Sasinowski