W czwartek (19 października) o godz. 18 w Bibliotece Miejskiej w Pasewalku (Grünstr. 59) zostanie otwarta wystawa „Poczta w butelce z obozu koncentracyjnego” („Flaschenpost aus dem KZ”).
W 1975 r. w lesie pod Neubrandenburgiem został znaleziony szklany pojemnik, zawierający ukryte w czasie drugiej wojny światowej materiały polskich więźniarek KZ Ravensbrück, datowane na lata 1942-1943: ręcznie pisane relacje o życiu w obozie, czternaście listów, informacje o ruchu oporu, polskich jeńcach Stalagu II A Neubrandenburg-Fünfeichen, eksperymentach pseudomedycznych, nazwiska osób rozstrzelanych, 37 wierszy autorstwa Zofii Górskiej, Grażyny Chrostowskiej (w 1943 r. została rozstrzelana) i Haliny Golczowej, rysunek oraz miniaturę orła, wykonaną z rączki szczoteczki do zębów, mającą napisy: „Jeszcze Polska nie zginęła” i „Wolność i zwycięstwo 1943”.
Znalezisko przekazano władzom polskim. Zostały zdeponowane w Muzeum Auschwitz-Birkenau. W 1989 r. Irena Polska i Krystyna Oleksy opublikowały je w książce „Aby świat się dowiedział. Nielegalne dokumenty z obozu Ravensbrück”.
W 2012 r. ukazała się w Berlinie książka Constanze Jaiser i Jacoba Davida Pampucha „Ein Schmuggelfund aus dem KZ – Erinnerung, Kunst und Menschenrechte”, prezentująca znalezione w Neubrandenburgu materiały w formie teczki dydaktycznej. Została wyróżniona Nagrodą im. Annalise Wagner.
W 2015 roku obozową pocztą zainteresowało się 26 uczniów Gimnazjum im. Alberta Einsteina w Neubrandenburgu i II Liceum Ogólnokształcącego im. Władysława Broniewskiego w Koszalinie. Podczas wzajemnych wizyt w obu miastach, swoich domach i szkołach, poznawali dzieje więźniarek Ravensbrück i więźniów Fünfeichen, dyskutowali o nich, opracowywali materiały z Neubrandenburga i pod kierunkiem nauczycieli i historyków przygotowali wędrowną wystawę. Poznawali też siebie. Wsparła ich berlińska Fundacja Pamięć Odpowiedzialność Przyszłość oraz Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży. Projekt był realizowany przez Koszalińską Bibliotekę Publiczną i Bibliotekę Regionalną w Neubrandenburgu, a finansowany z programu European for Peace.
Wystawa prezentowana była w obu miastach, w Grevesmühlen, dziś otwierana jest w Pasewalku (wstęp wolny). Podczas dzisiejszego spotkania Constanze Jaiser i Jacob David Pampuch będą czytać wiersze i listy polskich więźniarek.
Wystawa będzie czynna do połowy grudnia br.
(t)
Fot.www.tonworte.de
