– Wystarczy przyjechać do portu Szczecin czy Świnoujście, aby zobaczyć jak wielkimi placami budowy są obecnie – stwierdził Krzysztof Urbaś, prezes Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście.
Podczas zakończonego niedawno 8. Międzynarodowego Kongresu Morskiego w Szczecinie prezes Urbaś wyliczał kolejne inwestycje:
– Świnoujście realizuje w tej chwili trzy duże projekty. Pierwszym jest rozbudowa terminalu LNG. Powstaje kolejne stanowisko o parametrach podobnych do już funkcjonującego – poinformował prezes Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście. Dzięki temu będzie można rozładowywać kolejne gazowce o parametrach zbliżonych do zawijających obecnie.
– Nowe stanowisko będzie również spełniało funkcje polegające na reeksporcie, gdyż zakłada go w przyszłości inwestor, którym jest Gaz-System – tłumaczy K. Urbaś. – To nabrzeże będzie również wykorzystywane do bunkrowania jednostek, które będą redystrybuowały ten gaz dla klientów portu.
Kolejna duża inwestycja w Świnoujściu to terminal intermodalny na terenie terminalu promowego. – Obecnie łączymy dwa stanowiska, piąte i szóste. Powstanie stanowisko o numerze pięć, które będzie miało około 295 m długości – powiedział prezes.
Krzysztof Urbaś zaznaczył w związku z tym: – Zdajemy sobie sprawę, że w wyobrażalnej przyszłości tak dużych promów na Bałtyku nie należy się spodziewać. Dzisiaj największe jednostki przeznaczone na ten akwen mają 240 metrów długości. Ale to stanowisko może być wykorzystane także do innych celów, np. do obsługi wycieczkowców.
Budowane stanowisko będzie wyposażone w trzy bocznice rozładunkowe umożliwiające obsługę pociągów intermodalnych z dostępem do placu przeładunkowego o wysokich parametrach obciążeniowych. Będzie więc odporne na większe naciski, co pozwoli na operowanie najcięższym dostępnym sprzętem „w relacjach wagon – plac – burta”. W sąsiedztwie powstanie plac parkingowy na 200 zestawów samochodowych lub naczep intermodalnych.
– Inwestycja będzie gotowa w sierpniu-wrześniu przyszłego roku – zadeklarował prezes ZMPSiŚ.
Towarzyszy jej budowa nowego parkingu na 278 zestawów drogowych. – To odpowie na potrzeby terminalu, bo liczymy się z tym, że w wyobrażalnym już czasie będziemy obsługiwać większe jednostki, niż ma to miejsce teraz – powiedział K. Urbaś.
Na etapie koncepcji jest stanowisko nr 6 umożliwiające przyjmowanie największych promów, które będzie leżało na południe od obecnego stanowiska nr 1.
Ponadto na terenie portu w Świnoujściu, a także w Szczecinie są realizowane dwa podobne projekty. To rozbudowa i modernizacja infrastruktury technicznej, czyli sieci: energetycznych, elektrycznych, telekomunikacyjnych, wodociągów, kanalizacji ściekowej. Druga inwestycja realizowana w obu portach ma z kolei poprawić dostęp kolejowy do nabrzeży. Jej łączna wartość to ok. 1,5 mld złotych.
– Taką inwestycją, która również łączy nasze oba porty, jest modernizacja toru wodnego na długości 67 kilometrów do głębokości 12,5 metra. Prace czerpalne zostały praktycznie zakończone i tor będzie gotowy w marcu 2022 roku – stwierdził prezes ZMPSiŚ.
W porcie szczecińskim Krzysztof Urbaś wymienił dwa główne projekty. To budowa, rozbudowa i modernizacja nabrzeży w rejonie Basenu Kaszubskiego i Kanału Dębickiego, co wiąże się również z budową toru wodnego. Oba akweny będą mogły przyjmować jednostki o zanurzeniu do 11,2 metra. – Praktycznie podwoi to wielkość statków w porównaniu do obsługiwanych obecnie – podkreślił prezes. – Operatorzy, którzy działają na tym terenie, oczekują zakończenia tej inwestycji, co zgodnie z planem powinno nastąpić w czwartym kwartale 2023 roku.
Z kolei wymieniony Kanał Dębicki będzie poszerzony na całej długości do 200 metrów: – W pewnym sensie otworzy to przyszłe tereny inwestycyjne na Ostrowie Grabowskim, który ma 150 ha powierzchni. Jego zachodnia część, na powierzchni około 40 ha, przeznaczona jest do zagospodarowania pod projekty inwestycyjne w ramach najbliższej perspektywy UE 2021-2027. Mamy nabrzeże Fińskie. Zbudowane zostanie nabrzeże Norweskie i na końcu Duńskie. Vis-à-vis mamy z kolei centrum obsługi pasz i zboża – nabrzeże Czeskie i Słowackie. Całość zamyka nabrzeże Spółdzielcze.
Gdy chodzi o Basen Kaszubski (nabrzeża Dąbrowieckie, Katowickie, Chorzowskie), czyli rejon przeładunków masowych, projekty modernizacyjne powinny być gotowe w czwartym kwartale 2023 r.
Prezes Urbaś podziękował za cierpliwość i wyrozumiałość operatorom wykonującym na terenach inwestycyjnych przeładunki.
– Na terenie Szczecina mamy też duże inwestycje kolejowe związane z dostępem do portu w rejonie Kanału Dębickiego. Powstaną m.in. tory na zapleczu nabrzeża Fińskiego i przyszłego Norweskiego. – Będą to dwa tory przeładunkowe o długości eksploatacyjnej 750 metrów, oraz dwa zelektryfikowane tory manewrowe, które pozwolą na wtaczanie bez konieczności rozformowywania kompletnych pociągów trasowych elektrowozem. Bardzo usprawni to pracę – powiedział prezes obu portów, wspominając też o drogowych inwestycjach Miasta Szczecin, które mają ułatwić dojazd na bulwary, a także do portu.
Krzysztof Urbaś „powrócił” do Świnoujścia, przypominając, że leży ono najbliżej Cieśnin Duńskich, a to potencjalna korzyść. – Stąd planowany przez nas głębokowodny terminal kontenerowy.
Dodał, że wkrótce minie termin składania ofert. – Mamy nadzieję, że tym razem oferta będzie na tyle dobrze przygotowana, że rozpoczniemy z przyszłym klientem prace, które powinny się zakończyć podpisaniem umowy przedwstępnej nie później niż w drugim kwartale 2022 roku. Umowa dzierżawy terenu z wybudowanym portem kontenerowym będzie opiewać na 30 lat – poinformował prezes Urbaś.
Wspólnie z Urzędem Morskim w Szczecinie planowane są również prace nad pogłębieniem toru podejściowego do Świnoujścia. Chodzi 65-kilometrowy odcinek z Bałtyku do portu, który ma mieć 17,0 metra głębokości. Projekt wymaga konsultacji ze stroną niemiecką.
– To będzie gwarantowało dostępność – podobnie jak do terminalu DCT w Gdańsku – największym statkom zawijającym na Bałtyk – tłumaczył prezes ZMPSiŚ.
Natomiast od strony zaplecza lądowego zespołów portów kończy się ważna inwestycja – budowa drogi ekspresowej S3. – Został odcinek pomiędzy Troszynem a Świnoujściem. Wczesną wiosną powinny zostać wydane ostatnie pozwolenia i budowa powinna zostać zakończona w 2024 r.
Porty liczą również na modernizację dwóch magistral kolejowych – E59 i CE59. Obecnie przygotowywana jest koncepcja. Jak powiedział K. Urbaś, do 2025 r. planowa jest modernizacja i budowa nowych odcinków. – Gdy więc weźmiemy pod uwagę plany związane z terminalem kontenerowym, to byłyby one skorelowane w czasie z modernizacją magistral kolejowych.
Portowcy wciąż też liczą na modernizację Odrzańskiej Drogi Wodnej. Zaczynają więc prace związane z możliwością przyszłych połączeń Szczecina i Świnoujścia z portami śródlądowymi.
Wiele tez dzieje się w czwartym pod względem wielkości przeładunków w kraju Morskim Porcie Police. Prezes tej spółki, która jest związana z Grupą Azoty Police, nie mógł nie wspomnieć o największej inwestycji w tej części Europy – o budowie Polimerów Police. Jak zauważył prezes Andrzej Łuc, na Pomorzu Zachodnim zainwestowano 7 mld złotych.
– Z punktu widzenia polickiego portu jest to o tyle istotne, że częścią składową tego wielkiego konglomeratu chemicznego jest nowy terminal przeładunkowo-magazynowy zwany w skrócie gazoportem. To zwiększy przeładunki w naszym porcie – zaznaczył prezes Łuc. – Ta wielka miliardowa inwestycja będzie oznaczała, że budujemy zupełnie nowe ogniwo transportowe. Zupełnie nowy terminal, którego w porcie brakowało. Na razie do przeładunku propanu i etylenu.
Ale zdaniem prezesa PM Police w porcie jest jeszcze miejsce dla innych potencjalnych inwestorów.
Drugim kluczowym dla polickich nabrzeży projektem jest budowa połączenia kolejowego. – Czwarty port do tej pory takiego połączenia nie posiadał, więc nowa linia 437, którą budujemy wspólnie z PKP PLK, jest elementem niezbędnym, aby mógł funkcjonować, mógł mieć charakter uniwersalny, niemalże intermodalny – stwierdził A. Łuc. – Bo z jednej strony skoro mamy pogłębiony tor wodny i mają wpływać coraz większe statki, mamy też połączenia drogowe – brakowało tylko połączenia kolejowego.
Według prezesa PM Police synergicznym dla portów na Pomorzu Zachodnim projektem jest zapowiadana budowa Zachodniego Obejścia Drogowego Szczecina. – Warta 5 mld złotych inwestycja to ogromna sprawa dla Szczecina i Polic. Odkorkujemy Szczecin, będziemy mogli przewozić towary zupełnie nowym korytarzem transportowym – stwierdził A. Łuc, dodając, że tunel pod Odrą w ciągu tej trasy będzie znajdował się pod polickim portem.
Przypomnijmy, że tunel pomiędzy Policami a Świętą będzie podwójny z dwujezdniową drogą. Na trasie całego zachodniego obejścia ma powstać osiem węzłów drogowych: Kołbaskowo (Szczecin Zachód), Będargowo, Dołuje, Dobra, Tanowo, Police, Modrzewie, Goleniów Północ.
Zdaniem prezesa MP Police, korzyści to nie tylko szybszy dojazd nad morze mieszkańców i turystów. To także szybszy transport towarów do i z portów, które będą wożone również tymi tunelami na drugą stronę Odry. – To ma być tunel kategorii A, co oznacza, że będziemy nim mogli przewozić praktycznie każdy towar – podkreślił A. Łuc., według którego „przy dobrych wiatrach” całe Zachodnie Obejście Drogowe Szczecina powstanie do 2028 roku.
– Z tej perspektywy Pomorze Zachodnie jest wielkim placem budowy i te inwestycje okołoportowe i wewnątrz portów dają możliwość optymistycznego spojrzenia w przyszłość – powiedział prezes.
Placami budowy są również dwa trójmiejskie porty.
– Wierzymy w rynek promowy i terminal promowy jest bliski otwarcia – rozpoczął wypowiedź na temat inwestycji Maciej Bąk, wiceprezes Morskiego Portu Gdynia. – Wierzymy też w rynek Ro-Ro, który jest odpowiedzią na brak kierowców.
(kl)