Z początkiem 2025 roku port Świnoujście będzie miał pierwszy na polskim Wybrzeżu terminal instalacyjny dla morskich farm wiatrowych. Umowę na dzierżawę portowych terenów podpisano 13 października br. w niespełna rok po nabyciu przez Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA terenów w świnoujskim porcie. W Szczecinie natomiast powstanie fabryka elementów turbin morskich farm wiatrowych.
– Kiedy w grudniu ubiegłego roku nabyliśmy nowe tereny w Świnoujściu pod działalność portową, od razu wiedzieliśmy, że będzie to idealne miejsce na lokalizację tam portu instalacyjnego – mówi Krzysztof Urbaś, prezes Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA. – Niemal natychmiast rozpoczęliśmy prace zmierzające do przeprowadzenia procedury przetargowej na dzierżawę tych terenów. Przygotowaliśmy się bardzo solidnie od strony dokumentacyjnej. W rezultacie całe postępowanie udało nam się zrealizować w ciągu zaledwie dziewięciu miesięcy. Pracuję w portach ponad 40 lat, ale nigdy mi się jeszcze nie zdarzyło, żeby w takim tempie to zrobić.
Świnoujście, z uwagi na swoją rentę geograficzną, jest idealnie predysponowane do lokalizacji tam terminalu instalacyjnego. Ten powstanie na 20 hektarach. Będzie posiadał infrastrukturę zdolną do obsługi dużych jednostek, transportujących kluczowe komponenty farm wiatrowych, takie jak turbiny, ich wieże oraz fundamenty. Z portu będą wypływać również specjalistyczne jednostki zajmujące się realizacją zaawansowanych prac budowlanych związanych z morskimi farmami wiatrowymi.
ZMPSiŚ SA wybuduje nabrzeża o długości około 485 m, głębokości dopuszczalnej 14,5 m i technicznej 12,5 m. Będą one wysunięte 25 m na wodę. Ich nośność wyniesie 50 kN/m kw., ale zaplanowano 10 stanowisk do wstępnego montażu wież o nośności aż 500 kN/m kw. Do nabrzeży będzie prowadził nowy tor podejściowy o głębokości 12,5 m i szerokości 140 m. Na lądzie powstaną place składowe, co w sumie pozwoli na obsługę do 80 turbin wiatrowych rocznie o mocy 15 MW każda.
Inwestycja w terminal do obsługi morskich farm wiatrowych będzie znaczącym impulsem dla rozwoju regionu oraz krajowej gospodarki, zapewniając Polsce niezależność energetyczną. To pokazuje ogromny potencjał portów zarządzanych przez ZMPSiŚ SA.
– Cieszy nas fakt, że branża OZE ten potencjał zauważyła – podsumowuje Krzysztof Urbaś. – My w tej chwili jesteśmy przygotowani z całą dokumentacją przedinwestycyjną, mamy wszystkie niezbędne analizy nawigacyjne zatwierdzone przez Urząd Morski w Szczecinie. Posiadamy pełny harmonogram inwestycji, podpisana teraz umowa pozwoli ruszyć z miejsca z konkretnymi zadaniami związanymi z przygotowaniem wszystkich projektów i przetargu na wybór wykonawcy bądź wykonawców, którzy ten terminal zrealizują.
Prezes ZMPSiŚ podkreśla, że spółka stara się zapewnić uniwersalność portom i stosowne warunki operatorom portowym.
– Dlatego inwestycji w portach Szczecin i Świnoujście jest bardzo dużo – zaznacza. – Ja zawsze powtarzałem i powtórzę to po raz któryś, że trzecia dekada XXI wieku, a szczególnie jej druga połowa, będzie należeć do portów Szczecin i Świnoujście.
Umowę na dzierżawę terenu pod budowę terminala instalacyjnego w Świnoujściu podpisała z ZMPSiŚ Grupa Orlen. Terminal umożliwi realizację projektów offshore wind koncernu w polskiej części Bałtyku. Pierwszym z nich jest budowa morskiej farmy wiatrowej Baltic Power. To wspólny projekt Grupy Orlen i Northland Power. Wykorzysta 76 nowoczesnych turbin o mocy 15 MW firmy Vestas, których elementy będą produkowane w nowej fabryce w Szczecinie. Zakład zatrudni nawet 700 osób. Ma być ukończony w 2024 roku, natomiast terminal instalacyjny Grupy Orlen w porcie Świnoujście rozpocznie pracę w 2025 roku.
– Od początku przygotowań do realizacji naszej pierwszej morskiej farmy wiatrowej konsekwentnie dążyliśmy do tego, żeby w pełni wykorzystać potencjał polskiej gospodarki – podkreśla Daniel Obajtek, prezes PKN Orlen. – Decyzja o budowie terminalu instalacyjnego w Świnoujściu oraz nowej fabryki turbin w Szczecinie udowadniają, że morskie farmy wiatrowe mają szansę nie tylko zrewolucjonizować krajowy system energetyczny, ale też być impulsem dla rozwoju całego regionu. Oprócz zaawansowanego projektu Baltic Power wystąpiliśmy również o 11 nowych koncesji na morskie farmy wiatrowe w polskiej części Bałtyku. To gigantyczna szansa dla naszych dostawców, a także innych miast, jak Gdańsk, gdzie planowane jest wybudowanie drugiego portu instalacyjnego, oraz Łeba, gdzie do 2025 roku powstanie port serwisowy. Strategiczne inwestycje w infrastrukturę i doświadczenia wyniesione ze współpracy z globalnymi liderami to droga do budowy nowego, perspektywicznego sektora polskiego przemysłu.
Wiceminister infrastruktury Marek Gróbarczyk podziękował prezesowi Krzysztofowi Urbasiowi i jego zespołowi za przeprowadzenie całego procesu, przede wszystkim związanego z pozyskaniem terenu po Morskiej Stoczni Remontowej w Świnoujściu.
– Ten temat wykorzystywali nasi przeciwnicy, mówiąc, że chcemy to zniszczyć, zlikwidować, a dzisiaj się okazuje, że będzie to najnowocześniejszy port instalacyjny na Morzu Bałtyckim – wskazuje Marek Gróbarczyk.
Baltic Power, dzięki intensywnym pracom niemal 90 ekspertów z 10 krajów, jest obecnie najbardziej zaawansowanym projektem na polskich wodach Bałtyku. Zabezpieczono już wszystkie kluczowe elementy morskiej farmy wiatrowej w ramach łańcucha dostaw, w którym uczestniczą również firmy z Polski.
– W przypadku projektów związanych z morską energetyką wiatrową jednym z naszych głównych celów jest zapewnienie local content oraz korzystnego wpływu na lokalne społeczności, w których rozwijamy i prowadzimy działalność – zaznacza Mike Crawley, prezes Northland Power. – To kluczowe podejście Northland do rozwoju projektów na całym świecie, odzwierciedlające nasze podstawowe wartości. Ogłoszona współpraca jest świadectwem wspólnego rozwoju i osiągnięć, które nie tylko przyczynią się do rozwoju projektu Baltic Power, ale także przyspieszą transformację energetyczną Polski i wzmocnią lokalną gospodarkę na długie lata.
Farma wiatrowa Baltic Power będzie wykorzystywać turbiny o mocy 15 MW każda, dostarczone przez firmę Vestas. To obecnie jedne z najnowocześniejszych turbin dostępnych na rynku, a Baltic Power będzie jedną z pierwszych farm na świecie, gdzie zostaną one zainstalowane. Współpraca z Vestas obejmuje dostarczenie i instalację turbin oraz zapewnienie ich pełnego serwisu przez okres do 15 lat. Ponadto firma, dostrzegając potencjał dalszego rozwoju projektów offshore wind realizowanych w Polsce, podjęła decyzję o zlokalizowaniu w Szczecinie nowej fabryki elementów turbin morskich farm wiatrowych.
– Przemysł wiatrowy pomaga tworzyć zrównoważone i niezawodne systemy energetyczne, a przy tym zapewnia szeroki zakres korzyści społecznych i ekonomicznych – mówi Nils de Baar, prezes Vestas na Europę Północną i Centralną. – To m.in. tworzenie nowych miejsc pracy w całym łańcuchu wartości. Zarówno informacja o naszej współpracy przy projekcie Baltic Power, jak i dotycząca nowej fabryki firmy Vestas są konkretnymi przykładami wkładu w rozwój sektora energetyki wiatrowej. Chciałbym podziękować naszym partnerom i wszystkim zaangażowanym stronom, które umożliwiły realizację tego projektu.
W nowej fabryce Vestas montowane będą gondole i piasty turbin. Obiekt zlokalizowany na Pomorzu Zachodnim ma dostarczać produkowane elementy zarówno na rynek polski, jak i rynki globalne. Fabryka będzie największym zakładem produkcyjnym w Polsce bezpośrednio związanym z sektorem morskich farm wiatrowych.
Farma Baltic Power, o mocy do 1,2 GW, powstanie ok. 23 km od brzegu na wysokości Choczewa i Łeby. Po zakończeniu budowy w 2026 roku będzie w stanie zasilić czystą energią ponad 1,5 miliona gospodarstw domowych.
Inwestycje na Bałtyku realizuje również Polska Grupa Energetyczna razem z duńskim Orstedem, Polenergia we współpracy z norweskim Equinorem oraz samodzielnie RWE i Ocean Winds. O kolejne koncesje stara się jeszcze więcej firm, w tym Shell, EDF, ZE PAK czy KGHM.
Elżbieta KUBOWSKA
