Na początku kwietnia porty Szczecin-Świnoujście wraz z regionem zachodniopomorskim zaprezentowały się w stolicy Węgier pod hasłem „West Pomerania, Your Gateway to Scandinavia – Odkryj najkrótszą drogę na rynki Północnej Europy!”. Seminarium, zorganizowane przez ambasadę RP w Budapeszcie, miało na celu promocję centrów logistycznych Pomorza Zachodniego oraz oferty przeładunkowej i inwestycyjnej portów.
Uczestniczące w spotkaniu firmy węgierskie zapoznały się z potencjałem regionu zachodniopomorskiego oraz portów Szczecin-Świnoujście dla branży logistycznej. Interesowały się m.in. wykorzystaniem tzw. transportu intermodalnego (chodzi np. o naczepy przewożone koleją i trafiające na promy), który może być szansą na rozwój handlu między Węgrami a Skandynawią i całym regionem nadbałtyckim.
Dobre położenie
Szczecin i Świnoujście, położone w północno-zachodniej części Polski, są najbliższymi bałtyckimi portami morskimi dla Czech, Słowacji i wschodnich Niemiec, ale też właśnie dla Węgier. Znajdują się na najkrótszej trasie pomiędzy Skandynawią a środkową i południową Europą oraz na najkrótszej drodze morskiej łączącej Rosję i Finlandię z Europą Zachodnią. Ważnym atutem jest też dobre połączenie siecią wodnych dróg śródlądowych z Berlinem i dalej – z europejskim systemem dróg wodnych. Dodatkowo, działania zmierzające do poprawy żeglowności na całej długości Odry oraz planowany kanał Dunaj – Odra – Łaba zwiększają potencjał rozwojowy obu portów.
W ofercie skierowanej na rynek węgierski istotne jest uzupełnianie się Szczecina i Świnoujścia. Ten drugi port leży blisko morza, co pozwala na zapewnienie wysokiej efektywności połączeń promowych. Jest też dostępny dla większych statków – o zanurzeniu do 13,2 m. Szczecin natomiast, mimo dostępu dla mniejszych statków (o zanurzeniu do 9,15 m), daje szansę dotarcia najtańszą drogą morską w głąb lądu, a więc znacznie bliżej do odbiorców i nadawców obsługiwanych w nim ładunków. Strategiczna lokalizacja zespołu portowego Szczecin-Świnoujście została potwierdzona poprzez wpisanie go jako istotnego ogniwa w Transeuropejskiej Sieci Transportowej (TEN-T) w ramach korytarza Bałtyk – Adriatyk.
Strategiczna uniwersalność oferty
Obydwa porty zapewniają kompleksową obsługę zarówno ładunków masowych, jak i drobnicowych, a także pasażerów i środków transportu kołowego. W zeszłym roku przeładowały ponad 23 mln ton, a największą grupę towarową stanowiła drobnica – 49 proc. całości obrotów. Główny w tym udział miał ruch promowy ze Skandynawią rosnący z roku na rok (ponad 8 mln ton ładunków obsłużonych w 2015 r.). Obroty kontenerowe także rosną – w ub. roku o niemal 12 proc., osiągając 88 tys. TEU (co jest rekordem w obsłudze tych ładunków dla zespołu portów).
Szczecin i Świnoujście z racji swego położenia koncentrują ok. 90 proc. ruchu tranzytowego, jaki przechodzi przez porty polskie do i z krajów sąsiednich. W 2015 r. było to prawie 3 mln ton. Węgry w obsłudze tranzytu sytuują się na czwartej pozycji, zaraz za największymi partnerami tranzytowymi obu portów, tj. Czechami, Słowacją i Niemcami.
W celu stworzenia nowej jakości w obsłudze inwestorów oraz przeładowywanych towarów w zespole portów prowadzone są ogromne inwestycje. W najbliższych latach w Szczecinie główne nabrzeża obsługujące ładunki masowe i drobnicowe dysponować będą głębokością 12,5 m, a w Świnoujściu – 14,5 m. Ponadto świnoujski terminal promowy przystosowany zostanie do obsługi transportu intermodalnego.
Dwa bratanki w biznesie
Z perspektywy interesów transportowych Węgier obydwa porty dzięki swojej lokalizacji są idealnym miejscem dla logistyki i obsługi tranzytu towarów zarówno do i ze Skandynawii, jak i innych krajów nadbałtyckich. Szczególne znaczenie ma tutaj obsługa ruchu towarowego na terminalu promowym w Świnoujściu, który tworząc wirtualny most w postaci autostrady morskiej, łączy Europę Środkową ze Skandynawią. Ponadto, oferowane przez oba porty połączenia żeglugi morskiej bliskiego zasięgu dają dodatkowe możliwości obsługi logistycznej.
Warunki dla transportu towarów pomiędzy Węgrami a krajami nadbałtyckimi mogą się znacznie poprawić. Już teraz dostęp na Bałtyk poprzez porty Szczecin-Świnoujście jest łatwiejszy dla południowych partnerów, a dzięki inwestycjom w tzw. infrastrukturę dostępową stanie się jeszcze dogodniejszy. Przyczynią się do tego zarówno inwestycje prowadzone wewnątrz portów, jak i krajowe przedsięwzięcia, w tym zakończenie budowy drogi szybkiego ruchu S3 oraz modernizacja linii kolejowych CE-59 i E-59. Natomiast większa dostępność od strony morza, zapewniona poprzez pogłębienie toru wejściowego do Świnoujścia do 14,5 m oraz toru wodnego Świnoujście – Szczecin do 12,5 m, pozwoli na większą elastyczność w obsłudze transportu morskiego.
Ogromny potencjał tkwi w planowanym użeglownieniu Odry. Umożliwi ono wykorzystanie w sposób dużo bardziej efektywny najbardziej przyjaznej dla środowiska naturalnego gałęzi transportu łączącej port z jego zapleczem daleko w głębi lądu. Żeglowna Odra – wraz z istniejącym kanałem Odra-Havela, Kanałem Gliwickim, kanałem Odra – Szprewa, a także planowanym kanałem Dunaj – Odra – Łaba (tak istotnym także dla południowych sąsiadów, w tym dla Węgier), może utworzyć – poprzez porty Szczecin-Świnoujście – wysoce efektywną i rozległą sieć śródlądowych dróg wodnych łączących Bałtyk z Zachodnią, środkową i południową Europą.
Wspólnym głosem
Zarówno przedstawiciele portów Szczecin-Świnoujście, jak i regionu zachodniopomorskiego mówili w stolicy Węgier o wspomnianych atutach w kontekście logistycznej obsługi węgierskiej wymiany handlowej. W programie seminarium były wystąpienia podsekretarza stanu Ministerstwa Rozwoju, marszałka zachodniopomorskiego, ambasadora RP w Budapeszcie, a także przedstawicieli Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji w Budapeszcie, Centrum Obsługi Inwestorów i Eksporterów przy Urzędzie Marszałkowskim Województwa Zachodniopomorskiego, Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście, Rady Interesantów Portu Szczecin, Terminalu Promowego Świnoujście oraz firmy Waimea Holding. W konferencji udział wzięli również przedstawiciele węgierskiej administracji: Wydziału Infrastruktury Transportowej oraz Departamentu Transportu Wodnego i Lotnictwa Ministerstwa Rozwoju. Nie skończyło się na samych prezentacjach, istotna była możliwość nawiązania bezpośrednich kontaktów handlowych oraz wymiana doświadczeń pomiędzy polskimi i węgierskimi przedsiębiorcami.
– Na spotkaniu po stronie węgierskiej znalazły się firmy należące do grona 50 największych podmiotów na tamtejszym rynku: przedstawiciele firm transportowych, przewoźnicy drogowi i kolejowi, spedytorzy, przeładowcy – mówi Kazimierz Drzazga, wiceprezes ds. infrastruktury ZMPSiŚ. – Mieliśmy możliwość bezpośrednich z nimi rozmów oraz prezentacji swojej oferty podczas spotkań business-to-business.
Zainteresowanie węgierskich podmiotów naszą ofertą było widoczne, dlatego liczymy na wymierne efekty dla polskich przedsiębiorstw w postaci nowych zapytań i kontaktów handlowych. Realizowane obecnie projekty infrastrukturalne, których celem jest m.in. usprawnienie transportu towarowego właśnie z Węgier do północno-zachodniej Polski, mogą temu zainteresowaniu dodatkowo sprzyjać.
Obecni na spotkaniu przedstawiciele węgierskich firm nie kryli uznania dla zmian, jakie da się zauważyć w kontekście inwestycji i rozwoju portów. Przedsiębiorstwa transportowe i spedycyjne poszukują alternatywnych rozwiązań dla dotychczasowych łańcuchów logistycznych, a takim może być właśnie oferta zespołu portowego Szczecin-Świnoujście.
Elżbieta KUBOWSKA
Fot. Wiesław MILEŃKO
