GAZ-SYSTEM zakończył budowę Baltic Pipe – najważniejszego projektu energetycznego realizowanego w ramach rządowej strategii dywersyfikacji źródeł dostaw gazu do Polski. Na tłoczni gazu w Goleniowie pod koniec września br. odbyła się uroczystość uruchomienia gazociągu z udziałem Prezydenta RP oraz przedstawicieli rządów Polski, Danii i Norwegii. Tego samego dnia w Filharmonii im. M. Karłowicza w Szczecinie uhonorowano osoby szczególnie zaangażowane w realizację projektu. Z kolei 1 października, zgodnie z planem, gaz popłynął poprzez Baltic Pipe do Polski.
Celem Baltic Pipe jest dywersyfikacja źródeł dostaw gazu do Polski i Danii oraz innych państw regionu Morza Bałtyckiego i Europy Środkowo-Wschodniej. Inwestycja zapewnia Polsce bezpośredni dostęp do złóż gazu zlokalizowanych na Szelfie Norweskim. Nowe połączenie międzysystemowe pomiędzy Polską a Danią w istotny sposób wpływa na zwiększenie stabilności, bezpieczeństwa i konkurencyjności rynku gazu w tej części Europy.
Nowe połączenie biegnie od Morza Północnego, gdzie łącząc się z gazociągiem Europipe II, zapewnia dostęp do gazu ze złóż norweskich. Następnie poprzez sieć gazociągów w Danii oraz rurociąg położony na dnie Morza Bałtyckiego łączy się z polskim systemem przesyłowym.
Na uroczystości otwarcia na tłoczni w Goleniowie byli obecni: prezydent Andrzej Duda oraz przedstawiciele rządów Rzeczypospolitej Polskiej, Królestwa Danii i Królestwa Norwegii.
Prezydent RP podkreślił, że Baltic Pipe oznacza uniezależnienie Polski od dostaw gazu z Rosji i wzmacnia suwerenność kraju. W dużej części rozwiązuje także europejski problem dostaw gazu. Premier Mateusz Morawiecki zaznaczył, że Baltic Pipe to jeden z największych i najbardziej skomplikowanych projektów, jakie Rzeczpospolita przeprowadziła. Określił go gazociągiem wolności, suwerenności, bezpieczeństwa i pokoju.
W podobnym tonie wypowiadali się inni przedstawiciele polskich władz.
– Przez ostatnie lata przygotowywaliśmy się do uniezależnienia od niewiarygodnego partnera, jakim jest Federacja Rosyjska – powiedziała Anna Moskwa, minister klimatu i środowiska. – Dywersyfikacja dostaw gazu ziemnego sprawia, że Polska jest dziś energetycznie bezpieczna, a połączenie Baltic Pipe jest symbolem polskiej suwerenności energetycznej. Nasza sytuacja w tych niepewnych czasach jest stabilna. W wyniku agresji Rosji na Ukrainę, krajowy, ale także europejski sektor energetyczny znajduje się obecnie w przełomowym momencie. Dzięki swojemu położeniu geograficznemu oraz strategicznym inwestycjom, Polska ma szansę odegrać kluczową rolę również w zapewnieniu regionalnego bezpieczeństwa.
Zdaniem Mateusza Bergera, pełnomocnika rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej, otwarcie Baltic Pipe – nowego korytarza dostaw gazu ziemnego z Szelfu Norweskiego do Polski – zapisze się na kartach historii jako symbol zerwania wieloletniej zależności energetycznej naszego kraju od Rosji.
– Wybuch wojny na Ukrainie tylko potwierdził słuszność decyzji polskiego rządu oraz działań mojego poprzednika – ministra Piotra Naimskiego, aby z wyprzedzeniem przygotować się na niebezpieczeństwo całkowitego odcięcia dostaw gazu z Rosji do Polski i Europy – podkreślił Mateusz Berger. – Dzięki budowie Baltic Pipe oraz interkonektorów ze Słowacją i Litwą, a także rozbudowie Terminalu LNG w Świnoujściu czujemy się dzisiaj bezpieczni pod kątem możliwości pokrycia zapotrzebowania na gaz w zimie.
Prezes GAZ-SYSTEM Tomasz Stępień stwierdził, że pierwszy w historii polskiego gazownictwa gazociąg podmorski Baltic Pipe jest fundamentem strategii polskiego rządu, zapewniającej Polsce bezpieczeństwo energetyczne.
– GAZ-SYSTEM przez ostatnie sześć lat zrealizował program inwestycyjny, którego owocem są trzy nowe połączenia międzysystemowe z Danią, Słowacją i Litwą, rozbudowany terminal LNG, zwiększone moce przesyłowe sieci krajowej uzyskane dzięki nowym gazociągom i tłoczniom – wymieniał Tomasz Stępień. – Jestem dumny, że mogłem osobiście nadzorować te projekty.
Baltic Pipe to wspólna inwestycja polskiego Operatora Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM i duńskiej firmy Energinet.
– To wielka przyjemność dla całego Energinet, że możemy wspólnie z naszymi dobrymi kolegami z Gassco i GAZ-SYSTEM świętować rozpoczęcie przesyłu gazu z Norwegii przez Danię do polskich odbiorców – powiedział Thomas Egebo, prezes i dyrektor generalny Energinet. – Baltic Pipe to nasze wielkie, wspólne osiągnięcie. To był niezwykle skomplikowany projekt budowlany, a udało się go ukończyć tylko dlatego, że wszystkie osoby zaangażowane włożyły ogromny wysiłek we wspólną pracę zmierzającą do osiągnięcia wspólnego celu. To pokazuje, jak wiele jesteśmy w stanie osiągnąć w Europie współpracując ponad granicami.
Podczas specjalnej uroczystości z okazji otwarcia gazociągu Baltic Pipe, która się odbyła wieczorem 27 września w Filharmonii im. M. Karłowicza w Szczecinie, prezydent RP Andrzej Duda wręczył odznaczenia państwowe osobom zasłużonym na rzecz wzmacniania bezpieczeństwa energetycznego Polski oraz międzynarodowej współpracy w dziedzinie energetyki. Wśród odznaczonych znalazł się m.in. prezes GAZ-SYSTEM Tomasz Stępień, który otrzymał Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
Tak jak zapowiadano, komercyjny przesył gazu ziemnego do Polski przez Baltic Pipe ruszył 1 października. Na razie możliwości nowego szlaku transportu błękitnego paliwa są wykorzystywane częściowo, w pełni ma on być gotowy pod koniec listopada br. Docelowe możliwości przesyłowe nowej infrastruktury to 10 mld m sześc. rocznie.
GAZ-SYSTEM poinformował, że nominacja dobowa na 1 października 2022 r. wyniosła 62,4 mln kWh/dobę. Od tego dnia codzienne dostawy gazu poprzez Baltic Pipe utrzymują się na poziomie ok. 60 mln kWh/dobę.
Przypomnijmy, że oddanie do użytkowania dwukierunkowego połączenia międzysystemowego pomiędzy Polską i Danią otwiera nowy szlak dostaw do Polski gazu ziemnego, który wydobywany na Morzu Norweskim i transportowany przez teren Danii i obszar Morza Bałtyckiego trafi na polskie wybrzeże w województwie zachodniopomorskim.
Realizowana przez GAZ-SYSTEM inwestycja polegała na wybudowaniu 275 km gazociągu podmorskiego od miejscowości Faxe w Danii do miejscowości Pogorzelica w Polsce oraz 231 km gazociągów krajowych na trasach Goleniów – Lwówek i Niechorze – Płoty. W ramach projektu zostały także rozbudowane tłocznie gazu w Goleniowie i Odolanowie oraz wybudowana od podstaw tłocznia Gustorzyn. Połączenie w miejscowości Lwówek gazociągu z Baltic Pipe z Korytarzem Północ – Południe umożliwi dostarczanie sprowadzanego z Szelfu Norweskiego gazu ziemnego do odbiorców w zachodniej i południowej Polsce, a dzięki tłoczni w Gustorzynie zostanie on rozprowadzony w centralnej i wschodniej części kraju.
Budowa gazociągu na dnie Morza Północnego, rozbudowa systemu przesyłowego w Danii oraz tłocznia gazu na wybrzeżu Zelandii to z kolei zadania należące do firmy Energinet.
W Polsce budowa się zakończyła, natomiast w Danii prace finiszują – w ub. roku na niektórych odcinkach wstrzymano je na dziewięć miesięcy ze względów środowiskowych. Dlatego Baltic Pipe ruszył z częściową wydajnością, jednak będzie ona stale zwiększana, aż do pełnego uruchomienia, co – jak do niedawna zapowiadano – miało nastąpić z początkiem 2023 roku, ale według ostatnich informacji Energinetu, będzie możliwe już pod koniec listopada br.
Inwestycja Baltic Pipe została uznana przez Komisję Europejską za „Projekt o znaczeniu wspólnotowym” (PCI) i posiada ten status nieprzerwanie od 2013 roku. Projekt otrzymał wsparcie finansowe Unii Europejskiej w ramach instrumentu „Łącząc Europę” (CEF). Łączna wysokość przyznanego dotychczas dofinansowania wynosi 266,8 mln euro. Kwota ta została przeznaczona m.in. na realizację prac projektowych, uzyskanie niezbędnych pozwoleń administracyjnych oraz na realizację prac budowlano-montażowych.
(ek)
