Najstarszy i największy w Polsce jubileuszowy XX Międzynarodowy Zlot Historycznych Pojazdów Wojskowych w Darłowie rusza w poniedziałek (3 lipca). Impreza potrwa cały tydzień.
Inicjatorami organizacji zlotów byli kolekcjonerzy militariów: Maciej Kęszycki i Marian Laskowski. Najbliższe spotkania kolekcjonerów, znawców i przyjaciół techniki militarnej i miłośników dawnych wojskowych pojazdów mają dodatkowe znaczenie. Tegoroczny zlot zbiegł się bowiem ze 150. rocznicą urodzin Józefa Piłsudskiego, jak piszą historycy: „niezłomnego bojownika o wolność i niezawisłość Polaków”.
Marszałek na czele państwa był twórcą idei bliskiej współpracy narodów Międzymorza, utworzenia grupy państw z Europy Środkowo-Wschodniej, które stanowiłyby barierę przeciwko ekspansji sowieckiej Rosji i zabezpieczały niepodległość Polski.
– Na najbliższej imprezie spodziewana jest wizyta „marszałka Józefa Piłsudskiego” w mundurze legionisty – zapowiada Marian Laskowski.
W ciągu 20 lat zlotów na tzw. patelni w Darłowie blisko dwa miliony widzów obejrzało ponad 50 tysięcy wszelkiego rodzaju historycznych pojazdów wojskowych. Były to m.in.: czołgi T 34, leopardy i legendarne amerykańskie shermany M4, pojazdy opancerzone wojsk Paktu Warszawskiego i NATO, gąsienicowe transportery opancerzone Opal, motocykle od słynnych sokołów po gąsienicowe NSU, amfibie VW typ 166 Schwimmwageni ZiŁ-485, a także grupa terenowych pojazdów różnych armii, jak jeepy, GAZ-y, UAZ-y i willisy oraz mosty czołgowe i maszyny opancerzone. Nad zlotowiskiem często latały helikoptery, a w morzu zacumowała łódź podwodna.
Na zlotach swoje zbiory militarne prezentowały m.in. muzea: Wojska Polskiego w Warszawie, Oręża Polskiego w Kołobrzegu, Broni Pancernej w Poznaniu i Wojsk Lądowych w Bydgoszczy oraz liczni kolekcjonerzy prywatni. Dużo grup rekonstrukcyjnych z całego kraju prezentowało dioramy i wojenne walki.
W ciągu 20 lat wiele się zmieniło. Marian Laskowski znacznie powiększył swoją kolekcję i w Forcie Marian utworzył muzeum przy stowarzyszeniu TYTAN w Malechowie. Ten pasjonat ma wiele unikatowych pojazdów wojskowych, np. amerykańską ciężarówkę REO, czołg T-55 Merida, kolekcję motocykli i akcesoriów wojskowych. Na terenie muzeum znajdują się pozostałości 60-tonowego staliwnego panzerwerku, na którym testowano działa o kalibrze 300 mm. Ciekawym eksponatem jest Kugelbunker służący do obrony wybrzeża morskiego.
Zlot to nie tylko prezentacje, wymiana lub zakupy. Fani militariów 5 lat temu usunęli setki ton piachu ze stanowisk Baterii Artylerii Schwerin na wydmach w Darłówku Zachodnim. To fortyfikacje obronne i stanowiska artyleryjskie z II wojny światowej, które Kriegsmarine wybudowała w latach 1937-1940. Chroniły one poligon do testowania największej armaty kalibru 800 mm. Obecnie kompleks jest dostępny do zwiedzania.
Na tegorocznym zlocie w Darłówku Wschodnim codziennie w programie są m.in.: konkursy z nagrodami, muzyka mechaniczna, przejażdżki pojazdami wojskowymi, wystawy sprzętu, grup rekonstrukcyjnych i zabytkowych pojazdów wojskowych, dioramy i jarmark militarny.
6 lipca o g. 22 – nocna inscenizacja batalistyczna. Kolejna już następnego dnia o g. 17.30. Nie zabraknie występów artystycznych. 7 lipca na scenie zlotowej wystąpią: Jerzy Kryszak Show (g. 19.30), zespół Alergen (g. 21) i KGBand (g. 22.30). W sobotnie (8 lipca) południe ze zlotowiska ruszy parada pojazdów na plac Tadeusza Kościuszki w Darłowie. Tam zagra Orkiestra Wojskowa z Centrum Szkolenia Sił Powietrznych z Koszalina. Po powrocie na tzw. patelnię o g. 17 rozpocznie się inscenizacja batalistyczna pt. „Przełamanie Wału Pomorskiego” na poligonie. Godzinę później oficjalne zakończenie jubileuszowego zlotu, ale to nie koniec atrakcji. Na scenie o g. 19.30 odbędzie się dyplomowy „Pokaz kolekcji ubrań inspirowanych militariami”. Z kolei o g. 21 będzie koncertował zespół HAZES, a dla wytrwałych – dodatkowo spektakl mulitmedialny pn. „Skamieniały las” i o g. 23.30 – rewia ogni sztucznych. ©℗
Tekst i fot. (m)
Na zdjęciu: Bitwy załóg amfibii, transporterów i czołgów są przerwą w popularnych przejażdżkach turystów w roli „pancernych”.
