Wdrożenie systemu monitoringu wizyjnego wiąże się z obowiązkami dotyczącymi ochrony danych osobowych, które wynikają z przepisów RODO (Rozporządzenie o Ochronie Danych Osobowych). Monitoring wizyjny, choć często stosowany w celach zapewnienia bezpieczeństwa, wymaga zachowania szczególnej ostrożności w zakresie przetwarzania danych osobowych, a szczególnie w kontekście wizerunku osób.
Określenie celu przetwarzania danych osobowych
Pierwszym krokiem w procesie instalowania monitoringu jest określenie celu, w jakim będą przetwarzane dane osobowe, w tym wizerunki osób. Najczęściej jest to cel związany z zapewnieniem bezpieczeństwa (np. ochrona przed kradzieżami czy włamaniami). Ważne jest, by pamiętać, że monitoring wizyjny nie może być ukryty, a osoby, które mogą zostać nagrane, muszą być o tym odpowiednio poinformowane.
Obowiązki informacyjne wobec osób nagrywanych
Zgodnie z art. 13 RODO, administrator monitoringu wizyjnego musi poinformować osoby, których dane mogą być przetwarzane, o następujących kwestiach:
• fakcie monitorowania obiektu,
• tożsamości administratora danych osobowych,
• celu przetwarzania danych,
• podstawie prawnej przetwarzania danych,
• prawach osób, których dane dotyczą.
Najczęściej realizuje się to poprzez umieszczenie widocznych informacji o monitoringu, takich jak naklejki informacyjne w miejscach objętych monitoringiem oraz tabliczki z danymi administratora w dostępnym miejscu.
Prawo do dostępu do danych osobowych
Zgodnie z art. 15 RODO, osoba, której dane dotyczą, ma prawo do uzyskania informacji o tym, czy jej dane są przetwarzane, a także do uzyskania dostępu do tych danych. Oznacza to, że osoba widoczna na nagraniu ma prawo zażądać jego udostępnienia. Administrator monitoringu wizyjnego ma obowiązek przekazać jedną kopię nagrania bezpłatnie, po zweryfikowaniu, że osoba wnioskująca jest rzeczywiście tą, którą widać na nagraniu. Weryfikacja może obejmować pytania dotyczące wyglądu osoby, ubioru, czasu i miejsca zdarzenia.
Udostępnianie nagrań osobom trzecim
W sytuacji, gdy osoba, której wizerunek nie jest widoczny na nagraniu, chce uzyskać dostęp do materiału, nie jest to zasadniczo dozwolone. Istnieją jednak wyjątki, w których osoby trzecie mogą występować o udostępnienie nagrania, np. gdy doszło do uszkodzenia mienia, jak w przypadku samochodu zaparkowanego na monitorowanym terenie. W takim przypadku o nagranie mogą ubiegać się:
• osoba poszkodowana (np. właściciel pojazdu),
• organy ścigania,
• ubezpieczyciel.
Uprawnienia organów ścigania
Policja i inne organy ścigania mają prawo zażądać udostępnienia nagrań z monitoringu wizyjnego, jeżeli mogą one stanowić dowód w sprawie. Dotyczy to sytuacji, w których monitoring zarejestrował zdarzenie związane z przestępstwem lub jego okolicznościami.
Zabezpieczenie praw innych osób na nagraniu
Gdy na nagraniu widoczne są inne osoby, administrator monitoringu ma obowiązek zadbać o ochronę ich prywatności. W celu zapewnienia ich praw, może być konieczne:
• usunięcie fragmentów nagrania, które ujawniają wizerunek osób trzecich,
• anonimizacja wizerunków osób, które nie są bezpośrednio związane z celem przetwarzania danych.
Podsumowanie
Zakładając system monitoringu wizyjnego, administrator danych musi przestrzegać przepisów RODO dotyczących ochrony danych osobowych. Kluczowe jest określenie celu przetwarzania danych, informowanie osób nagrywanych o monitoringu, zapewnienie im dostępu do nagrań oraz ochrona prywatności innych osób, które mogą znaleźć się na nagraniach. Zasady te mają na celu ochronę praw osób nagrywanych oraz zapewnienie zgodności z przepisami prawa dotyczącymi ochrony danych osobowych.
prawnik Joanna ŚWIĄTEK-WOJNAROWSKA