W środę w "Przystanku Historia" szczeciński oddział Instytutu Pamięci Narodowej podsumował obchody 80-lecia akcji „Burza”. Zorganizowano wernisaż wystawy "30/45", a także wręczono odznaczenia pamiątkowe i okolicznościowe banknoty żołnierzom Armii Krajowej.
- W nocy z 2 na 3 października 1944 roku zakończyło się najkrwawsze powstanie narodowe w historii naszego państwa. Jest ono dla nas wszystkich ważne nie tylko z powodu działań militarnych, ale także dlatego, że miało ono wielkie znaczenie na polskiej drodze do wolności – mówił dyrektor szczecińskiego IPN Krzysztof Męciński. I zwrócił się do żołnierzy Armii Krajowej: - Żyli państwo w terrorze dwóch okupantów. My nigdy nie doświadczyliśmy tej tragedii i systematycznego niszczenia naszego państwa. Państwa pokolenie stało się wzorem dla kolejnych: waszych dzieci i wnuków, które wychowane w tradycji niepodległościowej przyniosły nam w końcu wolność w 1989 roku. Dziękuję za to, że jesteście z nami, za to, że walczyliście, a potem przekazywaliście wartości patriotyczne kolejnym pokoleniom i cały czas to robicie.
Zebranym podczas uroczystości kombatantom AK: Amelii Koryckiej, Janinie Ostrowskiej-Kin, Józefowi Jastrzębskiemu i Edwardowi Zamiarze dyrektor Krzysztof Męciński wręczył w podziękowaniu okolicznościowe dyplomy, a dyrektor szczecińskiego Oddziału NBP Marta Matraszek przekazała specjalne, okolicznościowe banknoty pamiątkowe.
W drugiej części spotkania odbył się wernisaż wystawy „39/45” przygotowanej na tę okazję przez szczeciński Oddział IPN. To 24 plansze z grafikami ilustrujące w atrakcyjny wizualnie sposób przebieg II wojny światowej z perspektywy Polski. Poszczególne plansze pokazują historię dwóch jej sprawców – dyktatorów Józefa Stalina i Adolfa Hitlera, poprzez m.in. Polskie Państwo Podziemne, Żegotę, Tajne Państwo Polskie, historię enigmy, Katyń, Brygadę Świętokrzyską, Arnhem czy katastrofę w Gilblartarze, po Jałtę. Autorem wystawy jest pracownik szczecińskiego oddziału IPN Maciej Frycz. Wyjaśnia, że powstała ona na podstawie albumu „39/45”, z którego grafiki zostały przeniesione na ekspozycję. Taka graficzna narracja wynikała z jedne strony z braku materiału ikonograficznego do wszystkich omawianych wydarzeń, a z drugiej jej celem jest dotarcie do nowego, młodego odbiorcy. Grafiki są dziełem Tomasza Bereźnickiego – autora komiksów i twórcy szaty graficznej do gry „Polskie Państwo Podziemne”.
Akcja "Burza" była jednym z najważniejszych zrywów Armii Krajowej, mającym na celu wyzwolenie ziem polskich spod niemieckiej okupacji jeszcze przed nadejściem Armii Czerwonej. Rozpoczęła się na przełomie 1943 i 1944 roku, ale symbolicznie mówimy o dwóch datach: 4 stycznia 1944 r., czyli dniu, w którym Armia Czerwona przekroczyła przedwojenną granicę Polski oraz 15 stycznia 1944 roku, czyli dniu, w którym rozpoczęły się walki 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK z Niemcami w ramach Akcji „Burza” na Wołyniu. Kulminacją akcji było Powstanie Warszawskie.
Wystawę przed wejściem do „Przystanku Historia” w Posejdonie przy placu Brama Portowa w Szczecinie oglądać można do końca października.
(as)
