„Zamierzamy zmienić pl. Orła Białego, ale bez z góry założonego scenariusza. Od jego użytkowników chcemy bowiem się dowiedzieć, co chcieliby, aby w tej przestrzeni się pojawiło i zadziało. Kluczowe jest więc dotarcie do mieszkańców. Jesteśmy w procesie spotkań z nimi" - mówił wiceprezydent Daniel Wacinkiewicz w siedzibie Rady Osiedla Stare Miasto, podejmując społeczny dialog związany z wprowadzeniem prototypowania w Szczecinie.
Takie przedsięwzięcie jeszcze nie było realizowane. Zatem wszyscy uczymy się go w praktyce. Już teraz. Czyli od momentu, w którym do mieszkańców - rejonu pomiędzy pl. Żołnierza Polskiego, ul. Sołtysią, Farną, Wyszyńskiego i al. Niepodległości - zaczęli docierać animatorzy prototypowania. Od ubiegłego tygodnia, gdy wiceprezydent Wacinkiewicz wraz z urbanistą Pawłem Jaworski zaczęli się spotykać z przedstawicielami różnych środowisk, instytucji i branż związanych z codziennością pl. Orła Białego.
- Dotarliśmy już do części mieszkańców, przedsiębiorców, restauratorów, bankowców, pracowników biur, do oddziału terenowego Narodowego Instytutu Dziedzictwa, Zespołu Państwowych Szkół Muzycznych, a spotkaliśmy się również z samorządem uczniowskim IX LO. Zbieramy dane. Podobnie jak na temat ruchu pojazdów i ich parkowania w obrębie placu. Potem będziemy je syntetyzować. Posłużą do opracowania prototypu zmian - mówi Paweł Jaworski, koordynator prototypowania pl. Orła Białego.
- Chcemy mieć piękny plac miejski, ale on pewnie zapewne nie pomieści wszystkich postulowanych funkcji i wyobrażeń. Jego nowe życie ma być ich rozsądnym kompromisem. Który doprowadzi do powstania przyjaznej przestrzeni publicznej, jaka będzie dawała powód, by do niej dotrzeć i w niej przebywać, potem do niej powracać - dodaje wiceprezydent Daniel Wacinkiewicz, kierujący zespołem wyłonionym w magistracie do współpracy przy prototypowaniu pl. Orła Białego.
Ankieterów zbierających dane bezpośrednio od mieszkańców jest ośmioro. Docierają do mieszkań w rejonie pl. Orła Białego, okazują identyfikatory i zadają kilka podstawowych pytań związanych wyłącznie z placem. Łatwo ich zweryfikować, dzwoniąc pod numer infolinii: 91-42-45-000 (numer czynny w godzinach pracy Biura Obsługi Interesantów Urzędu Miasta). Warto odpowiedzieć na ich pytania, bo w ten sposób zyska się wpływ na przyszłość najbardziej reprezentacyjnego z placów Starego Miasta.
Ale nie jedyną. O czym przekonuje Sylwia Cyza-Słomska z Centrum Informacji Miasta:
- Od 30 maja do 2 czerwca zapraszamy mieszkańców do rozmów o i na pl. Orła Białego, gdzie w godz. 13-19 będzie dyżurował nasz zespół ankieterów oraz Paweł Jaworski, urbanista i koordynator procesu prototypowania. Przy specjalnie oznaczonym stoisku mieszkańcy będą mieli okazję otrzymać odpowiedzi na nurtujące ich pytania, dowiedzieć się więcej na temat samego procesu prototypowania, poznać harmonogram działań i mapę obszaru jakim się zajmujemy.
„Nowe życie placu" - pod tym hasłem ma się zmieniać pl. Orła Białego.
- Zgodnie z polityką samorządu Stare Miasto, którego plac jest częścią, ulega i w ciągu najbliższych lat nadal będzie ulegał transformacji. Jej celem jest ożywienie kulturalne, społeczne i ekonomiczne ścisłego centrum Szczecina. Realizacja tej koncepcji wymaga m.in. zmian w przestrzeni publicznej i wprowadzenia nowych rozwiązań transportowych, w których priorytetowo traktuje się pieszych, poszukuje się najwyższej jakości użytkowej i społecznej obszaru. Jednym z elementów tego pomysłu jest więc etapowe i rozważne uspokajanie ruchu - przypomina Sylwia Cyza-Słomska.
Właśnie temu ma służyć rozpoczęte prototypowanie urbanistyczne.
- Wszystkie zebrane informacje zostaną skrupulatnie przeanalizowane, a na ich podstawie powstanie koncepcja prototypu, czyli różnych wariantów organizacji przestrzeni i ruchu, przeznaczonych do przetestowania w późniejszym czasie - tłumaczy urbanista Paweł Jaworski. - Wyniki tej pracy zostaną zaprezentowane i poddane publicznej dyskusji w trakcie otwartych spotkań pod koniec czerwca. Lipiec będzie zarezerwowany na realizację i zakup elementów, które pojawią się w przestrzeni publicznej zaraz po Jarmarku Jakubowym.
Chodzi o meble miejskie, m.in. ławki i kwietniki, które staną najpierw pl. Orła Białego, a potem w każdej kolejnej miejskiej przestrzeni, jaka w Szczecinie również zostanie poddana prototypowaniu. Czyli zmianom, nie tylko w sferze transportowej, ale przede wszystkim przestrzennym oraz działaniom kulturalnym i społecznym, których celem będzie budowa przestrzeni publicznej przyjaznej jej użytkownikom.
Owe zmiany mogą być gruntowne, ale na pewno nie będą szybkie.
- Przez dwa kolejne miesiące plac i jego otoczenie będą funkcjonowały w sposób odmienny od obecnego. Sierpień będzie czasem dodatkowych wydarzeń, a wrzesień - okresem doświadczania codziennej roli tego terenu. W tym okresie przygotowane i przedyskutowane wcześniej rozwiązania będą się zmieniały w sposób wynikający z badań i konsultacji. Będzie można skorzystać z różnych wariantów układu mebli miejskich, a także przyjrzeć się nowym koncepcjom transportowym. Na podstawie zbieranych równocześnie uwag te propozycje będą korygowane, jeżeli któryś z pomysłów okaże się nietrafiony. Przekształcenia będą badane na dwa sposoby: poprzez sprawdzenie opinii użytkowników o zmianach, a także obserwowanie ich zachowań - ów swoisty „rozkład jazdy" przedstawia Centrum Informacji Miasta. - W październiku wyniki całego procesu zostaną podsumowane, wtedy powstaną również wnioski dotyczące trwalszych przekształceń. W listopadzie zostaną przedstawione wszystkie materiały, a także harmonogram kolejnych działań.
To jest ten czas, aby wreszcie pl. Orła Białego nadać nową jakość. ©℗
Tekst i fot. Arleta Nalewajko
Na zdjęciu: Na pl. Orła Białego już widać, że rozpoczął się proces zmian, które przywrócą ów staromiejski plac szczecinianom: uczynią przyjaznym ludziom, nie samochodom.