Pamiętajmy o ofiarach komunistycznego reżimu

Fot. Dariusz Gorajski  

Centrum Dialogu „Przełomy”, filia Muzeum Narodowego na placu Solidarności w Szczecinie, zaprasza na dwa wydarzenia: pokaz filmu o pacyfikacji naszej stoczni oraz zapalenie świateł pamięci dla ofiar Grudnia'70. Będziemy mieli okazję, żeby wspomnieć wszystkich tych, których reżim komunistycznych prześladował i zabijał. 

Film dokumentalny „Pacyfikacja Stoczni Szczecińskiej im. Adolfa Warskiego w Szczecinie 13 grudnia 1981 r.” w reżyserii Agnieszki Kuchcińskiej-Kurcz (kierowniczki „Przełomów”) i Moniki Mazanek-Wilczyńskiej możemy obejrzeć w środę o g. 17. 

W filmie wystąpili uczestnicy tamtych wydarzeń: liderzy strajku Andrzej Milczanowski i Mieczysław Ustasiak, protestujący w „Warskim” stoczniowcy, szczecinianie śledzący wydarzenia, nawet jeden z wojskowych. Bohaterowie wspominali atmosferę tamtych dni, poczucie beznadziei i odcięcia od świata, biedę i strach przed przyszłością, która rysowała się w czarnych barwach. Widzowie będą mieli okazję zobaczyć materiały archiwalne, a także współczesne zdjęcia stoczni, przede wszystkim świetlicy stoczniowej, gdzie obradował komitet strajkowy, wyprowadzony przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa po pacyfikacji stoczni przez wojsko, do czego doszło w nocy z 14 na 15 grudnia 1981 r.

Stan wojenny wprowadzony na terenie całego kraju przez pozakonstytucyjny organ, Wojskową Radę Ocalenia Narodowego, na czele której stanął gen. Wojciech Jaruzelski, oznaczał aresztowania i internowania ponad 10 tysięcy działaczy „Solidarności”, czołgi i transportery opancerzone na ulicach polskich miast oraz nasilenie inwigilacji. Ograniczono swobody obywatelskie: wprowadzono godzinę milicyjną, kontrolę korespondencji, przepustki na przejazdy między ośrodkami, zamknięto granice. Zwalniano z pracy i wyrzucano z wyższych uczelni, a nawet ze szkół średnich osoby uznane za wrogów systemu, dotknęło to tysięcy ludzi. Brutalnie spacyfikowano strajkujące zakłady pracy, najbardziej krwawo rozprawiając się z górnikami z kopalni „Wujek”, zginęło wówczas dziewięciu górników, a kilkadziesiąt osób zostało rannych. Stan wojenny trwał do 22 lipca 1983 r., ale szereg zapisów prawnych funkcjonował aż do końca trwania systemu komunistycznego. Po przełomie ustrojowym Sejmowa Komisja Nadzwyczajna do Zbadania Działalności MSW podczas stanu wojennego raportowała o 91 przypadkach zgonów w wyniku działań organów bezpieczeństwa.

Z koeli akcja „Światła Pamięci” rozpocznie się w niedzielę o g. 17 na placu Solidarności, czyli na dachu „Przełomów”. Będziemy mogli wtedy zapalić znicze ofiarom Grudnia'70, z których najwięcej zginęło 17 grudnia 1970 roku. Podczas grudniowej rewolty ludzie Wybrzeża upomnieli się o godne traktowanie. W Gdańsku, Gdyni, Szczecinie i Elblągu zginęły czterdzieści cztery osoby, ponad tysiąc zostało rannych. W samym Szczecinie ofiar śmiertelnych było szesnaście, a rannych, w tym ciężko, ponad sto. Na placu przed ówczesną Komendą Wojewódzką Milicji Obywatelskiej i w jego okolicach od kul wojska i milicji zginęło najwięcej, bo dwanaście osób.

- Tradycyjnie ułożymy znicze w napis GRUDZIEŃ ’70 i zapalimy o tej porze, o której w stronę tłumu manifestantów padły pierwsze strzały - zapowiada Agnieszka Kuchcińska - Kurcz. - Kupiliśmy znicze w związku z akcją ale też każdy chętny może przynieść swój własny i zapalić.

Akcję wsparł Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego.

(as)