We wtorek o godz. 16 w Księgarni Instytutu Pamięci Narodowej w Szczecinie przy al. Wojska Polskiego 5 rozpocznie się jedyne w naszym mieście spotkanie z Anną Szczepańską-Dudziak, autorką książki „Szczecin czechosłowackim oknem na morza i oceany. Szczecin w stosunkach polsko-czechosłowackich 1945-1989".
Zainteresowanie Czechosłowacji położonym u ujścia Odry Szczecinem, sięgające czasów dwudziestolecia międzywojennego, pozostało aktualne także po zakończeniu II wojny światowej. Wtedy też powrócono do koncepcji umiędzynarodowienia portu i przekazania Czechosłowacji jego części w zamian za korzystne dla Polski rozstrzygnięcia sporu o Śląsk Cieszyński. Żywe pozostawały także plany wspólnej inwestycji w postaci budowy kanału Odra-Dunaj. Pomimo deklaracji składanych już w 1945 r. przez polityków i dyplomatów oraz trwających negocjacji dotyczących możliwości korzystania przez Czechosłowację z polskich portów nie udało się do 1947 r. osiągnąć porozumień pozwalających Pradze na realizację planów uczynienia ze Szczecina portu tranzytowego (z eksterytorialną strefą) dla swoich towarów. Poza faktem, że dopiero w 1947 r. port w Szczecinie został przekazany stronie polskiej przez radziecką administrację, na przeszkodzie do rozpoczęcia korzystnej dla obu stron współpracy gospodarczej stały polsko-czechosłowackie spory graniczne oraz brak porozumienia co do sytuacji mniejszości narodowych w obu krajach. Zanim osiągnięto kompromis w negocjacjach, strona polska czyniła starania na forum międzynarodowym o pomoc w odbudowie portu w Szczecinie i stworzenie warunków dla przejęcia znacznej części tranzytu realizowanego do tej pory przez porty niemieckie, zwłaszcza Hamburg.
Właśnie o tych sprawach pisze szczecińska uczona.
Monografia „Szczecin czechosłowackim okiem na morza i oceany” prof. Anny Szczepańskiej-Dudziak została wyróżniona podczas ostatniej edycji historycznego konkursu o Nagrodę im. Wacława Felczaka i Henryka Wereszyckiego. Autorka jest profesorem w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Szczecińskiego.
(as)
