Już w piątek w Szczecinie, a w najbliższą sobotę w Neubrandenburgu ukaże się w wersji polskiej i niemieckiej dodatek historyczny poświęcony w całości obozowi koncentracyjnemu dla kobiet Ravensbrück.
W tym roku obchodzimy 85. rocznicę zakończenia II wojny światowej. Pokonanie Niemiec i symboliczne zdobycie Berlina przez wojska państw koalicji antyhitlerowskiej kończyło działania wojenne w Europie. Ostatnie tygodnie wojny to także czas kiedy ewakuowane i oswobadzane były między innymi obozy koncentracyjne. Miejsca szczególne gdzie ofiary pozbawiane były wszelkiej godności, zapędzone do niewolniczej pracy, a po wyniszczeniu fizycznym i psychicznym zabijane.
Do nich właśnie należał obóz koncentracyjny Ravensbrück obejmujący swoją siecią około 33 podobozy rozsiane głównie na terenie dzisiejszych wschodnich Niemiec. Spośród 130 tysięcy uwięzionych w Ravensbrück kobiet, 90 tysięcy nie doczekało końca wojny. Najliczniejszą grupę wśród uwięzionych stanowiły Polki, ale oprócz nich wśród katowanych ciężką, niewolniczą pracą, przebywających w ekstremalnych warunkach bytowych, pod nadzorem zwyrodniałych oprawców znajdowały się kobiety z niemal wszystkich krajów Europy. Nie wolno nam zapomnieć, że ten i inne obozy koncentracyjne były owocem zbrodniczych, systemowych decyzji ówczesnego państwa niemieckiego wcielanych w życie przy użyciu zorganizowanego aparatu urzędniczego i policyjnego.
Kurier Historyczny poświęcony pamięci ofiar KL Ravensbrück przygotowany przez szczeciński oddział Instytutu Pamięci Narodowej to zarazem hołd złożony zamordowanym i męczonym tam kobietom ale też i przestroga na przyszłość – nigdy więcej wojny!
Pragniemy przyłączyć się do apelu więźniarek Ravensbrück, których życzeniem było i nadal pozostaje: „aby dzieci nasze jako największe dobro traktowały wolne życie ludzkie. Aby prawo do życia, prawo do osobistej godności i do wolności nie mogło być nigdy naruszone. Równość społeczna i sprawiedliwość powinny zastąpić we współżyciu narodów wszelkie tendencje do supremacji”.
Słowa te nabierają dzisiaj szczególnego brzmienia, kiedy wojna, po rosyjskiej agresji na Ukrainę w 2022 r., powróciła do Europy, a na salonach politycznych pojawiają się stare demony, tendencje do narzucania woli przez jedne z narodów innym, mniejszym, słabszym.
Dla nas ważnym jest, że Kurier Historyczny ukaże się po obydwu stronach granicy na Odrze. Już cztery pokolenia Polaków i Niemców próbują na nowo układać relacje pomiędzy narodami, społecznościami w tej części Europy. Podstawą dobrych międzysąsiedzkich relacji, oprócz codziennych wspólnych przedsięwzięć, jest także pamięć o przeszłości, czasami trudna, ale tylko prawda może być trwałym fundamentem dla ich rozwoju.
Jednobrzmiący materiał przedstawiający historię KL Ravensbrück, cytujący wspomnienia więzionych tam Polek, przypominający postać zasłużonej dla Szczecina Heleny Kurcyuszowej, a także mniej znane wątki dotyczące podobozu w Königsberg in der Neumarkt (Chojnie), czy obozu męskiego Ravensbrück ukaże się w najbliższy weekend zarówno w Kurierze Szczecińskim jak i w Nordkurierze – dzienniku regionalnym Meklemburgii- Pomorza Przedniego.
dr Artur KUBAJ, IPN Szczecin