Ostatnie lata w gospodarce morskiej to prawdziwy boom inwestycyjny. Dobre wyniki portów, jeśli chodzi o przeładunki, to najlepszy dowód na coraz lepszą pozycję polskich terminali na Bałtyku i w Europie.
👉 Obecnie w trzech największych portach morskich Szczecin-Świnoujście, Gdańsk i Gdynia trwają #InwestycjeMorskie, których łączna wartość sięga niemal 10 miliardów złotych. Niektóre są przełomowe i choć dyskutowano o nich przez wiele lat, teraz powstają na naszych oczach.
👉 Do 2030 roku – jak zakłada zaktualizowany plan rozwoju polskich portów – zostaną przeprowadzone kolejne inwestycje, których wartość sięgnie nawet 15 mld zł. W sumie na inwestycje w gospodarce morskiej do 2030 roku porty przeznaczą ponad 25 mld zł.
Najważniejsze projekty morskie w zespole portów Szczecin-Świnoujście:
12,5 m dla Szczecina
Pogłębienie toru wodnego Świnoujście – Szczecin do 12,5 m pozwoli większym jednostkom wpływać bezpośrednio do portu w Szczecinie, co znacząco poprawi jego zdolności przeładunkowe oraz zwiększy spektrum obsługiwanych towarów. To ogromna szansa rozwoju nie tylko dla samego Szczecina, ale także dla całego Pomorza Zachodniego. Wartość tej inwestycji wynosi łącznie ok. 1,44 mld zł. Termin jej zakończenia to 2022 rok. Realizuje ją Urząd Morski w Szczecinie. By jednak przyniosła zakładany efekt w postaci większej ilości obsługiwanych towarów, konieczne jest dostosowanie portowych nabrzeży do nowej głębokości toru wodnego. To wykona Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA w ramach dwóch pakietów inwestycyjnych: „Poprawa dostępu do portu w Szczecinie w rejonie Basenu Kaszubskiego” oraz „Poprawa dostępu do portu w Szczecinie w rejonie Kanału Dębickiego”.
Pierwszy projekt zakłada m.in. utworzenie nowego nabrzeża Dąbrowieckiego oraz zmodernizowanie nabrzeży Katowickiego i Chorzowskiego. Drugi natomiast obejmuje wybudowanie nabrzeża Norweskiego o długości 300 m oraz poszerzenie Kanału Dębickiego do 200 m na całej jego długości. Akweny portowe uzyskają głębokość 12,5 metra. Nabrzeża mają być gotowe do 2023 roku. Łączna wartość obu inwestycji to 750 mln zł.
Modernizacja dostępu kolejowego do portów
W Szczecinie i Świnoujściu trwają największe w historii prace budowlane dotyczące modernizacji linii kolejowych. Realizacja tej inwestycji przez PKP Polskie Linie Kolejowe SA i Port Szczecin-Świnoujście poprawi dostęp do portów od strony lądu, dzięki czemu towary będą sprawniej wywożone w głąb kraju. To z kolei przełoży się na jeszcze lepsze wyniki, jeśli chodzi o ilości przeładunków w zespole portów Szczecin -Świnoujście. Wartość inwestycji wynosi łącznie ok. 1,5 mld zł. Termin jej zakończenia to 2022 rok.
Głębokowodny terminal kontenerowy
Terminal kontenerowy w Świnoujściu to zupełnie nowy etap rozwoju zespołu portów Szczecin-Świnoujście. Realizacja tej inwestycji umożliwi zwiększenie rocznego poziomu przeładunków w porcie do 1 500 000 TEU.
Terminal będzie mógł przyjąć największe jednostki, jakie mogą wpłynąć na Bałtyk. Co więcej, w zależności od stopnia zautomatyzowania w terminalu znajdzie zatrudnienie od 600 do 1000 osób. Wartość inwestycji wynosi łącznie ok. 3,5 mld zł. Termin jej zakończenia to 2024 rok.
System pilotowo-dokujący dla promów
Portowy System Dokowania PNDS składa się z części lądowej i statkowej. Jego wdrożenie miało na celu podniesienie bezpieczeństwa i niezawodności przybijania do nabrzeża przy terminalu promowym, gdzie manewrowanie jest często ograniczone przez trudne warunki pogodowe panujące w obszarze Morza Bałtyckiego. System określa za pomocą dwóch skanerów laserowych dokładną prędkość i położenie promu w stosunku do nabrzeża. Działa na stanowisku nr 1 w bazie promów morskich w Świnoujściu. Informacje przesyłane są bezprzewodowo na manewrujący prom i wyświetlane na tablecie statkowym. PNDS w obecnym stanie przeznaczony jest dla promów „Mazovia” i „Cracovia”. Dodatkową jego funkcjonalnością jest możliwość zapisu danych z cumowania na serwerze oraz zdalny dostęp do nich, co może być wykorzystane w celach szkoleniowych. System kosztował ponad 775 tys. zł.
Przystosowanie terminalu promowego do obsługi transportu intermodalnego
Obszarem działań objęta jest północna część terminalu promowego w Świnoujściu, tj. stanowiska promowe nr 5 i 6 oraz ich zaplecze. Stanowiska zostaną połączone, w rezultacie powstanie jedna linia cumownicza o długości 294 m, umocnione będzie także dno. Istniejąca rampa przeładunkowa o szerokości 14 m i nośności 60 T po przebudowie uzyska 35 m szerokości i 180 T nośności.
Zakres prac obejmuje również modernizację istniejącej i wykonanie nowej niezbędnej infrastruktury technicznej na nabrzeżu i zapleczu. Kwestią kluczową będzie przebudowa istniejących oraz budowa nowych torów kolejowych i placów manewrowo-postojowych. Z kolei zakup i montaż rękawa pasażerskiego umożliwi bezkolizyjne przemieszczanie się pieszych, a budowa estakady nad stacją kolejową Świnoujście w znakomity sposób skomunikuje zaplecze z terenem terminalu. Zakupione będą też cztery ciągniki siodłowe i dwa wózki wysokiego składowania typu „reach stacker” służące do transportu i przeładunku kontenerów na terminalu. Całkowity koszt robót budowlanych przekracza 155 mln zł. Zakończenie realizacji inwestycji planowane jest na koniec 2021 roku.
Rozbudowa terminalu LNG
W Terminalu LNG im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Świnoujściu wspólnie z Gaz-Systemem ZMPSiŚ realizuje wartą prawie dwa miliardy złotych inwestycję, przewidującą budowę trzeciego zbiornika na LNG, drugiego nabrzeża oraz infrastruktury do załadunku i rozładunku skroplonego gazu. Wartość inwestycji wynosi łącznie ok. 1,9 mld zł. Termin jej zakończenia to koniec 2023 roku.
Budowa parkingu przy terminalu promowym
Parking zaoferuje 278 miejsc dla ciężarówek, zaś prace budowlane obejmą przygotowanie i wzmocnienie terenów inwestycyjnych oraz budowę parkingów i infrastruktury technicznej. Parking będzie połączony z siecią wodociągową i kanalizacyjną, a także z siecią elektroenergetyczną i teletechniczną. Zostanie wyposażony w system sygnalizacji, oznakowanie dróg, oświetlenie oraz instalacje sanitarne i recykling odpadów.
Celem projektu jest nie tylko poprawa infrastruktury dostępowej do portu, ale także dbałość o środowisko naturalne oraz usprawnienie połączenia morskiego pomiędzy Świnoujściem a dwoma portami w Szwecji: Trelleborgiem i Ystad. Efekty inwestycji odczują również mieszkańcy Świnoujścia, bowiem w momencie spiętrzenia ruchu ciężarówek te nie będą już parkować na poboczach ulic wiodących do terminalu. Ponadto zaplecze sanitarne dostępne na parkingu poprawi komfort oczekiwania kierowców na prom. Koszt inwestycji, realizowanej w formule „projektuj i zbuduj”, to prawie 55 mln zł. Parking ma być gotowy w przyszłym roku.
Rozbudowa i modernizacja infrastruktury technicznej
W portach Szczecin i Świnoujście trwają zaawansowane prace związane z rozbudową i modernizacją infrastruktury technicznej. Szczególny nacisk położono na ograniczenie szkodliwych emisji zanieczyszczeń do środowiska oraz bezpieczeństwo energetyczne portów. Inwestycja obejmuje: sieci wodociągowe, kanalizację sanitarną, kanalizację wód opadowych, zasilanie elektroenergetyczne, sieci teletechniczne, sieć wody przeciwpożarowej oraz system odwadniania terenów. Prowadzone prace uporządkują i uzupełnią infrastrukturę techniczną we wszystkich rejonach portu w Szczecinie i Świnoujściu. Zapewni to optymalizację zużycia nośników energii, poprawę sytuacji w zakresie ochrony środowiska i dostosowanie w tym do obowiązujących norm i przepisów. Inwestycja umożliwi zasilanie promów w energię elektryczną z sieci lądowej (zamiast z agregatów), co dodatkowo ograniczy zanieczyszczenie środowiska, szczególnie jeśli chodzi o emisję szkodliwych związków siarki i azotu oraz hałasu. Planowany koszt całego projektu przekracza 119 mln zł.
Zakup statku pożarniczego
Statek pożarniczy będzie miał za zadanie prowadzenie akcji ratowniczo-gaśniczych, zabezpieczanie akwenu portowego przed pożarem, ochronę przeciwpożarową i asystę (np. gazowców) w granicach portów Szczecin i Świnoujście.
Nowa jednostka będzie trzecią tego rodzaju we flocie spółki. Obecnie w Szczecinie cumuje „Strażak – 24”, w Świnoujściu zaś „Strażak – 26”.
* * *
Inwestycje współfinansowane są ze środków unijnych w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko oraz CEF – Łącząc Europę. W perspektywie finansowej UE 2004-2006 kwota inwestycji zrealizowanych w portach przez ZMPSiŚ SA wyniosła 120 mln zł, w kolejnej perspektywie 2007-2013 wzrosła do 650 mln, a w obecnej – na lata 2014-2020 z czasem realizacji do 2023 roku – sięga blisko 2 mld zł.
Krzysztof Urbaś, prezes Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA:
– Zarząd portu działa opierając się na strategii rozwoju. Obecna przewiduje działania do 2027 roku. W kolejnych latach rozważamy w Szczecinie dalszy rozwój zachodniej części Ostrowa Grabowskiego jako kontynuację obecnej inwestycji w tym rejonie w Kanale Dębickim. Z kolei w Świnoujściu definiujemy możliwości modernizacji portu wewnętrznego, rozbudowy terminalu promowego oraz poszerzenia działalności portowej o nowe tereny. Nasz plan inwestycyjny chcemy przede wszystkim skorelować z nową perspektywą unijną obejmującą lata 2021-2027, która rozpocznie się de facto w roku 2024. Dysponujemy terenami, które z powodzeniem możemy wykorzystać i zagospodarować na cele portowe, czym zwiększymy potencjał przeładunkowy portów i wielkość obsługiwanych w nich towarów.
