Rok 2024 był dla portu Ystad udanym okresem, zwłaszcza że nastąpił powrót połączenia kolejowego z portem w Świnoujściu. Z kolei sztandarowa usługa tego szwedzkiego portu, czyli pasażerskie połączenia promowe, ostatnio są na powolnej fali wznoszącej.
Wiosną port Ystad ogłosił ponowne otwarcie połączenia kolejowego z portem w Świnoujściu, stanowiącego jedyny działający korytarz kolejowy między Polską a Skandynawią. Po sześciu latach przerwy wznowiono usługi przeładunku intermodalnego, dzięki któremu wagony kolejowe są ponownie obsługiwane dzięki promowi „Polonia” z floty Unity Line. Uruchomienie połączenia stało się możliwe między innymi dzięki modernizacji i rozbudowie terminalu promowego w Świnoujściu o infrastrukturę przystosowaną do obsługi transportu intermodalnego.
Otwarcie linii spotkało się z dużym zainteresowaniem, co potwierdziły liczne załadunki ad hoc na promie. Z tego powodu panuje duże przekonanie, że na rynku jest zapotrzebowanie na regularne usługi kolejowe.
„Polonia” jest na razie jedyną jednostką na trasie Świnoujście – Ystad przystosowaną do transportu kolejowego. Jeden z pokładów wyposażono w tory kolejowe, które bezpośrednio się łączą z szynami na terminalach w obu portach. Dzięki temu możliwe jest płynne przemieszczanie wagonów z lądu na prom i odwrotnie, bez konieczności dodatkowych przeładunków czy transportu drogowego. Droga manewrowa w Ystad, łącząca prom z siecią kolejową, ma tylko 200 metrów, co zapewnia płynność operacji w porcie. „Polonia” zabiera także pasażerów oraz samochody osobowe i ciężarowe.
Prom kursuje codziennie między Świnoujściem a Ystad, a jego główny pokład oferuje 600 m torów kolejowych. Sześć torów o długości od 80 do 140 m pozwala na transport różnej liczby wagonów w zależności od ich wielkości i masy. Jednorazowo „Polonia” może przewieźć ekwiwalent typowego polskiego pociągu towarowego.
Ten skrupulatnie zaprojektowany system przynosi wiele korzyści zarówno operatorom, jak i portom. Gwarantuje szybki i efektywny załadunek oraz rozładunek, zwiększając przy tym bezpieczeństwo i jednocześnie zmniejszając koszty logistyczne. Ponadto jest to rozwiązanie niezwykle ekologiczne, ponieważ znacznie zmniejsza emisję CO₂ i redukuje obciążenia infrastruktury drogowej.
Ystad jest trzecim co do wielkości pasażerskim portem promowym w Szwecji, z ok. 3700 zawinięciami promów rocznie, przewożących 2,3 miliona pasażerów. Ruch promowy między Świnoujściem a Ystad został uruchomiony w połowie lat 60. XX wieku i do dziś jest najważniejszą częścią działalności portowej. Usługę oferują dwie polskie firmy żeglugowe – Polferries i Unity Line.
Przepustowość portu jest wysoka, a po dużej rozbudowie w 2021 roku może on przyjmować większe statki. Przypomnijmy, że latem do Ystad przypłynął także najnowszy statek Polferries – „Varsovia”, czyli największy prom ro-pax na tej trasie, o długości 216,2 m i szerokości 28,2 m.
Co prawda obrót w serwisie do Polski wyniósł w zeszłym roku nieco ponad 200 000 naczep, co stanowi spadek w porównaniu z poprzednimi latami, ale w 2024 roku było już widać tendencję wzrostową. Cały rynek przewozów promowych odnotował spadki w okresie okołopandemicznym.
– W ciągu ostatnich kilku lat obserwowaliśmy stagnację na rynku, głównie z powodu spowolnienia gospodarczego, zwłaszcza w sektorze budowlanym – mówi Erik Eskling Hansen, specjalista ds. rozwoju biznesu w porcie Ystad. – Ostatnio jednak zauważyliśmy oznaki ożywienia rynku i mam nadzieję, że ten trend się utrzyma.
Plany na rok 2025 obejmują zwiększenie wolumenów u obecnych klientów i możliwe, że także przyciągnięcie nowych linii promowych, a ponadto dalszy rozwój działalności w innych obszarach biznesowych portu: promowym, offshore i ładunków masowych. W II kwartale tego roku port odbierze dostawę nowego hydraulicznego żurawia do obsługi ładunków masowych.
Ystad jest największym szwedzkim portem pod względem ruchu promowego do Polski i na Bornholm. Zajmuje trzecie miejsce wśród portów Szwecji pod względem liczby pasażerów promowych, piąte, jeśli chodzi o liczbę ciężarówek i naczep, oraz jedenaste w obrotach towarowych rocznie.
Od kilku lat bije nowe rekordy w obsłudze połączeń z duńską wyspą Bornholm. Pomimo pandemii, w 2020 roku ustanowiono nowy rekord wszech czasów pod względem liczby samochodów osobowych obsłużonych na połączeniach promowych z Bornholmem.
Na początku 2021 roku port Ystad otworzył dwa nowe nabrzeża do obsługi promów o długości do 250 m, co stwarza doskonałe możliwości zarówno dla obecnych, jak i nowych partnerów.
(ek)
