Zakłady Przemysłu Odzieżowego „Odra” w Szczecinie były jednym z największych przedsiębiorstw przemysłu odzieżowego w regionie. Lokalizacja ZPC „Odra” w Szczecinie nie była przypadkowa, znajdowała się przy al. Niepodległości 38. Budynek ten powstał w miejscu dawnej niemieckiej fabryki produkującej odzież Herrenkleider – Fabrik Odermark.
Ruiny budowli zniszczone podczas działań wojennych stały do roku 1962, kiedy zapadła decyzja o budowie nowego zakładu. Na uroczystym otwarciu ZPO „Odra” w Szczecinie, które miało miejsce 24 lipca 1964 r., o czym można przeczytać na stronach Archiwum Państwowego w Szczecinie – zjawiła się delegacja Ministerstwa Przemysłu Lekkiego. Jednakże zakład rozpoczął swoją działalność 1 stycznia 1965 r., produkował odzież męską. Od 1966 r. w przedsiębiorstwie obowiązywał znak towarowy, który przedstawiał postać człowieka w spodniach. Symbol ten umieszczano na opakowaniach. W 1966 r. ZPO „Odra” w Szczecinie przystąpiły do produkcji odzieży chłopięcej. W tym okresie popularnością w całym kraju zaczęły cieszyć się produkowane przez „Odrę” spodnie turystyczne. Na początku 1968 r. w przedsiębiorstwie powstała komórka wzornicza, zatrudniająca własnych projektantów plastyków. Na przełomie lat 60. i 70. XX w. rozpoczęto wytwarzanie odzieży sportowej. W 1970 r. zastosowano także po raz pierwszy w produkcji tkaninę dżinsową, a w 1979 r. wprowadzono do produkcji nowy materiał – dżins ścieralny, z którego wytwarzano tzw. marmurki.
W latach 1979-1981 nastąpiło załamanie produkcji związane z zahamowaniem tempa wzrostu gospodarczego. W latach 1981-1984, wykorzystując wyż demograficzny, próbowano naprawić sytuację, skupiając się na odzieży dziecięcej, produkowano wtedy głównie bluzy, spodnie oraz komplety. Trudny czas dla gospodarki w kraju nie przeszkodził „Odrze” w odnoszeniu sukcesów. W latach 1980-1981 popularne były jej wyroby – spodnie młodzieżowe chłopięce, spodnie młodzieżowe dziewczęce oraz komplet młodzieżowy. Odzież wyprodukowana przez „Odrę” była eksportowana za granicę, m.in. do: Włoch, Szwajcarii, Holandii, Belgii, Danii, Norwegii oraz ZSRR.
W latach 1988-1991 nastąpiło załamanie produkcji; zmniejszył się popyt na produkty „Odry”, co spowodowane było napływem wyrobów konkurencyjnych z zagranicy.
W 1999 r. przedsiębiorstwo państwowe ZPO „Odra” w Szczecinie zostało postawione w stan likwidacji. W 2000 r. utworzono Zakłady Przemysłu Odzieżowego „Odra” Spółka Akcyjna. Przedsiębiorstwo zlikwidowano ostatecznie w 2002 r.
Pod dawną nazwą ZPO „Odra” w Szczecinie sp. z o.o. utworzono w 2002 r. prywatną firmę. W 2008 r. siedzibę „Odry” przeniesiono. Zakłady do dziś zajmują się produkcją odzieży i dodatków. Budynek przy alei Niepodległości został wyburzony, a na jego dawnym terenie powstała Galeria Kaskada.
(r.)
