Centralne miejsce w gabinecie Christy Wolf zajmuje szezlong – fotel z wydłużonym siedzeniem. Katrin, córka pisarki, mówi, że mama lubiła na nim wypoczywać. Jest to część kompletu, na który składają się jeszcze dwa fotele – z pozoru małe, lecz wygodne – i okrągły stoliczek.
Od dwóch miesięcy meble znajdują się w Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej w Gorzowie, gdzie otwarto gabinet Christy Wolf. Jest tu jeszcze mebel, o którym córka mówi: „biurko”, choć to składany kwadratowy stolik, na którym pisarka stawiała maszynę do pisania. Oryginalny stolik został w Berlinie, a kopię specjalnie zamówił mąż Christy Wolf, Gerhard, z przeznaczeniem dla gorzowskiego gabinetu. Główne miejsce na ścianie zajmuje wielka fotografia państwa Wolfów stojących w swym berlińskim mieszkaniu na tle sięgającej do sufitu, wypełnionej po brzegi, biblioteki.
Christa Wolf, jedna z najbardziej znanych pisarek niemieckich, urodziła się w mieście Landsberg an der Warthe (dziś: Gorzów Wielkopolski) 18 marca 1929 r., a wyjechała z niego 30 stycznia 1945 roku, mając 15 lat. Swe życie w mieście L., które teraz jest miastem G., opisała w powieści „Wzorce dzieciństwa” („Kindheitsmuster”), w której zawarła cenny jego portret.
Pierwszy raz po wojnie do rodzinnego miasta przyjechała w 1971 roku. We „Wzorcach dzieciństwa” wspomnienia nałożyła na powojenną codzienność, opisując funkcjonowanie pamięci i proces rozstawania się z tym, co było bliskie sercu, a zanurzone w obcej rzeczywistości czasów nazizmu. Książka została wydana po polsku w 1981 roku. Przetłumaczono ją na dwadzieścia pięć języków.
Christa Wolf mieszkała po wojnie w NRD. Napisała trzydzieści książek, w których analizowała najważniejsze problemy niemieckiej współczesności. Zdobyła uznanie za odwagę głoszenia poglądów, które często były dalekie od oczekiwań władzy. W NRD była najpopularniejszą pisarką, ceniono ją także na Zachodzie. Po zmianach ustrojowych pojawiły się jednak kontrowersje na jej temat. Mimo że odważnie krytykowała władze NRD, zarzucono jej, że stała zbyt blisko nich i współpracowała ze Stasi.
W polskim Gorzowie była trzy razy. Mówiła o nim zawsze z życzliwością. Przyjeżdżając, nigdy nie pozwalała sobie na sentymentalne wspomnienia. Ostatecznie zamknęła landsberski okres swego życia. Zmarła 1 grudnia 2011 roku. Po jej śmierci rodzina nawiązała kontakt z gorzowską biblioteką, aby przekazać pamiątki.
W październiku 2015 roku w centrum Gorzowa odsłonięto Ławeczkę Nelly autorstwa Michała Bajsarowicza, na której siedzi 15-letnia bohaterka „Wzorców dzieciństwa”, alter ego pisarki. W gabinecie ustawiono rzeźbiony portret Nelly. Są tu książki z podpisami pisarki, jej rękopisy, dokumenty i zdjęcia. Zbiory będą powiększane.
Gabinet Christy Wolf został otwarty 30 stycznia 2018 roku, w dniu od lat obchodzonym w Gorzowie jako Dzień Pamięci i Pojednania. W uroczystości uczestniczyła córka pisarki, delegacja berlińskiego Stowarzyszenia Christy Wolf z jego przewodniczącą Theresą Hörnigk, gorzowscy twórcy i bibliotekarze.
Na uroczystość Gerhard Wolf przekazał list dokumentujący uczuciowe związki jego żony z Gorzowem. Przyjechał też Grzegorz Stach, tłumacz, nazwany przez Gerharda Wolfa niezmordowanym ambasadorem między Berlinem a Gorzowem. W księdze pamiątkowej napisał: „Dzisiaj Christa Wolf wróciła do miasta, choć tak naprawdę – zawsze tu była”.
Gabinet mieści się w zabytkowej części Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Zbigniewa Herberta przy ul. Kosynierów Gdyńskich 108.
Krystyna KAMIŃSKA
Dziennikarka, pisarka, wydawca, autorka wielu artykułów i książek związanych z Gorzowem i jego życiem kulturalnym, leksykonów i monografii, albumów, przewodników turystycznych. Mieszka w Gorzowie.
