Wtorek, 07 maja 2024 r. 
REKLAMA

Podzamcze – pustka, która się wypełnia

Data publikacji: 18 stycznia 2020 r. 08:07
Ostatnia aktualizacja: 12 listopada 2020 r. 22:15
Podzamcze – pustka, która się wypełnia
 

Te parę hektarów wyglądało po wojnie jak po wybuchu bomby atomowej. Mnóstwo gruzu, tu i ówdzie jakaś nadająca się do odbudowy ruina - z wybijającą się pozostałością po Baszcie Siedmiu Płaszczy. Taki był skutek nalotów aliantów w latach 1943-44.

Mowa o Podzamczu, które przed światowym konfliktem tętniło życiem spływających do Odry kwartałów kamienic z oplatającymi je uliczkami. Metamorfozę tego fragmentu Szczecina możemy obejrzeć dzięki zdjęciom archiwalnym Marka Czasnojcia, znanego fotografika, fotoreportera, marynisty, autora wielu albumów.

Tak więc nowi mieszkańcy miasta uprzątnęli to, co pozostało po tamtej starówce. W kilka lat zrekonstruowano zaledwie kilka obiektów, m.in. ratusz, kamienicę Loitzów czy wspomnianą Basztę Siedmiu Płaszczy. W kraju, który dźwigał się z wojennych zniszczeń, można było zrobić tylko tyle. Ziemię porosła trawa i w zasadzie niewiele się działo. Dominujący tu Zamek Książąt Pomorskich skończono odbudowywać dopiero na przełomie lat 70. i 80.

Jeszcze na przełomie lat 50. i 60. w północno-zachodniej części Podzamcza (ul. Księcia Mściwoja II)

...
Zawartość dostępna dla Czytelników eKuriera
Pozostało jeszcze 77% treści.

Pełna treść artykułu dostępna w
eKurierze
z dnia 17-01-2020

 

Autor: Marek Klasa
Fot. Marek Czasnojć
REKLAMA
REKLAMA

Komentarze

Straszne kompleksy macie
2020-01-21 20:28:48
chcecie zaskoczyć turystów to nie kopiujcie Gdańska - stwórzcie coś nowego nie udającego że jest stare bo i tak nigdy to stare nie będzie... pogódźcie się z tym że naloty alianckie zniszczyły tę część Szczecina i nie próbujcie na siłę odtwarzać obskurnych kamienic biedoty z ciemnymi, ciasnymi oficynami - te kamienice o których tak się rozpisujecie to nie były kamienice z szerokich ulic nowego Szczecina (swoją droga też obskurne oficyny). Bierzcie przykład z Rotterdamu...
@Krzysztof
2020-01-20 18:22:50
A dlaczego mówisz, że nikt się nie zastanawiał jak za Hitlera wyglądało? Hitler rządził 10 lat i w tym czasie sporo też poniszczył szczecińskich detali architektury. Stare miasto powstało znacznie wcześniej i w czasach Hitlera ani ono ani eklektyczne Śródmieście nie było budowane. Gdańsk takie polskie miasto, że hoho i starówkę na pewno sami Polacy budowali. Podobnie w Poznaniu wszystkie najciekawsze architektonicznie kamienice powstały w czasach pruskich i niemieckich, więc porównanie nietrafione. Natomiast po wojnie w tych miastach władze wiedziały jak i co odbudować, żeby to nie straszyło za kilkadziesiąt lat i nie eksperymentowały wdrażając w życie wizje urbanistyczne rodem z III Rzeszy i ZSRR szkodząc niebywałe substancji miejskiej. To jest różnica!
Krzysztof
2020-01-20 15:40:04
Postawiono w latach 90-tych Stare Nowe Miasto. Styl "Panienki z okienka".Ladne to było przez chwilę .Teraz strach tamtędy przechodzić.Dziwię się tym co korzystają tam jeszcze z restauracji.Ciasnota brud, pewnie nocami szczurów zatrzęsienie. Niektóre budynki od tego czasu malowane już trzy ,cztery razy i i tak elewacje odpadają.Zawilgocenie pewnie też jest duże.Czym tu się chwalić i jak przyciągnąć turystów.Ludzi przyciągają jakieś legendy pomniki, a chociaż by takiej jak "Kargula i Pawlaka" w Toruniu ,dzieci przyciągną postacie Filutka i jego psa ,parasola lub nieszczęsne wrocławskie krasnoludki,o które potykają się ci turyści "przedłużając" w ten sposób pobyt we Wrocławiu.A wracając do sedna sprawy ,to Warszawa Poznań,Gdańsk?, jednak były polskimi miastami.Dokumentacja przedwojennego Szczecina była natomiast w Lubece i obecnym Sankt Petersburgu .Miasto potrzebowała rąk do pracy, a ludzie mieszkań.Zabawa w renowacje starych kamienic lub budowanie makiet w skali 1:1 trwa długo.Miasto tak na dobre ruszyło z budową po wizycie Chruszczowa w 1959 r.Budowano więc szybko i tanio.Nikt się wtedy nie zastanawiał jak to za Hitlera wyglądało. To dopiero teraz staramy się przypodobać Niemcom podsycając u młodych zachwyt na wyższością szeroko pojętej kultury niemieckiej.W końcu obecnie też deweloperzy budują co chcą i jak chcą nie patrząc na to czy ma to większy wymiar urbanistyczny.
Niech żyje!
2020-01-19 22:06:07
Towarzysz Z wiecznie żywy w swych wielkopomnych dziełach bezczeszczących tkankę miasta!
@Sromotnik
2020-01-19 20:49:59
Masz rację. To co się dzieje po drugiej stronie Odry na prawo od mostu długiego woła o pomstę do nieba. Niestety to też pokłosie nieudolnych polskich rządów tym miastem po wojnie. Tęsknimy natomiast za tym, aby zlikwidować sowieckie blokowisko między niepodległości a Odrą i stworzyć starówkę. Takie restauracje przestrzeni zrobiono w Gdańsku i w Warszawie, z zachowaniem układów ulic i pierzei zabudowy. Jak widać tamtym miastom się opłacało. Dziś są to ich najważniejsze atrakcje turystyczne. To samo połowicznie, z uwagi na nie całkowite zniszczenia zrobiono na starówce w Poznaniu. A mógł im tam jakiś szalony profesor urbanistyki wybudować 4 piętrowe bloczki, szkołę, kilka baraków i rzędy garaży...
SromotnikBezwstydny-tylko pytam...
2020-01-19 16:42:02
Dlaczego na tych fotkach nie ma zdjęć z terażniejszego, targu węglem i miałem węglowym oraz różnymi współczesnymi rupieciami, z nagrobkami wi rybami włącznie-nad samiutką Odrą, tuż za Mostem Długim przy ul.Celnej... To wspólczesne,średniowieczne targowisko- wizytówka Szczecina w czasach kaczyzmu i PiSdziestwa!!! Więc pytam: p o d o b a się ????? Do takiego Szczecina tęsknicie??? tylko pytam...
Gregor
2020-01-19 15:37:57
Widzę, że niektórzy dyskutanci nie zauważyli, że od czasów XIX wiecznych, cywilizacja poszła do przodu i w XXI wieku kiedyś śmierdzące zaułki i tereny targowe są obecnie najbardziej atrakcyjnymi turystycznie. I patrząc przez pryzmat swojej miary nie mogą zrozumieć, że inni bazują na swojej wiedzy i estetyce i nie muszą szukać argumentacji w stanowiskach gazet, stowarzyszeń czy jedynie słusznych partii. Po prostu myślą samodzielnie i proponują dla dobra rozwoju miasta.
@znow wracają...
2020-01-19 14:55:12
Jeśli uważasz, że w Gdańsku przed wojną nie handlowano rybami i nie było kramikow z węglem, to jesteś strasznym ignorantem. Pomimo tego, odbudowano po wojnie całą starówkę wg tego co było tam przed wojną, łącznie z brudnymi portowymi cuchnącymi zaułkami. I teraz wyzwanie intelektualne. Jeśli po wojnie Gdańsk miałby to „szczęście” mieć geniusza urbanistę jak my i wybudowano by nad Motławą na miejscu starówki taki kołchoz jak u nas z bloczkami dla przodowników pracy, podstawówką, barakiem przychodni i rzędami garaży plus boiskiem, to czy dziś turyści tłumnie odwiedzali by to miasto na wschodnim Pomorzu, przechadzając się wśród chaszczy między bloczkami?
@znowu wracają komentarze
2020-01-19 13:52:58
To nie komentarze jakiegoś SENS czy GW, a trzeźwo myślących mieszkańców, którym zależy na tym aby Szczecin był dobrze postrzegany i którzy widzą jak wiele napsuto w obszarze Starego Miasta po wojnie. Chcemy restaurować piękne kamienice, które były w ulicach pomiędzy Katedrą a Zamkiem. Chcemy restaurować historyczne uliczki i zaułki na podzamczu. Chcemy aby inwestycje na tym obszarze uwarunkowane były odwzorowaniem przestrzeni historycznej. Bzdurą jest to co piszesz o targach węgla i ryb, bo tak funkcjonowały wszystkie przestrzenie miejskie w określonym czasie. Do dziś słowo rynek kojarzy się z targiem, a nazwy uliczek na starówkach Krakowa, Wrocławia czy poznania odnoszą się do ich historycznych funkcji. Co nie znaczy, że Smolnej czuć smołę, a na rzeźniczej zepsute mięso. Szczecin, co widać z przedwojennych zdjęć miał na obszarze Starego miasta piękne, bogate kamienice, których zazdrościć nam mogłyby inne miasta o mniejszym znaczeniu historycznym jak np Poznań. Niestety powojenna realizacja chorych sowieckich wizji spowodowała, że mamy osiedle pegeerowskich bloczków.
Znów wracaja komentarze
2020-01-19 10:55:13
nieboszczki Gazetki Wyborczej (która zdycha bo skończyły się miliony z budżetu) w układzie z tzw SENS (Stowarzyszenie Estetycznego i Nowoczesnego Szczecina) - dość już napsuliście w Szczecinie! Mit podzamcza czyli cuchnących i brudnych portowych zaułków gdzie swoje miejsce miał targ węglowy i rybny... co wy chcecie restaurować - kramiki z węglem a może świeże rybki z Odry? To co musimy zrobić jako społeczność Szczecina to jeśli już uda się uruchomić to miasto, obudzić z letargu i uda się uporządkować finanse miasta to pomyśleć o schowaniu transportu na ul Jana z Kolna pod ziemia i utworzyć na powierzchni ładny miejski park z wymarzonym dostępem do wody.
Runny
2020-01-19 08:39:23
@Heniek W ogóle powinna być koncepcja kompleksowego zagospodarowania całego terenu, wraz z jedynymi możliwymi pierzejami budynków w poszczególnych uliczkach. Na podstawie tego co było przed bombardowaniem i późniejszym ochoczym rozbieraniem tego co ocalało. Każdy inwestor powinien na dzień dobry dostać od służb konserwatorskich i urbanistycznych miasta takie uwarunkowania i dopiero na tej podstawie projektować inwestycję. W przeciwnym razie będziemy mieć do czynienia z architekturą nie tworzącą atmosfery starówki, jak choćby obecnie budowany kwartał z hotelem czy paskudny pomarańczowy blok obok kościoła sw. Jana.
Heniek
2020-01-19 00:25:33
Może warto przy okazji obecnych inwestycji spojrzeć na dawne fotografie, widokówki czy plany budynków w archiwum. Tak, żeby chociaż fasady budynków były takie jak historyczne.
@Quistorp
2020-01-18 22:31:51
A co ma piernik do wiatraka? Tarasy Hackena powstały na miejscu rozebranych fortów, nie uliczek starego miasta. I chwała ówczesnym nadburmistrzom Szczecina za to! Dzięki nim mamy czym się pochwalić. I możemy dziękować Bogu, że geniusz powojenny ich nie rozebrał jak kamienic czy budynku Teatru Miejskiego i na tym terenie nie postawił pegeerowskich bloczków.
Quistorp
2020-01-18 20:41:44
Do W. Sz Mopanków i Mopodziejów. Argumentacja , którą się tutaj podpieracie, by dokopać Prezydentowi Zarembie, kłóci się z bezspornym faktem, że takie rozwiązanie już włodarze przed rokiem 1945 realizowali budując reprezentacyjne budowle , na skarpie z panoramą na rozlewisko Odry. To dzisiejsze Akademia Morska, Muzeum Narodowe, Urząd Wojewódzki. Prezydentowi P. Zarembie marzyła się taka panorama od Pomorzan, do Gocławia. Taki był entuzjazm! Takie były wypowiedzi i argumenty w kręgach architektów, dyskusjach ówczesnej rzeczywistości. Każdy z nas pamięta hasło Druga Japonia> Było tak? Było. To takie polskie.
Krótko
2020-01-18 19:11:40
@Gregor Ale ja jestem za tym żeby wpuścić. Ale czy wierzysz, że w mieście gdzie ciężko jest zrobić garaż podziemny ktoś to ruszy? Zamkną ulicę i cześć. Niech plebs stoi w korkach albo jeździ szybkim tramwajem z prędkością 30km/h.
@SromotnikBezwstydny
2020-01-18 15:08:56
Dziwne, żeby jakiś kacyk z nadania komunistycznego rządu pisał negatywnie o swoich działaniach. Nieważne co sobie pisał w swoich wypocinach, ważne są efekty jego działalności dla naszego miasta. A te każdy widzi szczególnie boleśnie na terenach starego miasta i przy Odrze.
Gregor
2020-01-18 14:59:14
@krótko. Dlatego padła słuszna propozycja aby na tym krótkim odcinku wpuścić tę drogę w tunel. Swoją drogą, gdyby towarzysz Z nie zaplanowałby tej drogi na wzór radzieckich miast, to kierowcy nie mieliby nawyków jeżdżenia po ruinach bulwarowych kamienic, a miasto nie odcięte zostałoby od rzeki. Jakoś musieliby sobie radzić. Niestety chore wizje urbanistyczne zwyciężyły nad pięknem i użytecznością.
SromotnikBezwstydny
2020-01-18 12:58:49
"Cały Naród Odbudowuje Naszą Stolicę!" To było naczelne hasło PZPR! Szły więc transporty cegieł ze Szczecina, Wrocławia itp... Czym był Szczecin w latach 40-tych???ruiną, miejscem szabru dla różnych meneli z całej PRLki...Dopiero gdy ruszyła repatriacja zza Buga, osiedlono tu pewne grupy ludzi,niestety z tej Polski "C"... głównie wiesniaków z Polesia itp. Wrocław zasiedlali lwowianie.Dobrze, że do Szczecina przyjechało również trochę Wielkopolan. Odbudowa ze zgliszcz była na miarę możliwości. W Pamiętnikach Prezydenta Zaremby można wiele dowiedzieć się o tamtym czasie.Dziś łatwo pyskować.
Krótko
2020-01-18 12:55:51
@Robert I wystarczy tę autostradę donikąd zamknąć na 2 dni i raptem analizując armagedon drogowy w mieście okazuje się, że jednak ona gdzieś prowadzi.
@Robert
2020-01-18 11:34:24
Najpiękniejsza autostrada do nikąd: Malecon w Hawanie
@Grzes
2020-01-18 10:36:58
To wrzućmy ten kawałek obecnej ulicy w tunel tak jak to zrobiono np. W Sopocie i będzie bezpośrednie dojście do Odry od Podzamcza. Tramwaje też mogą mieć przystanek w tym tunelu.
Grześ
2020-01-18 10:05:33
Nie musimy na siłę odnawiać historię.Powinniśmy robić po swojemu. Zabudowa blisko Odry i zwężenie do jednego pasu ulicy spowoduje problemy w komunikacji.
Max
2020-01-18 10:03:28
Przekłamana ta fotorelacja. Dlaczego nie ma zdjęć bezpośrednio po zakończeniu wojny? Po wyburzaniu ocalałych kamienic albo tych nadających się do odbudowy i uprzątnięciu cegieł na odbudowę Warszawki może i tak to wyglądało. Najpierw jednak tow. Kacyk prezydent zarządził totalne oczyszczanie terenów, niszcząc przy okazji te zabytkowe kamienice które szczęśliwie przetrwały naloty. Piszcie i pokazujcie prawdę, inaczej to taka prawda historyczna jak opowiastki Putina o 2 wojnie
Robert
2020-01-18 09:52:18
„W kraju który dźwigał się z wojennych zniszczeń można było zrobić tylko tyle”. Wynika z tego, że o wiele bardziej zniszczona starówka w Warszawie, starówka w Gdańsku czy duża część starówki w Poznaniu były odbudowane w innym kraju niż ten w którym po wojnie znalazł się Szczecin. Prawda jest taka, że mieliśmy po wojnie debilnych zarządców miasta, którzy aby podlizać się władzy rozbierali wszystko co się dało przesyłając cegłę na odbudowę stolicy. W zamian realizowali oni swoje chore wizje urbanistyczne, oparte na sowieckich wzorcach miast bez duszy. Stąd zamiast starówki mamy pegeerowskie osiedle, a zamiast bulwaru nadodrzańskiego z pięknymi kamienicami autostradę donikąd.

Dodaj komentarz

HEJT STOP
0 / 500


REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA