Zwolnienie lekarskie wielu osobom kojarzy się z koniecznością bezwzględnego przebywania w domu. W przypadku kontroli ze strony pracodawcy nieuzasadniona nieobecność może nieść ze sobą poważne konsekwencje. Jednak nie każde L4 oznacza definitywny zakaz wychodzenia z domu poza wyjściami uzasadnionymi. Istnieją sytuacje, w których osoba na zwolnieniu może wychodzić z domu, a nawet uprawiać sport i podróżować. Wszystko zależy od zaleceń lekarza i kodu, który znajduje się na zaświadczeniu.
Oto informacje o kodach, jakie znajdują się na zwolnieniu, które otrzyma pracodawca.
Kod A – niezdolność do pracy po przerwie nie dłuższej niż 60 dni, spowodowana tą samą chorobą, co przed przerwą.
Kod B – niezdolność do pracy w czasie ciąży.
Kod C – niezdolność do pracy z powodu nadużycia alkoholu.
Kod D – niezdolność do pracy spowodowana gruźlicą.
Kod E – niezdolność do pracy z powodu choroby zakaźnej, której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni lub z powodu innej choroby, której objawy ujawniają się po okresie dłuższym niż 14 dni od jej początku.
Poza kodem literowym, na zaświadczeniu o czasowej niezdolności do pracy znajduje się także oznaczenie cyfrowe i to właśnie ono będzie zawierać informacje o tym, czy podczas zwolnienia możliwe będą wyjścia z domu z powodów niezwiązanych bezpośrednio z przyczyną niezdolności. Mamy tu tylko dwa oznaczenia:
1 – osoba na zwolnieniu ma pozostać w domu i powinna leżeć, a wyjście jest możliwe tylko wtedy, gdy jest ono związane z przyczyną niezdolności, np. wizyta u lekarza, wyjście do apteki.
2 – osoba na zwolnieniu może chodzić i opuszczać dom, zgodnie z zaleceniami lekarza, np. na spacer.
Cyfra 2 oznacza, że osoba przebywająca na zwolnieniu może wychodzić z domu i wykonywać czynności zaspokajające podstawowe potrzeby życiowe, jednak czynności te nie mogą być sprzeczne z celem zwolnienia. Jeśli jednak lekarz uzna, że podróż i zmiana środowiska może przyczynić się do poprawy stanu zdrowia, wówczas na zwolnieniu lekarskim z kodem 2 można podróżować, nie naruszając tym samym zasad.
Co grozi za nieuzasadnione wyjście z domu podczas L4?
Zarówno pracodawca jak i ZUS jest uprawniony do tego, aby kontrolować, czy pracownik rzeczywiście stosuje się do zaleceń lekarza (zwłaszcza przy kodzie 1).
Taką kontrolę zwykle realizuje się w miejscu zamieszkania pracownika.
Jeśli kontrola wykaże nieprawidłowości, zostaje sporządzony protokół. Konsekwencje są dotkliwe – łącznie z dyscyplinarnym zwolnieniem z pracy. Czeka nas utrata wynagrodzenia za okres zwolnienia, a także utrata prawa do zasiłku chorobowego i zasiłku opiekuńczego. Zdrowia!
prawnik Joanna ŚWIĄTEK-WOJNAROWSKA
