Niedziela, 28 kwietnia 2024 r. 
REKLAMA

Jak opracowywana jest stawka WIBOR? Proces ustalania stawki i jej znaczenie dla rynku finansowego

Data publikacji: 2023-10-08 18:22
Ostatnia aktualizacja: 2023-10-31 14:53

Wskaźnik referencyjny WIBOR, czyli Warsaw Interbank Offered Rate, to wysokość oprocentowania, na podstawie której banki udzielają sobie wzajemnie pożyczek. WIBOR jest wskaźnikiem zmiennym, który jest ustalany codziennie. Niebawem czeka nas całkowite odejście od WIBOR na rzecz nowego wskaźnika WIRON. Sprawdźmy, jakie są zasady ustalania wskaźnika referencyjnego WIBOR i jaki jest jego wpływ na rynek finansowy.

Administrator WIBOR

W dniu 16 grudnia 2020 roku Komisja Nadzoru Finansowego wydała zezwolenie spółce GPW Benchmark na prowadzenie działalności jako administrator wskaźników referencyjnych stóp procentowych, w tym wskaźników WIBOR. GPW Benchmark został wpisany do właściwego rejestru ESMA (Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych). Jednocześnie organ uznał proces wyznaczania WIBOR-u za zgodny z przepisami prawa Unii Europejskiej.

GPW Benchmark jest spółką zależną Giełdy Papierów Wartościowych. Oznacza to, że jest kontrolowana pośrednio przez Skarb Państwa oraz Komisję Nadzoru Finansowego.

Zgodność stawki referencyjnej WIBOR z prawem Unii Europejskiej

Metoda opracowywania WIBOR spełnia wszystkie warunki opisane w rozporządzeniu BMR Parlamentu Europejskiego i Rady UE. Rozporządzenie BMR to dokument, który określa zasady opracowywania wskaźników referencyjnych, a także ramy działania administratorów stawek referencyjnych, podmiotów dostarczających dane niezbędne do ich opracowywania oraz podmiotów wykorzystujących stawki w produktach finansowych.

Sposób wyznaczania stawki WIBOR

Stawka WIBOR dla większości terminów wyznaczana jest w trakcie fixingu, który odbywa się w każdy dzień roboczy o godzinie 11.00.  Wyjątkiem są stawki dla terminów WIBOR ON overnight (O/N), WIBOR TN toworrow/next (T/N), dla których obowiązuje godzina 17.00. W wyznaczonej porze zgłaszane są  przez banki kwotowania wiążące, na podstawie których GPW Benchmark wyznacza wysokość wskaźnika WIBOR.  
Zgodnie z Rozporządzeniem BMR w pierwszej kolejności administrator sprawdza, czy doszło do transakcji udzielenia pożyczek między uczestnikami fixingu. W przypadku braku takich transakcji, brane są pod uwagę transakcje z dużymi podmiotami finansowymi. Jeżeli takie transakcje także nie miały  miejsca, to. Wtedy do wyznaczenia  wysokości wskaźnika WIBOR wykorzystywane są kwotowania wiążące banków-panelistów, które uczestniczącą w fixingu.

Każdy panelista zobowiązany jest w danym dniu fixingu dostarczyć kwotowania modelowe, czyli takie, które są zgodne z zasadami wyznaczonymi przez GPW Benchmark, oraz kwotowania wiążące. Jeżeli brakuje kwotowań modelowych, to wtedy do wyznaczenia WIBOR wykorzystuje się kwotowania wiążące. Kwotowania wiążące to wartości oprocentowania, po jakich każdy bank gotowy jest zawrzeć transakcję na każdy z terminów fixingowych. W ciągu 15 minut po fixingu jego uczestnicy są zobowiązani do zawarcia transakcji po cenach wskazanych w kwotowaniu wiążącym, jeżeli inny uczestnik fixingu zgłosi taką potrzebę. Odmowa zawarcia transakcji podlega natychmiastowemu raportowaniu do administratora.
Procedura wyliczania stawki WIBOR jest opisana w regulaminie fixingu stawek referencyjnych. Za rozpowszechnienie i przetwarzanie informacji o WIBOR odpowiedzialny jest GPW Benchmark S.A.

Znaczenie WIBOR dla rynku finansowego

WIBOR jest wskaźnikiem referencyjnym, na którym opiera się polski system finansowy i ma bardzo duże znaczenie dla stabilności rynku finansowego oraz jego uczestników. 
Stopa WIBOR jest istotna przede wszystkim dla banków oraz kredytobiorców. To właśnie m.in. od stawki WIBOR zależy wysokość oprocentowania kredytów.

Przypomnijmy, że oprocentowanie kredytów składa się z dwóch elementów:

• stopy WIBOR, która jest zmienna i nie jest wyznaczana przez banki,
• marży bankowej, która jest stała w czasie, a jej wysokość zależy od konkretnego banku.

Rata kredytu zależy zatem także od stawki referencyjnej WIBOR. GdyWIBOR jest obniżany, to raty kredytu także są niższe, natomiast podniesienie poziomu WIBOR oznacza wzrost comiesięcznych zobowiązań kredytobiorców. WIBOR jest stosowany również przy kredytach gotówkowych czy samochodowych.
Więcej dowiesz się na: https://bankiwpolsce.pl/wibor-wiron/.

WIBOR ma również wpływ na produkty oszczędnościowe. Zaliczymy do nich np. obligacje skarbowe oparte o WIBOR czy też obligacje korporacyjne.. Część banków zdecydowała się na wprowadzenie do oferty kont oszczędnościowych, których oprocentowanie jest równe WIBOR 1M pomniejszone o marżę. W przypadku takich produktów wzrost WIBOR działa na korzyść klienta.