To będą konsultacje społeczne. Tyle że prowadzone w codziennej praktyce z osobami mieszkającymi, pracującymi, uczącymi się, wypoczywającymi czy w jakikolwiek inny sposób - choćby okazjonalnie przechodząc - korzystającymi z pl. Orła Białego w Szczecinie. Mają przynieść odpowiedź na pytanie o przeszłe zagospodarowanie tej ważnej przestrzeni publicznej Starego Miasta. Przede wszystkim o funkcje, jakie powinna pełnić, aby urzeczywistnić oczekiwania szczecinian. Temu ma służyć prototypowanie, którego animatorzy jeszcze w tym tygodniu ruszą na pl. Orła Białego rozmawiać z jego mieszkańcami i bywalcami.
Owe konsultacje w praktyce to prototypowanie urbanistyczne. W szczecińskim magistracie jego przebieg ma koordynować nowo powołany zespół roboczy, złożony ze specjalistów od planowania przestrzennego, miejskiej architektury, ochrony zabytków, inżynierii ruchu, dialogu społecznego. Pracami zespołu kieruje Daniel Wacinkiewicz, zastępca prezydenta. Natomiast koordynatorem całego przedsięwzięcia jest urbanista Tomasz Jaworski, który już realizował prototypowanie w Warszawie, Krakowie i Dąbrowie Górniczej.
- To najlepsza metoda dla kreowania dobrych i przyjaznych przestrzeni publicznych. Dla mieszkańców, którzy w całym procesie prototypowania zajmą kluczową rolę. Będą współdecydowali o kształcie i funkcjonalności pl. Orła Białego, mierzyli swoje wyobrażenia i oczekiwania z zaproponowanymi sposobami jego zagospodarowania - mówi wiceprezydent Daniel Wacinkiewicz. - Oczywiście, nie narzucamy jednego rozwiązania. Bo dla powodzenia całego przedsięwzięcia ważna jest jego wielowariantowość.
Rozwiązanie sprawdzone w praktyce innych miast, dla Szczecina jest pilotażowe i nowatorskie. Nie przez przypadek będzie realizowane właśnie na pl. Orła Białego. Niedawny konkurs architektoniczny - dotyczący przyszłego zagospodarowania tej części Starego Miasta - okazał się bowiem niewypałem. Miasto unieważniło jego wynik po fali krytyki opinii publicznej: werdykt komisji konkursowej diametralnie różnił się bowiem od oczekiwań szczecinian.
Prototypowanie pl. Orła Białego rozpocznie się jeszcze w tym tygodniu. W teren - czyli rejon od al. Niepodległości, przez pl. Żołnierza Polskiego, Farną, Sołtysią, po ul. Wyszyńskiego - ruszą animatorzy. Będą pytali korzystających z tej części Starego Miasta m.in. czy sam pl. Orła Białego powinien być miejscem spokojnego wypoczynku i relaksu, czy raczej rynkiem goszczącym wydarzenia artystyczne, wystawy, plenerowe koncerty i spektakle, miejscem gwarnych kawiarnianych rozmów i usług, zdominowanym przez zieleń czy przeciwnie - wybrukowanym, powinien pozostać otwartym dla ruchu samochodowego, a może zarezerwowany wyłącznie dla pieszych.
Do wielu animatorzy dotrą bezpośrednio. Sygnały innych będą przyjmowane w wyznaczonym - jeszcze nie wskazanym - punkcie konsultacyjnym. Każdy będzie mógł się w tej sprawie wypowiedzieć również mailowo, na adres: placorla@szczecin.eu. Także telefonicznie: 91 42 45 000 (numer czynny w godzinach pracy Biura Obsługi Interesantów Urzędu Miasta).
Został również opracowany harmonogram prototypowania, które potrwa co najmniej do listopada.
- W pierwszym etapie będziemy prowadzili konsultacje z użytkownikami placu. Badania także transportowe. Jednak nie organizacja ruchu będzie najważniejsza, ale przede wszystkim funkcje społeczne - przekonywał urbanista Paweł Jaworski. - To w maju. W czerwcu planujemy spotkania otwarte i prezentacje koncepcji zmian. W lipcu nadal będziemy konsultowani z mieszkańcami wszelkie zmiany, ale do ich praktycznego wprowadzenia będziemy się przygotowywali z urzędnikami miasta, choćby w zakresie organizacji ruchu. W lipcu nastąpi wprowadzenie zmian na placu: ustawienie nowych mebli miejskich oraz organizowanie wydarzeń plenerowych. Testem dla nich będzie Jarmark Jakubowy. Następnie, czyli w sierpniu i wrześniu, będziemy funkcjonalnie sprawdzali oraz korygowali wprowadzone zmiany w kilku wariantach. To oczywiście także w trakcie konsultacji i badań z korzystającymi z placu. Na październik planujemy wypracowanie wniosków, a prawdopodobnie w listopadzie już publiczną prezentację wyników naszej pracy: wskażemy wytyczne do zmian docelowych.
Dlaczego prototypowanie ma się odbywać głównie w okresie wakacyjnym? Przed czym - ryzykiem uzyskania niepełnych danych, a tym samym zafałszowania wyników badań - przestrzegali specjaliści, w tym architektka i radna Dominika Jackowski.
- Procesu badań nie ograniczamy wyłącznie do miesięcy letnich. Choć zależy nam, żeby w analizach nie pominąć turystów. Jeżeli jednak jakiś problem będzie wymagał dłuższego przepracowania, korekt, modyfikacji czy nowych rozwiązań, to popracujemy nad tym dłużej - przyznawał koordynator prototypowania dla pl. Orła Białego.
- Wybrane podejście ma być nie tylko kompleksowe, ale także otwarte i partnerskie, dlatego konkretne przekształcenia na poszczególnych ulicach będą wypracowywane stopniowo, w procesie o charakterze partycypacyjnym i badawczym. Jest to projekt społeczny. Teraz czas na wspólne przygotowanie i wprowadzenie zmian. Do tej współpracy właśnie zapraszamy szczecinnian - podkreślał wiceprezydent Wacinkiewicz.
Kto i w jaki sposób będzie mógł wpływać na zmiany na różnych etapach prototypowania? Wszyscy użytkownicy placu i jego otoczenia, czyli mieszkańcy Starego Miasta i innych dzielnic Szczecina, przedsiębiorcy, uczniowie szkoły muzycznej, studenci Akademii Sztuki, klienci lokali gastronomicznych, turyści itd. Wszelkie dane dotyczące szczecińskiego prototypowania będą dostępne na bieżąco, na stronie wydarzenia: www.placorla.szczecin.eu
Tekst i fot. Arleta NALEWAJKO
Na zdjęciu: W szczecińskim magistracie powstał zespół roboczy odpowiedzialny za prototypowanie zagospodarowania pl. Orła Białego. Jego pracami kieruje Daniel Wacinkiewicz, zastępca prezydenta. Natomiast koordynatorem całego przedsięwzięcia jest urbanista Tomasz Jaworski, który już realizował podobne projekty w Warszawie, Krakowie i Dąbrowie Górniczej.
