Ponadstuletni grobowiec z dwiema dobrze zachowanymi trumnami odkryto na terenie skweru w szczecińskim Dąbiu, gdzie przed wojną znajdował się cmentarz. Powiadomiono miejskiego konserwatora zabytków, wartość znaleziska oceni na początku tygodnia historyk sztuki. Wtedy też - dalsze decyzje.
Przez powstały otwór widoczne są murowane ściany komory grobowej o wymiarach ok. 2 na 2 m i wysokości ok. 1,5 m, a także dwie dobrze zachowane – najprawdopodobniej cynowe – trumny ze zdobieniami.
Jacek Leśniowski z Rady Osiedla Dąbie powiedział, że grobowiec odkryto w piątek.
- Z tego, co nam wiadomo, w piątek podczas zabawy dzieci jednemu z chłopców zapadła się noga – powiedział. - Mieszkam tu od dziecka, dawniej zwiedzaliśmy tutaj grobowce - nie były one zabezpieczone. Prędzej czy później może się okazać, że znów coś takiego się pojawi.
Skwer im. ks. Kazimierza Świetlińskiego przed II wojną światową funkcjonował od ok. 1816 r. jako nekropolia miasta Dąbie (Altdamm) - obecnie osiedla w granicach Szczecina.
- Działał do otwarcia nowego cmentarza komunalnego przy ul. Goleniowskiej (niem. Gollnower Str. – PAP), czyli mniej więcej do lat 30. XX wieku - powiedział koordynator wojewódzki ds. przestępstw przeciwko dziedzictwu narodowemu KWP Marek Łuczak. Dodał, że jeszcze po wojnie były tam nagrobki. - W latach 60. i 70. Polacy urządzili tam park, niwelując górną warstwę (…) - prawdopodobnie ekshumacje przeprowadzono w części.
Wskazał, że podobnych krypt może być tam dużo więcej. Jak wstępnie ocenił na podstawie zdjęć Łuczak, znalezione sarkofagi są w bardzo dobrym stanie. Możliwe, że pochowani zostali tam bogaci mieszczanie, członkowie rodziny kupieckiej, być może któryś z rajców miejskich lub burmistrzów Dąbia.
Miejsce zabezpieczają strażnicy miejscy. O sprawie powiadomiony został miejski konserwator zabytków, wartość znaleziska prawdopodobnie oceni na początku tygodnia historyk sztuki. Wtedy też mają zostać podjęte dalsze decyzje.
* * *
Cmentarz między obecną ul. Pucką a Goleniowską założono po tym, jak gubernator francuski na Pomorze zarządził likwidację cmentarzy przy świątyniach. W 1876 r. teren cmentarza poszerzono. Posiadał osobne kwatery dla zmarłych wyznania ewangelickiego, katolickiego i mojżeszowego. Pochowano tam także jeńców francuskich z wojny 1870-1871. Po wojnie teren cmentarza zamieniono w park. Nazwę "skwer im. ks. Kazimierza Świetlińskiego" nadano mu w 2010 r. Nadal można tam zobaczyć podstawy pod płyty nagrobne i fundamenty grobowców. Kilka znalezionych tam płyt nagrobnych z czytelnymi inskrypcjami zostało umieszczonych w lapidarium szczecińskiego Cmentarza Centralnego. W Szczecinie nadal można odnaleźć pozostałości kilkudziesięciu przedwojennych nekropolii. Większość terenów po dawnych cmentarzach to obecnie miejskie zieleńce.
(pap)
***
Wcześniejsza informacja:
W parku przy ul. Puckiej w Dąbiu zapadła się ziemia. Odsłoniła grobowiec – pozostałość po XIX-wiecznym cmentarzu.
Grobowiec jest komorą o wymiarach: 2/1,5/1,5 metra – mógł więc pomieścić kilka trumien. Mieścił się na cmentarzu, w którym chowano zmarłych do lat 20. XX wieku. Obecnie jest na tym terenie park. Sam grobowiec znajduje się na placu zabaw.
Zapadlisko z odkrytym grobowcem jest już zabezpieczone. Szczątki najprawdopodobniej zostaną przeniesione na Cmentarz Centralny. O sprawie napisała na Facebooku Rada Osiedla Dąbie.
(lw)
Fot. Facebook/Rada Osiedla Dąbie
