We wtorek (24 marca), po raz trzeci obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. Tego dnia mija dokładnie 76 lat od zamordowania przez Niemców bohaterskiej rodziny Ulmów z Podkarpacia oraz ukrywanych przez nich Żydów z rodzin Goldmanów, Didnerów i Gruenfeldów.
Z tej okazji Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Szczecinie, odnowił na Cmentarzu Centralnym nagrobek Heleny i Józefa Barcikowskich.
- Helena Barcikowska z domu Ząbroń została odznaczona medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata” 10 października 1985 r. - informuje Michał Ruczyński, asystent prasowy szczecińskiego IPN-u. - Decyzja o odznaczeniu jej synów – Józefa i Tadeusza – zapadła 29 grudnia 1992 r. Barcikowscy – mieszkańcy Wiśniowca w województwie tarnopolskim – od października 1942 r. do sierpnia 1943 r. ukrywali w domu pochodzącego z Warszawy Adama Gajłę, który uniknął dzięki temu zamknięcia, a później śmierci w miejscowym getcie, zlikwidowanym wiosną 1943 r. Korzystając z pomocy znajomego księdza, udało się zdobyć dla ukrywanego metrykę urodzenia na nazwisko Krzysztof Bolesław Sawicki – tych imion i nazwiska używał także po wojnie.
Z zestawień statystycznych wynika, że do 2019 r. tytułem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata” uhonorowano ponad 27 tys. osób, z których niemal 7 tys. stanowią Polacy. Statystyki milczą jednak na temat „Sprawiedliwych”, którzy po wojnie zamieszkali na terenie obecnego województwa zachodniopomorskiego. W toku poszukiwań prowadzonych od 2009 r. udało się sporządzić listę ponad pięćdziesięciu takich osób.
(as)
Na zdjęciu: IPN odnowił nagrobek Heleny i Józefa Barcikowskich.
Fot. M. Manowski/IPN
