Będą zabiegali o uwagę i hojność szczecinian. Aby zdobyć środki na wsparcie osób w największej potrzebie, jak również na ochronę śladów pamięci po dawno odeszłych pokoleniach. Mowa o kwestorach reprezentujących siedem organizacji społecznych, których – głównie jednego szczególnego dnia, 1 listopada – będzie można spotkać na Cmentarzu Centralnym oraz na terenie nekropolii w Dąbiu.
Zwykle najliczniejszą grupę wśród kwestujących stanowią przedstawiciele Stowarzyszenia na rzecz Cmentarza Centralnego. W tej roli będzie można spotkać ludzi kultury, a wśród nich aktorów szczecińskich scen, historyków sztuki, muzealników, pedagogów, jak również uczniów. Dla nich dni refleksji, pamięci, zadumy będą okazją do zdobycia funduszy na renowację starych, zniszczonych przez czas i ludzi pomników nagrobnych.
– Prosimy nie omijać naszych kwestorów. Będą oznaczeni charakterystycznymi zielonymi tabliczkami z napisem: „Na konserwację zabytkowych nagrobków” – przekonuje Maciej Słomiński, prezes Stowarzyszenia na rzecz Cmentarza Centralnego. – Na ten cel, czyli na odnowienie zabytkowych nagrobków Cmentarza Centralnego oraz upamiętnienie miejsc spoczynku znanych szczecinian, kwestujemy od 2004 r., każdego 1 listopada. Zwykle zbieraliśmy środki na odnowienie konkretnych pomników nagrobnych. Jak choćby w ubiegłym roku na wykonanie prac konserwatorskich mogiły Michała Prawdzic-Laymana (1881-1959), śpiewaka operowego oraz pedagoga w Szkole Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Szczecinie. Jednak w tym roku cel naszej zbiórki jest bardziej ogólny. Wiele z już przez nas odrestaurowanych nagrobków wymaga pielęgnacji: umycia, zabezpieczenia przed osadzającymi się glonami i porostami. Być może dzięki hojności szczecinian zdołamy również zebrać środki na odnowienie jednego z pomników znajdujących się w lapidarium: któregoś z najstarszych, wykonanych z wapienia muszlowego lub piaskowca, a może pochodzących z lat 20-30 ub. wieku, wykonanych już z betonu.
Efekt prac konserwatorskich, sfinansowanych z ubiegłorocznej kwesty, będzie można zobaczyć na kwaterze XIA – gdzie znajduje się mogiła Michała Prawdzic-Laymana. Natomiast ślady pozostałych renowacji są rozsiane po całej tzw. starej części Cmentarza Centralnego. Jest ich w sumie kilkadziesiąt.
– Trudno dokładnie zliczyć, ile tego rodzaju prac renowacyjnych zdołaliśmy przeprowadzić dzięki hojności szczecinian. Bywały bowiem lata, w których wykorzystywaliśmy środki zebrane w trakcie kwesty na tzw. wkład własny do większych projektów konserwatorskich, współfinansowanych przez biura miejskiego oraz wojewódzkiego konserwatora zabytków, czy też Ministerstwo Dziedzictwa Narodowego. Natomiast w niektórych latach zbiórki z kwesty pozwalały nam na samodzielne sfinansowanie prac restauracyjnych. To spory koszt, sięgający – w zależności od rodzaju pomnika nagrobnego – od kilkunastu do ponad 20 tysięcy złotych, w przypadku tych najstarszych – wyjaśnia prez. Maciej Słomiński.
Nie tylko przedstawiciele Stowarzyszenia na rzecz Cmentarza Centralnego w dni refleksji, pamięci i zadumy będą zabiegali o uwagę odwiedzających mogiły bliskich na terenie największej szczecińskiej nekropolii. W ten jeden szczególny dzień – 1 listopada – na cmentarnych alejach będzie można spotkać również kwestujących reprezentujących fundacje: Zachodniopomorskie Hospicjum dla Dzieci i Dorosłych oraz Dom Hospicyjny – Hospicjum św. Jana Ewangelisty. Odbędzie się też kwesta Komitetu Opieki nad Pomnikiem „Tym, którzy nie powrócili z morza” oraz Stowarzyszenia Katyń. Natomiast już od minionej soboty (28 października) trwa – zarówno na Cmentarzu Centralnym, jak i na terenie nekropolii w Dąbiu – zbiórka datków ph. „Przywracamy Pamięć Żołnierzy Wyklętych”, jaką prowadzi Związek Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych. Dwudniową – od 31 października do 1 listopada – kwestę zapowiedziała również Fundacja im. Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki” – ph. „Niezłomni” na rzecz ekshumacji i identyfikacji Żołnierzy Wyklętych. ©℗
Arleta NALEWAJKO
