Czterdziestu szczecińskich naukowców podpisało się pod listem do wojewody zachodniopomorskiego, w którym sprzeciwiają się usunięciu pomników upamiętniających walki o Wał Pomorski. Betonowe miecze grunwaldzkie z orłem stojące w Mirosławcu, jako pamiątki komunizmu, chce zlikwidować Instytu Pamięci Narodowej.
W liście przeczytamy m.in. „Po pierwsze należy podkreślić, że Krzyż Grunwaldu i później Order Krzyża Grunwaldu był nadawany nie tylko osobom powiązanym politycznie z Polską Ludową, ale przede wszystkim był odznaczeniem wojennym i jako taki był nadany wielu biorącym udział w walce z niemieckim okupantem. Wśród odznaczonych należy też wskazać m.in. Stefana Starzyńskiego (pośmiertnie), gen. Władysława Sikorskiego (pośmiertnie), gen. Dwighta Eisenhowera, Irenę Joliot-Curie, gen. Juliusza Rómmla, płk. Stanisława Dąbka, płk. Stanisława Skalskiego. Co istotne, order ten przyznawano również po upadku rządów komunistycznych. Jeszcze w roku 1991 żyjącym powstańcom warszawskim nadano siedem orderów III klasy (...)”.
I dalej: „Po drugie, jako nieporozumienie uznajemy sformułowanie, że symbole te „kojarzą się” z okresem „Polski Ludowej, której dziedzictwo nie zasługuje na honorowanie w wolnej Polsce”. Użyty termin – „kojarzenie” – jest nieweryfikowalny i subiektywny. Jako przykład podamy architekturę blokowisk oraz szkoły, tzw. tysiąclatki, które także są dziedzictwem PRL i z Polską Ludową nierozerwalnie się kojarzą. Czy to ma wskazywać na potrzebę ich unicestwienia w przestrzeni publicznej? Po trzecie, błędem jest zwrócenie uwagi na umieszczonego na monumentach orła bez korony. Pod takim symbolem, zaczerpniętym nota bene z katedry płockiej z nagrobka walczącego w XI w. o Pomorze Władysława Hermanna, ginęli żołnierze 1 Dywizji Piechoty WP na Wale Pomorskim, za które to działania niektórzy z nich zostali odznaczeni właśnie Krzyżem Grunwaldu”.
Pod listem podpisali się m.in. prof. Tadeusz Białecki, prof. Kazimierz Kozłowski, prof. Jan M. Piskowski, dr hab. Radosław Ptaszyński, dr Eryk Krasucki.
(as)
Fot. Robert Stachnik (arch.)
