Jak się zmieniał Szczecin? Koński Kierat

Koński Kierat w stronę ulicy Staromłyńskiej. Widać narożnik budynku dzisiejszego Zespołu Szkół Muzycznych im. Feliksa Nowowiejskiego. Fot. Zbigniew WRÓBLEWSKI  

Rejon starego miasta w Szczecinie mocno ucierpiał podczas alianckich nalotów. Dawny Rossmarkt i przylegające ulice legły w gruzach, a czas powojenny nie sprzyjał odtwarzaniu historycznej zabudowy.

Zamiast do odbudowy przystąpiono do usuwania gruzów, których na starym mieście nie brakowało. Z czasem zaczęto jednak odtwarzać resztki ocalałych budynków. Często pozbawiono je jednak dawnej finezji w postaci licznych ozdób.

Na zdjęciach wykonanych przez Zbigniewa Wróblewskiego widzimy ulicę Koński Kierat w jej części z ocalałą starą zabudową. Nazwa ulicy nawiązywała do dawnego Końskiego Targu, czyli Rossmarkt. Stał tam, pod numerem 16-19, Dom Towarowy należący do firmy Eisenwarenhandlung Trompetter & Geck. Wspólnicy specjalizowali się w artykułach żelaznych jak np. piece do ogrzewania, kraty kominkowe itp. akcesoria. Znali się też na piecach kaflowych. Budynek wybudowano w stylu secesyjnym i bez wątpienia był jednym z piękniejszych w tym rejonie. Do budowy szkieletu wykorzystano nowego materiału o nazwie żelbet. Prace budowlane trwały w latach 1910–1912 i wykonało je szczecińskie przedsiębiorstwo „Comet” produkujące nowy materiał budowlany.

Żelbet okazał się na tyle mocnym materiałem, że budowano z jego wykorzystaniem także konstrukcje militarne jak bunkry czy schrony. Podczas wojny budynek uległ zniszczeniu. Ostały się jednak silne elementy konstrukcyjne. Pod koniec lat 50. XX wieku zapadła decyzja o odbudowie dawnego Domu Towarowego firmy Eisenwarenhandlung Trompetter & Geck.

Do odbudowy przystąpiono z początkiem lat 60. XX wieku. W trakcie remontu położono m.in. płaski dach, usunięto secesyjne detale elewacji i powiększono okna. W miejscu zniszczonych kamienic przylegających do budynku od strony Końskiego Kieratu wzniesiono stojący do dziś parterowy pawilon. Budowę pawilonu i budynku „Polmozbytu” zakończono bodajże w roku 1962.

Prezentowane zdjęcia wykonano więc około roku 1960-61. Widoczni robotnicy to prawdopodobnie więźniowie wykorzystywani wówczas do pracy na różnego rodzaju obiektach.

Łowcy osobliwości znajdą na obydwu fotografiach znacznie więcej osobliwości, z których może powstać kolejna historia. Wystarczy np. przyjrzeć się wylotowi ulicy w stronę ulicy Staromłyńskiej gdzie widać narożnik dzisiejszego Zespołu Szkół Muzycznych im. Feliksa Nowowiejskiego.

* * *

Zachęcamy Czytelników do zajrzenia do rodzinnych albumów. Na pewno znajdą się w nich zdjęcia będące świadectwem przemian w naszym mieście. Szkoda, aby widoczne na nich budynki i ludzie zostały na kolejne lata w szufladach. Zdjęcia i Państwa wspomnienia chętnie opublikujemy. Razem stworzymy wspaniałą galerię prezentującą przemiany Szczecina na przełomie lat. Kontakt z autorem: krzysztof.zurawski@24kurier.pl ©℗

Krzysztof ŻURAWSKI