Ruiny na Wzgórzu Arkony – pozostałości wieży Quistorpa – pobudzają wyobraźnię. Gdy jedni widzą w nich świadectwo niełatwej historii Szczecina albo ślad po jednym z jego znamienitych rodów, to inni dostrzegają szansę na zdobycie skarbów. Zapominają, że ruiny wpisano do rejestru zabytków. Między innymi o tym będzie przypominać wydarzenie pt. „Poszukiwania zaginionej wieży”.
Wbrew pozorom nie będzie to jedna z tzw. historycznych gier ulicznych lecz druga – po ubiegłorocznej – edycja społecznej akcji, której celem jest odnalezienie i zinwentaryzowanie rozrzuconych w otoczeniu ruin wszelkich zaginionych i do tej pory nie odzyskanych, pominiętych i zapomnianych elementów architektonicznych: od płytek posadzkowych i sztukaterii po fragmenty cegieł.
– Zachęcamy wszystkich mieszkańców i pasjonatów historii do wzięcia udziału w wyjątkowym wydarzeniu. Zapraszamy każdego, komu bliska jest przeszłość naszego miasta i los naszych zabytków – zachęcają organizatorzy: Denkmal Pomorze, Historyczny Osów/Wussow i Historyczny Niemierzyn/Nemitz Arkońskie. – Druga odsłona poszukiwań związana jest realizacją inwestycji pn. „Rewitalizacja wieży Ouistorpa – zabezpieczenie wejść na taras górny wraz z zagospodarowaniem terenu wokół – etap II”, wygranego projektu Szczecińskiego Budżetu Obywatelskiego. Prace poszukiwawcze mają na celu odnalezienie jeszcze większej ilości detali, które po ocenie i zinwentaryzowaniu zostaną wyeksponowane w specjalnie urządzonych koszach gabionowych. Znajdą się w sąsiedztwie ruin, dzięki czemu będzie można zobaczyć z jakich elementów niegdyś była wybudowana wieża widokowa.
Wygodne ubranie, obuwie i robocze rękawice są zalecane tym, którzy zechcą wziąć udział w poszukiwaniu detali dawnej wieży Quistorpa. Natomiast nie są polecane: wykrywacze metali i jakiekolwiek inne urządzenia techniczne służące poszukiwaniom zabytków.
– Zachęcamy do przyniesienia detali architektonicznych wieży, które być może zalegają na pobliskich działkach, w przydomowych ogródkach, a które zostały zabrane z okolic wieży wcześniej – sugerują organizatorzy wydarzenia.
Dawniej ze zniszczonej wieży rozkradano wszystko. Nawet cegły. Teraz, gdy ruiny zostały uporządkowane i oczyszczone, usunięto gruz i samosiejki, gdy odsłonięto architektoniczne detale i oryginalną posadzkę, tak zwani zbieracze zaczęli zabierać „na pamiątkę” płytki z mozaiki. Przygarniali – niestety – nie tylko detale. W połowie lat 90. ubiegłego wieku ktoś zabrał nawet jedyną z ocalałych po wojennej zawierusze alegorycznych rzeźb – dłuta berlińskiego artysty Ludwiga Manzla – jakie niegdyś zdobiły podstawę wieży Quistorpa. Dziś już nie wiadomo, czy chodziło o figurę uosabiającą handel czy przemysł. Jedyny ślad to kiepskiej jakości fotografia, ilustrująca siedzącego mężczyznę w todze, u którego boku stoi nagi chłopiec. W karcie zabytku nie ma informacji o detalach, które pozwoliłyby na odnalezienie owej zaginionej rzeźby.
„Poszukiwania zaginionej wieży” zostały zaplanowane na sobotę (28 czerwca). Rozpoczną się na Wzgórzu Arkony – przy ruinach – o godz. 10.
(an)
Wieża Quistorpa była jedną z największych atrakcji turystycznych przedwojennego Szczecina. Została zbudowana (1900-1904) na zlecenie Martina Quistorpa. Miała upamiętniać jego ojca Johannesa, a przy okazji być też reklamą materiałów budowlanych, pochodzących z kamieniołomów i fabryk rodziny. Projekt wykonał architekt Franz Schwechten z Berlina (styl neogotycki z elementami neoromantycznymi).
Na początku ub. wieku Quistorp przekazał miastu budowlę oraz otaczający ją park. Wieża służyła ówczesnym szczecinianom jako miejsce towarzyskich spotkań. Na jej pierwszym poziomie działała restauracja, a przez pozostałych 9 kondygnacji prowadziły spiralne schody. Z ganku nad drugą kondygnacją, balkonu w połowie wysokości wieży, ganku wieńczącego główną jej część oraz z tarasu na szczycie można było podziwiać panoramę miasta.
W trakcie II wojny światowej na wieży zamontowano urządzenia radarowe: stanowiła punkt obrony przeciwlotniczej. Została zniszczona w 1944 r. Według jednej wersji – przez naloty alianckie, a według innej – wysadzili ją sami Niemcy.