Co kryła stara szafa w szczecińskim Urzędzie Miasta? [GALERIA]

Fot. Ryszard Pakieser  

Szereg własnoręcznych notatek, karta tramwajowa pierwszego polskiego prezydenta Szczecina, mapa z narady w Schwerinie z września 1945 roku ustalająca granicę polsko--niemiecką opatrzona pieczęciami – takie m.in. skarby kryła stara szafa w sali sesyjnej Urzędu Miasta, która została przypadkowo znaleziona podczas przygotowań do remontu.

– Z punktu widzenia historycznego to bardzo wartościowe znalezisko – podkreślał prezydent Piotr Krzystek podczas wczorajszej konferencji. – Najstarsze dokumenty pochodzą z końcówki kwietnia 1945 roku, czyli tuż po przyjeździe prezydenta Piotra Zaremby do Szczecina. Kończą się one w latach 70. Z całą pewnością znalezione dokumenty znacznie poszerzą naszą wiedzę na temat pierwszych miesięcy i lat funkcjonowania polskiej administracji na terenie miasta i Pomorza Zachodniego. Nie poznaliśmy jeszcze szczegółowo treści wszystkich dokumentów.

Dokumenty z szafy pod okiem ekspertów

Włodarz Szczecina zaznaczył, iż nad analizą dokumentów będą pracować eksperci, w tym m.in. konserwator zabytków.

– Miasto będzie współpracowało z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków, który ma podjąć decyzję, w jaki sposób te dokumenty będą potraktowane. Nawiążemy też kontakt z Archiwum Państwowym w Szczecinie, aby wspólnie nad tym pracować – podkreślał P. Krzystek.

Skrytka znajdowała się w pomieszczeniu bocznym przylegającym do sali sesyjnej. Jak udało się ustalić, szafa wbudowana w system boazerii nie była otwierana od czterdziestu sześciu lat.

– Najmłodszy chronologicznie dokument pochodzi z 1975 roku – poinformował Michał Dębowski, konserwator zabytków w Urzędzie Miasta Szczecina. – Po pierwszym przejrzeniu dokumentów uważam, że znalezione archiwum miało charakter półprywatny prezydenta Piotra Zaremby. Karta tramwajowa jest tego przykładem. Prócz typowych dokumentów urzędowych są tu też osobiste notatki i zapiski. Część z nich wskazuje, że były to kopie już znanych dokumentów, jak na przykład słynna odręczna notatka prezydenta z kwietnia 1945 roku mówiąca o zawieszeniu polskiej flagi na gmachu Urzędu Wojewódzkiego. Nie mamy wątpliwości, że znalezione w poniedziałek dokumenty poszerzą naszą wiedzę na temat najwcześniejszych lat funkcjonowania polskiej administracji w Szczecinie.

Ile potrwa analiza dokumentów z magistratu?

Kilkadziesiąt teczek z dokumentami zostanie zabezpieczone i poddane szczegółowej analizie pod kątem ich wartości.

– Zależy nam na pełnym bezpieczeństwie tych zbiorów i to jest nasz priorytet – podkreślił Michał Dębowski. – Dokumenty z całą pewnością posłużą naukowcom, badaczom i społeczeństwu. Stan całego zbioru uważam za zadowalający.

Jak dodał prezydent Krzystek, dokładna analiza wszystkich dokumentów potrwa kilka miesięcy.

K. KRUKOWSKI