Kromka chleba umoczona w wodzie i posypana cukrem, pajda zatopionego w mleku chleba i usmażonego niczym kotlet w jajku – dla wielu to przecież smaki dzieciństwa! Nasze mądre i gospodarne babcie nie wyrzucały pieczywa. Dziś Światowy Dzień Chleba, w którym warto przypomnieć również o niezwykle ważnym problemie – jego marnowaniu. Razem z piekarnią Asprod mamy dla naszych Czytelników konkurs, w którym mogą podzielić się sposobami na odświeżenie pieczywa i potrawami z użyciem czerstwych kromek.
Święto chleba zostało ustanowione na dzień 16 października w 1997 roku przez Międzynarodowy Związek Piekarzy i Cukierników. Chleb ma wielowiekową tradycję, na polskich ziemiach wypiekano go już w X wieku, choć wówczas w formie podpłomyków.
W Polsce rocznie marnuje się ponad 4,8 miliona ton żywności! Liderami w wyrzucaniu na śmietnik nie są wcale sklepy czy lokale gastronomiczne, a właśnie konsumenci – 60 proc., czyli niemal 3 tony rożnych produktów spożywczych ląduje w śmietnikach gospodarstw domowych – wynika z analiz Programu Racjonalizacji i Ograniczenia Marnotrawstwa Żywności. Raporty banków żywności donoszą, że wyrzucamy 2 miliony ton pieczywa. Aż co 10 badany konsument – według analiz Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie – jako powód marnowania jedzenia wskazał brak pomysłu na to, jak zagospodarować w kuchni dany produkt, na przykład chleb. Kluczem do zmniejszenia ilości wyrzucanej żywności są przemyślane zakupy, ponieważ aż trzy czwarte Polaków kupuje żywność spontanicznie. Równie ważne jest także odpowiednie przechowywanie produktów spożywczych, by jak najdłużej były zdatne do zjedzenia.
Jak więc przechowywać chleb, bułki czy rogale, żeby długo pozostały świeże? Asprod, największa piekarnia i cukiernia w Zachodniopomorskiem ma na to wiele sposobów.
Przede wszystkim należy kupować pieczywo rozsądnie, tylko tyle, ile potrzebujemy, a gdy przeniesiemy je do domu, odpowiednio przechowywać: przełożyć wypieki do materiałowego woreczka, na przykład z lnu lub do chlebaka, najlepiej z drewna lub metalu.
– Przechowywanie chleba w folii, mimo że chroni przed przenikaniem pieczywa innymi zapachami, może spowodować zbieranie się wilgoci i nie zapewnia właściwego obiegu powietrza – wyjaśnia Anna Łukasik z piekarni Asprod. – Nie rekomenduje się również wkładania chleba do lodówki. Zbyt niska temperatura może spowodować utratę wody w chlebie, a w konsekwencji zmniejszyć walory smakowe. Aby wydłużyć świeżość pieczywa, należy je przechowywać w temperaturze pokojowej, w suchym miejscu.
Sprawdzone pieczywo z piekarni, które stawiają na jakość i tradycyjne metody wypieku, długo będzie świeże. Chleb wysokiej jakości, przygotowany przy użyciu naturalnych składników, np. na zakwasie, zachowa swoje walory smakowe nawet kilka dni. Szybciej zestarzeją się wyroby z białej mąki, dłużej świeże będą wypieki z mąki żytniej lub razowej.
Nie wyrzucajmy czerstwego pieczywa do kosza. Można z niego stworzyć wiele smacznych i pożywnych potraw: grzanek, tostów, zapiekanek z najróżniejszymi dodatkami np. serem żółtym, mozzarellą, fetą i kompozycją z warzyw – pomidorów, szczypioru. pieczarek. Można je zajadać z szynką, pastą rybną lub warzywną, a także na słodko z dodatkiem miodu, dżemu, sezonowych owoców. Jeśli nie przepadamy za gorącymi kanapkami, możemy wykorzystać pieczywo do przygotowania kotletów zamoczonych w jajku. Czerstwy chleb można zemleć lub zetrzeć na tarce – będzie domowym odpowiednikiem tartej bułki. Kromka chleba bez skórki pomoże zagęścić sosy. Z chleba nie pierwszej świeżości można ugotować zupę chlebową, albo przyrządzić chlebowy pudding.
Na koniec ciekawostka. Czerstwy chleb, traktowany przez większość rynku jako odpad, stał się przedmiotem innowacji technologicznych. Maciej Kawecki, popularyzator nauki, właśnie doniósł w swoich mediach społecznościowych, że młodzi Polacy opracowali pierwszą technologię wykorzystywania resztek chleba do tworzenia surowców. Bartłomiej Rak i Katarzyna Młynarczyk stworzyli w Krakowie start-up Rebread, który różnymi metodami ratuje czerstwe pieczywo przed zamienieniem się w odpad. Z resztek chleba tworzą biodegradowalne opakowania i biofilament do druku 3D, napoje probiotyczne, a nawet kosmetyki. Ich misją jest zamieniać czerstwy chleb z odpadów w surowiec, który można ponownie wykorzystać, oszczędzając przy tym zasoby, energię i środowisko naturalne. ©℗
Katarzyna LIPSKA-SOKOŁOWSKA
