Sytuacja na Białorusi wywołana brutalnymi represjami wobec uczestników pokojowych protestów była głównym tematem dyskusji podczas specjalnego szczytu Rady Europejskiej. Wziął w niej udział premier Mateusz Morawiecki. Przedstawił Plan dla Białorusi, którego realizacja pozwoli wyjść z obecnej, trudnej sytuacji i rozpocząć pokojową transformację.
Przedmiotem wideokonferencji, zorganizowanej na wniosek Polski, była m.in. strategia działania Unii Europejskiej w obliczu masowych protestów społeczeństwa i agresywnej reakcji władz państwowych na pokojowe demonstracje. Dyskusja pokazała także szerokie poparcie, jakie wśród państw UE zyskała propozycja wysłania do Mińska misji – pod przewodnictwem przewodzącego OBWE, premiera Albanii Ediego Ramy.
Premier Morawiecki podkreślił także potrzebę silnego wsparcia politycznego ze strony UE dla pokojowego zakończenia wewnętrznego kryzysu na Białorusi i dla poszanowania podstawowych wartości i praw człowieka. Wyraził ostry sprzeciw przeciwko próbom przypisania Polsce lub Litwie jakiegokolwiek udziału w próbach destabilizacji państwa.
- Polska nieustannie wspiera niezawisłość i niepodległość Białorusi i wspólnie z innymi państwami Unii Europejskiej zaapelowała o to, by żadne siły lub państwa trzecie nie ingerowały w niezawisłość naszego sąsiada - zaznaczył premier.
- Chcemy dać do zrozumienia reżimowi Alaksandra Łukaszenki, że ten czas, kiedy można było nie słuchać głosu społecznego, musi się skończyć jak najszybciej. Trzeba zasiąść do rozmów. Trzeba procesu negocjacji i dialogu, który doprowadzi do stopniowej demokratyzacji sytuacji na Białorusi – dodał szef polskiego rządu. - Cała Rada Europejska jednoznacznie potępiła przebieg wyborów. Stwierdziliśmy, że te wybory powinny zostać powtórzone. Nie mogą one zostać uznane za wybory uczciwie przeprowadzone.
Premier @MorawieckiM: Cała Rada Europejska jednoznacznie potępiła przebieg wyborów. Stwierdziliśmy, że te wybory powinny zostać powtórzone. Nie mogą one zostać uznane za wybory uczciwie przeprowadzone. pic.twitter.com/duQT7e9mKu
— Kancelaria Premiera (@PremierRP) August 19, 2020
Plan dla Białorusi opiera się na kilku kluczowych elementach. Pierwszym z nich jest podjęcie dialogu między władzami a opozycją. Jest to niezbędne, aby możliwe było rozwiązanie kryzysu. Poszukiwanie pokojowych rozwiązań powinno odbywać się w oparciu o przepisy konstytucji. Jedną z możliwości jest powtórzenie wyborów z udziałem obserwatorów międzynarodowych. Ponadto rząd przyjął też pakiet pomocowy „Solidarni z Białorusią”. Jednocześnie Polska wydaje Białorusinom największą liczbę wiz uprawniających do wjazdu na terytorium UE.
oprac. (p)
Fot. Krystian Maj/KPRM
