Papież Franciszek otrzymał w piątek (6 maja) nagrodę Karola Wielkiego przyznaną mu przez niemieckie miasto Akwizgran. W przemówieniu mówił, że dedykuje ją Europie. Wyznał, że marzy o Europie młodej, zdolnej do tego, by być matką, i o nowym humanizmie europejskim.
W ceremonii w Watykanie uczestniczyli laureaci nagrody Karola Wielkiego: przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker, szef Parlamentu Europejskiego Martin Schulz i przewodniczący Rady Europejskiej Donald Tusk. Były także nagrodzone nią kanclerz Niemiec Angela Merkel i prezydent Litwy Dalia Grybauskaite.
W przemówieniu na temat Europy papież mówił, że do "duszy Europy" należą kreatywność, geniusz, zdolność do powstania i wyjścia poza własne ograniczenia. Nazywając Unię Europejską "rodziną narodów", Franciszek ocenił, że żarliwe pragnienie budowania jedności wydaje się "coraz bardziej przygasłe".
Cóż ci się stało, Europo?
- My, dzieci tego marzenia, jesteśmy kuszeni, aby ulec naszemu egoizmowi, patrząc na swoje zyski i myśląc o budowaniu specjalnych ogrodzeń. Jestem jednak przekonany, że rezygnacja i zmęczenie nie należą do duszy Europy i że trudności mogą stać się silnymi katalizatorami jedności - oznajmił. Nakreślił następnie obraz Europy, która się "okopuje" zamiast dawać pierwszeństwo działaniom promującym nową dynamikę w społeczeństwie. Zapytał: "Cóż ci się stało, Europo humanistyczna, obrończyni praw człowieka, demokracji i wolności? Cóż ci się stało, Europo, ojczyzno poetów, filozofów, artystów, muzyków, pisarzy? Cóż ci się stało, Europo, matko ludów i narodów, matko wspaniałych mężczyzn i kobiet, którzy potrafili bronić i dawać swoje życie za godność swoich braci?".
Młoda Europa
Franciszek wyznał, że zastanawia się, jak uczynić młodzież uczestnikami budowy przyszłości Europy, skoro młodzi nie mają pracy oraz wyjeżdżają w poszukiwaniu ideałów i poczucia przynależności. Podkreślał, że sprawiedliwy podział owoców ziemi i ludzkiej pracy nie jest zwykłą filantropią, lecz obowiązkiem moralnym. Należy według papieża poszukiwać nowych modeli ekonomicznych, "bardziej włączających i sprawiedliwych, nie nastawionych na służenie nielicznym, ale korzystnych dla ludzi i społeczeństwa". To w jego opinii wymaga przejścia od gospodarki pieniężnej do ekonomii społecznej. Wyraził przekonanie, że Kościół może i musi wnieść swój wkład w odrodzenie Europy "zmęczonej, ale wciąż pełnej energii i potencjału".
- Marzę o Europie młodej, zdolnej, by być jeszcze matką: matką, która miałaby życie, ponieważ szanuje życie i daje długie życie. Marzę o Europie, gdzie bycie imigrantem nie byłoby przestępstwem, ale zaproszeniem do większego zaangażowania na rzecz godności wszystkich istot ludzkich. Marzę o Europie, gdzie ludzie młodzi oddychaliby czystym powietrzem uczciwości, kochali piękno kultury i prostego życia, nie zanieczyszczonego przez niekończące się potrzeby konsumpcjonizmu. Marzę o Europie, która promuje i chroni prawa wszystkich, nie zapominając o obowiązkach wobec wszystkich. Marzę o Europie, o której nie można powiedzieć, że jej zaangażowanie na rzecz praw człowieka było jej ostatnią utopią - oświadczył papież. (pap)
* * *
Nagroda Karola Wielkiego przyznawana jest od 1950 roku. W 2004 roku jej nadzwyczajną edycję otrzymał Jan Paweł II. (pap)
Fot. EPA/ETTORE FERRARI