Pod koniec 2022 roku około 108 milionów uciekinierów szukało na ziemi nowego miejsca do życia. Wcześniej Bank Światowy podawał, że do 2050 roku zmiany klimatu – susze, nawałnice, katastrofy – wypędzą z ojczyzn na tułaczkę ponad 200 mln ludzi, głównie mieszkańców Globalnego Południa. Do tego dojdą wojny. Głównym kierunkiem migracji będą Europa i Ameryka Północna.
W Ministerstwie Sprawiedliwości w Schwerinie po raz pierwszy wręczono Nagrody Integracyjne Landu Meklemburgia-Pomorze Przednie. Wśród dziewięciorga uhonorowanych osób i organizacji znalazła się Katarzyna Werth, Polka z przygranicznego Löcknitz. Jej kandydaturę zgłosiła Polska Rada Społeczna w Berlinie. W uzasadnieniu argumentowano, że jej działalność „to przykład udanej, prawdziwie europejskiej integracji”.
W latach 2015-2016 osiedliło się w RFN niemal 1,5 mln uciekinierów, głównie z ogarniętej wojną Syrii. W następnych latach liczby były znacznie niższe, między 120-220 tys. rocznie. Ludzi wygania z ojczyzn coraz bardziej wrogi im klimat, wojny, prześladowania, głód.
Według federalnego ministerstwa spraw wewnętrznych w 2022 roku rozpatrzono w RFN prawie 230 tys. wniosków o azyl. Pod koniec roku około 1,5 mln nowych uchodźców miało w Niemczech zapewnioną ochronę. Jedna trzecia z nich to małoletni. (Dane te nie dotyczą migracji zarobkowej). Wyższe liczby podał Federalny Urząd Statystyczny: 31 grudnia 2022 r. mieszkało w Niemczech około 3,1 mln cudzoziemców, potrzebujących ochrony z przyczyn humanitarnych, przy czym były to osoby, które otrzymały azyl, jak i te, którym go odmówiono.
W lipcu br. przebywało w RFN około 1,1 mln wojennych uciekinierów z Ukrainy: prawie 70 proc. dorosłych to kobiety. W pierwszej połowie 2023 roku rozpatrzono w Niemczech prawie 133 tys. wniosków o azyl. Ochronę zapewniono prawie 70 tys. osobom.
W RFN i innych krajach narasta sprzeciw wobec przyjmowania uchodźców. Wspierają go partie i ruchy skrajne, w Niemczech głównie AfD, która jest już drugą siłą polityczną w kraju po chadekach (CDU/CSU), a przed SPD kanclerza Scholza.
Ale działają też znane i powstają nowe organizacje i ruchy pomocy uchodźcom, tak w sprawach codziennych, jak i w społecznej integracji. Nagroda, ustanowiona przez Meklemburgię-Pomorze Przednie, to jeden z przykładów wspierania tych osób, organizacji i działań.
Katarzyna Werth pochodzi z Nowego Warpna i Polic. Ukończyła Gimnazjum Niemiecko-Polskie w Löcknitz i studia w Stralsundzie. Jej mąż jest Niemcem, mają dwóch synów. Pracowała w strukturach Euroregionu Pomerania, sprawami uchodźców zajmowała się w zarządzie miasta Pasewalk i powiatu Vorpommern-Greifswald, współpracuje z CDU, współtworzyła Polsko-Niemieckie Stowarzyszenie na rzecz Kultury i Integracji, Radę Prewencji Okręgu Penkun-Löcknitz, angażuje się na rzecz UE, dialogu i porozumienia między Polakami i Niemcami, demokracji i tolerancji, działa w Towarzystwie Niemiecko-Polskim Meklemburgii-Pomorza Przedniego, współtworzy Polską Sieć na rzecz Partycypacji i Spraw Społecznych, która ma zasięg federalny, współdziałała w organizowaniu Europejskiego Kongresu Kobiet w Szczecinie.
Wśród nagrodzonych byli też dwaj uchodźcy z Syrii – mieszkający w Schwerinie Asem Alsayjare, współtwórca wielokulturowego stowarzyszenia Miteinander-Ma’an e.V. i wielokulturowych działań artystycznych, edukacyjnych i kulinarnych, oraz Rateb Hatahet z Rostoku, wcześniej wielokrotny mistrz świata w kick-boxingu, a teraz powszechnie szanowany i lubiany trener. Nagrodę otrzymało też sześć organizacji, w tym Sieć na rzecz Uchodźców, Demokracji i Tolerancji, „Gotowalnia Zup” w Bad Doberan, miejsce międzykulturowych spotkań, Café International z Neubrandenburga i Wolna Szkoła z Güstrow, której uczniowie angażują się w ochronę praw człowieka, pomagają rówieśnikom z Ukrainy, uczulają na tragizm położenia ludzi, którzy uciekają z Afryki przez Morze Śródziemne.
Gościem uroczystości była Reem Alabali-Radovan (SPD), minister w rządzie kanclerza Scholza i federalna komisarz ds. migracji, uchodźców i integracji, pierwsza w RFN posłanka do Bundestagu pochodząca z Iraku. Gratulowała laureatom „zaangażowania na rzecz tworzenia przyjaznej kultury, w której wszyscy są traktowani równo, dzięki czemu uchodźcy, mieszkając w nowym kraju, czują się w nim jak w domu”.
Swoje nagrody integracyjne wręczają też inne kraje związkowe, m.in. Bawaria, Brandenburgia (od piętnastu lat!), Saksonia, Turyngia, a także poszczególne miasta.
(b.t.)
