Piłka nożna. Nowy stadion jak gorący ziemniak

 

Trzy firmy zgłosiły chęć wybudowania kompleksu piłkarskiego w Szczecinie, czyli zmodernizowania istniejącego już przestarzałego obiektu i wybudowanie do tego Centrum Szkoleniowego.

Oferty złożone przez firmy absolutnie nie odzwierciedlają możliwości finansowych zamawiającego, czyli gminy Szczecin. Prezydent zapowiedział, że przetarg będzie powtórzony. Dzieje się tak wtedy, gdy różnica cenowa jest zbyt duża, a z taką sytuacją mamy do czynienia obecnie.

Najtańsza oferta, to 388 mln złotych zaproponowana przez firmę Doracco Gdańsk, PBG SA Przeźmierowo. To firma, która wybudowała trzy z czterech stadionów na mistrzostwa Europy w roku 2012: w Gdańsku, Warszawie i Poznaniu.

To były bardzo drogie inwestycje, ta ostatnia też polegała na przebudowie i wyszło zdecydowanie drożej, niż w pierwotnej wersji. Prawie dwukrotnie drożej i tak samo może być w Szczecinie. Kwota 388 mln złotych wcale nie musi być ostateczna, raczej na pewno nie będzie, o ile w ogóle do realizacji tej inwestycji dojdzie.

Koszt krzesełka jak na Narodowym

Stadion Narodowy w Warszawie został wybudowany w przeliczeniu na jedno krzesełko za kwotę 6,6 tys euro i jest to jeden z najdroższych obiektów w Europie. Do podobnej kwoty w przeliczeniu na jedno krzesełko aspiruje w obecnej formule stadion w Szczecinie, choć wcale nie jest nowoczesny, ani w żaden sposób unikatowy.

Średnio zakłada się, że koszt jednego krzesełka nie może przekroczyć kwoty 2, lub maksymalnie 2,5 tys. euro. Według założeń firmy, która złożyła najtańszą ofertę, koszt jednego krzesełka na zmodernizowanym i wcale nie najnowocześniejszym stadionie w Szczecinie wyniesie ponad 5 tys. euro, czyli więcej, niż bardzo nowoczesny obiekt w Gdańsku.

Służący Lechii Gdańsk obiekt został wybudowany w przeliczeniu na jedno krzesełko za 3,7 tys. euro. Za taką samą kwotę powstał obiekt w Poznaniu i do dziś w mieście tym żałują, że zdecydowali się na wariant modernizacji zamiast budowy nowego stadionu od podstaw.

Utrzymanie prawie 8 mln złotych

Jak na dłoni widać małą opłacalność inwestycji, absolutny brak logiki w inwestowanie gigantycznych kwot w przygotowaną ofertę. Trzeba też pamiętać o dużym koszcie utrzymania nowych obiektów. Stadion na 20 tys. miejsc plus Centrum Szkoleniowe, to roczny koszt utrzymania nawet do 8 mln złotych i nie ma jeszcze planu kto miałby za to płacić – miasto, czy klub.

Przykładem znakomitej funkcjonalności obiektu jest stadion Legii, który powstał w przeliczeniu na jedno krzesełko za kwotę 3,3 tys. euro. Klub płaci za dzierżawę obiektu 4 mln złotych rocznie i do tego utrzymuje obiekt za kwotę 12 mln złotych. Dziś nikt nie mówi głośno o bieżących wydatkach, które są zdecydowanie większe przy dużych obiektach, a taki chce mieć Pogoń.

Jeżeli Szczecin zdecyduje się na jedną z ofert, to może się okazać, że będzie ona w przeliczeniu na jedno krzesełko kosztować dwa razy więcej, niż stadion Legii w Warszawie, na którym koszt wynajęcia loży biznesowej kształtuje się w granicach 200-300 tys. złotych rocznie, a na takie stawki w Szczecinie nie ma co liczyć.

Oferta dwa razy droższa od zamówienia

Aż 417 mln złotych za wybudowanie stadionu w Szczecinie zaoferowała firma Mosty Łódź SA, natomiast konsorcjum Hochtief i PB PBKA SA zaproponowało wybudowanie obiektu za kwotę 549 mln złotych. Zamawiający zamierza przeznaczyć na inwestycję 285 mln złotych. To dwukrotnie mniej, niż najdroższa jedna z zaledwie trzech zaproponowanych ofert.

Komisja przetargowa będzie musiała podjąć trudną decyzję. Unieważnienie przetargu jest rozwiązaniem najprostszym, jednak niweczącym dotychczasową pracę wielu osób, firm, instytucji, a także poniesionych kosztów. Bardzo dużych kosztów z kieszeni podatnika.

Może się też okazać, że zamawiający znacznie skoryguje swoją ofertę, będzie znacznie skromniejsza. Wtedy cena proponowana przez firmy ulegnie zmniejszeniu, ale i tak będzie bardzo wysoka i niewspółmierna do jakości produktu.

Może też być tak, że Rada Miasta podejmie decyzję o zwiększeniu kwoty na budowę stadionu, który nawet w kwocie blisko 300 mln złotych jest zdecydowanie za wysoki, nie odpowiadający zapotrzebowaniu.

Powracamy do punktu wyjścia

Jedno jest pewne. Budowa nowego stadionu nie ruszy szybko, nie wiadomo kiedy to nastąpi i w jakiej formule. Tak naprawdę to powracamy do punktu wyjścia. Znów rozpocznie się balans na krawędzi zysków, wydatków, potrzeb.

Stadion w obecnej formule projektowała firma Janusza Pachowskiego i był to projekt oszczędny, mający wiele wad, niedociągnięć, ale nie przekraczał kwoty 200 mln złotych. Pojemność obiektu wynosiła ponad 22 tys. kibiców, czyli koszt jednego krzesełka to była kwota poniżej 2,5 tys. euro. Obecnie jest dwa razy drożej i pewnie to nie koniec cenowych niespodzianek.

Wiele zmieniło się w momencie, gdy dokonano kilku pozornie tylko mało istotnych korekt, które w efekcie mogły i z całą pewnością podwyższyły koszt całej inwestycji. Prace projektowe po firmie Janusza Pachowskiego przejęło Biuro Architektoniczne Dedecco, które na wniosek zamawiającego wprowadziło szereg udogodnień, ulepszeń, mających jednak wpływ na ostateczną cenę.

Garaż na 155 samochodów

Między innymi pod trybuną VIP zaprojektowano wielki, aż na 155 samochodów podziemny parking, który sprawia, że obiekt staje się dla gości specjalnych bardzo komfortowy, ale dla inwestora znacznie podwyższający pierwotną cenę.

Poza tym między ostatnim rzędem krzesełek, a zadaszeniem zaplanowano siatkę architektoniczną, która miała sprawić, że obiekt stałby się bardziej zamknięty, nowocześniejszy, ale oczywiście to też miało podwyższyć koszt inwestycji.

To nie jedyne zmiany, jakich dokonano przy projekcie. Pod czwartą trybuną, o którą mocno zabiegał prezes Pogoni Jarosław Mroczek miało powstać muzeum i restauracja. Jednocześnie Jarosław Mroczek podczas kwietniowej konferencji prasowej zapewnił, że wszystkie zmiany robione były z myślą o tym, by nie tylko nie zawyżać kosztów, ale nawet udało się o kilka milionów złotych obniżyć cenę. Jak się okazało w miniony piątek, ta cena jest gigantyczna, niewspółmierna do potrzeb i absolutnie nie do zaakceptowania.

Nic nie idzie zgodnie z planem

W Szczecinie w sprawie budowy stadionu od 12 lat nic nie idzie zgodnie z planem, dlatego trudno dziś założyć, jak będzie wyglądała dalsza procedura. Sprawa jest poważna, więc można założyć, że analiza ofert potrwa kilka tygodni i na pewno nie zakończy się przed wyborami samorządowymi.

Na dziś wydaje się bardzo ważne, by kandydaci na prezydenta zadeklarowali się, jak zamierzają postępować w tej sprawie, bo poza pustymi deklaracjami żadnych konkretów nie usłyszeliśmy, a chodzi o wydatek być może nawet pół miliarda złotych na inwestycję wcale nie pierwszej potrzeby.

Przy okazji warto przypomnieć, że pierwotny koszt budowy stadionu klasy Ellite na 33 tys. kibiców wraz z bazą treningową z czterema boiskami na terenie Dąbia, to był koszt 400 mln złotych, odrzucony przez prezydenta, mający powstać na podmokłym i ryzykownym terenie. Obecnie ten koszt jest podobny, więc logicznym jest, że ponownie powinien zostać odrzucony.

Tym bardziej, że ceny budowy nowych stadionów nie są obecnie tak wysokie, jak kilkanaście lat temu. Przykładowo Płock rozpoczął procedurę budowy nowego stadionu na 15 tys. kibiców, przeznaczył wstępnie na ten cel kwotę 100 mln złotych, czyli średnio za jedno krzesełko koszt wyniesie nieco ponad 1,5 tys. euro. To jest trzy, lub nawet cztery razy mniej, niż obecne wyliczenia stadionu w Szczecinie. ©℗

Wojciech PARADA