Szczeciński oddział Instytutu Pamięci Narodowej zaprasza we wtorek o g. 10 na plac Zgody na otwarcie wystawy plenerowej o admirale Józefie Unrugu. Współtwórca Marynarki Wojennej to jedna z ważniejszych postaci w historii polskiej armii.
Na ekspozycję „Admirał Józef Unrug, dowódca i wychowawca” składają się unikatowe fotografie, przybliżające sylwetkę admirała poprzez ukazanie okresu młodzieńczego, służbę w Polskiej Marynarce Wojennej w okresie odrodzonej Rzeczypospolitej, udział jako Dowódcy Floty w Obronie Wybrzeża po wybuchu wojny aż po powojenną działalność, naznaczoną emigracyjną peregrynacją polskiego oficera. To pierwsza ekspozycja wystawiennicza, mająca na celu rzetelne przypomnienie postaci admirała i jednego z najwybitniejszych oficerów Polskiej Marynarki Wojennej, o którym wiedza, jak ocenia IPN, wciąż pozostaje niedostatecznie upowszechniona i spopularyzowana pośród polskiego społeczeństwa.
Na potrzeby projektu zainicjowano rozległą kwerendę materiałowo-źródłową, zarówno w krajowych (Instytut Pamięci Narodowej, Muzeum Miasta Gdyni, Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni, Narodowe Archiwum Cyfrowe, Polska Agencja Prasowa), jak i zagranicznych ośrodkach archiwalnych (Biblioteka Kongresu w Waszyngtonie, Holenderski Instytut Historii Wojskowości czy Imperial War Museum w Londynie). W warstwie ikonograficznej poza fotografiami wyeksponowano również unikatową kolekcję osobistych artefaktów (w tym m.in. zachowane ordery i odznaczenia) należących do Józefa Unruga, przechowywanych w zbiorach rodzinnych Unrugów.
– Morze, ludzie morza i pamięć o nich stanowią integralną część tożsamości naszego miasta i całego Pomorza Zachodniego – podkreśla dyrektor szczecińskiego oddziału IPN Krzysztof Męciński. – Stąd nasza dbałość o pamięć o polskich marynarzach, którzy stracili życie w obronie ojczyzny w czasie II wojny światowej. Pamięć tę chcemy kształtować także, prezentując wystawę o wybitnym dowódcy. W wywiadzie udzielonym w 1965 komandor Romanowski, wybitny dowódca okrętów podwodnych wspominał, że to dzięki admirałowi Unrugowi, surowemu wychowawcy, powstała kadra marynarzy, którzy tak znakomicie spisywali się na polskich okrętach w czasie II wojny światowej. Zapraszam do zapoznania się z tą ekspozycją wszystkich mieszkańców Szczecina a tym samym do poznawania historii polskiej Marynarki Wojennej.
Wystawę „Admirał Józef Unrug – dowódca i wychowawca” IPN po raz pierwszy zaprezentował podczas obchodów Święta Marynarki Wojennej w Świnoujściu w czerwcu. Na Placu Zgody będzie można ją oglądać do końca roku.
To niejedyna inicjatywa Instytutu Pamięci Narodowej związana z ludźmi morza.
– Jeszcze przed inaugurującą nowego roku akademickiego na Politechnice Morskiej, szczeciński oddział Instytutu Pamięci Narodowej ufundował czyszczenie i konserwację tablicy „Pamięci marynarzy, którzy zginęli na polskich statkach i okrętach w latach 1939 – 45” oraz dziesięciu imiennych tabliczek polskich marynarzy, którzy zginęli w czasie II wojny światowej – informuje Marcin Górka, rzecznik prasowy szczecińskiego IPN.
To tabliczki Józefa Siemaszkiewicza, Lucjana Pulsakowskiego, Adolfa Błoniarza, Benjamina Horbaczewskiego, Antoniego Zawadzkiego – marynarzy zatopionego 8 października 1943 roku niszczyciela ORP „Orkan”, Zygmunta Piórkowskiego z m/s „Chrobry”, Ignacego Rogowskiego z s/s/ „Zagłoba”, Alfonsa Małolepszego, marynarza ORP „Garland”, Kaziemierza Bednarskiego z m/s „Krab” i Stanisława Brychcego poległego w Gdyni w wybuchu miny.
Instytut sfinansował także nowy maszt przy pomniku. ©℗
Alan SASINOWSKI
