Rozmowa z dr hab. Małgorzatą Tarczyńską-Łuniewską, prof. US – koordynatorem Szkoły Giełdowej z Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego
– Uniwersytet Szczeciński w tym roku zaprasza na drugą edycję Szkoły Giełdowej, projektu realizowanego wspólnie z Giełdą Papierów Wartościowych w Warszawie. Do kogo skierowane są kursy i jakie korzyści może przynieść słuchaczom ich ukończenie?
– Kursy skierowane są do szerokiego grona osób zainteresowanych poznaniem rynku kapitałowego, w szczególności rynku giełdowego. Nie ma tu specjalnych ograniczeń wiekowych czy wymogów związanych z wykształceniem. Należy jednak pamiętać, że na rynku giełdowym mogą inwestować tylko osoby pełnoletnie. Sama idea Szkoły Giełdowej obejmuje edukację potencjalnych inwestorów w zakresie rynków – kapitałowego i giełdowego. Materiał prezentowany w ramach zajęć Szkoły Giełdowej jest dostosowany do poziomu kursu, który jest aktualnie realizowany, tzn. czy jest to kurs podstawowy, czy dla średnio zaawansowanych. Jeśli chodzi o korzyści, to na pewno ukończenie kursu wiąże się z pozyskaniem lub poszerzeniem wiedzy w zakresie rynku giełdowego, mechanizmów jego działania i procesu inwestowania. Zdobycie wiedzy związanej z istniejącymi i możliwymi do wykorzystania w praktyce technikami inwestycyjnymi wpływa na zdolność samodzielnego podejmowania decyzji finansowych oraz umiejętność budowania strategii inwestycyjnych. Wszystkie te elementy powodują, że uczestnik kursu może w przyszłości stać się inwestorem giełdowym.
– Jak udało się Wydziałowi Nauk Ekonomicznych i Zarządzania US nawiązać współpracę z Giełdą Papierów Wartościowych?
– Współpraca Uniwersytetu Szczecińskiego i WNEiZ z GPW ma charakter długofalowy − trwa od lat 90. O nawiązaniu współpracy w zasadzie zadecydowały względy merytoryczne i chęć wzajemnej współpracy. Osobą, która zapoczątkowała tę kooperację, jest prof. dr hab. Waldemar Tarczyński – obecny dziekan Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania US. To właśnie jego wiedza, pasja i kompetencje w zakresie rynku giełdowego stały się przyczynkiem do nawiązania tego porozumienia. Profesor Tarczyński zainaugurował także Szkołę Giełdową w Szczecinie na Wydziale Nauk Ekonomicznych i Zarządzania. Współpraca z Giełdą Papierów Wartościowych trwa nieprzerwanie do dziś i ma szeroki wymiar, a Szkoła Giełdowa jest jednym z jej fundamentalnych elementów.
– Jakimi cechami powinien się charakteryzować przyszły giełdowy inwestor?
– Wbrew pozorom nie jest to łatwe pytanie i nie da się jednoznacznie na nie odpowiedzieć. Inwestor giełdowy na pewno powinien posiadać wiedzę z zakresu rynku giełdowego i mechanizmów jego funkcjonowania. To samo dotyczy kwestii inwestowania, ponieważ jest to cały proces czynników, rzeczy i zdarzeń, których wzajemne odziaływanie wpływa na rezultat inwestowania, czyli na to, czy zarabiamy, czy tracimy. Może również nastąpić sytuacja, w której nasz zainwestowany kapitał nie ulegnie zmianie. Inwestor powinien zdawać sobie sprawę z ryzyka związanego z tym procesem i konsekwencji podejmowanych decyzji. Jest to również jedna z elementarnych zasad inwestowania. Rynek giełdowy jest zmienny, a sama giełda potrafi być „kapryśna” oraz wrażliwa na zmieniające się otoczenie gospodarcze − zresztą giełda jest traktowana jako barometr gospodarki. Poza tym po okresach silnych wzrostów mogą się pojawić gwałtowne spadki. Inwestor nie powinien ulegać panice. Tu zdecydowanie należy być wyważonym w działaniu. Przypadkowe decyzje na dłuższą metę mogą okazać się zgubne. Giełdowi gracze powinni zatem wybrać określony sposób inwestowania: krótko-, średnio- czy długoterminowy. Czas ten z kolei koreluje z istniejącymi metodami inwestowania. Dużą rolę w tym procesie odgrywa także konsekwencja w realizacji przyjętej strategii, ale także świadomość istniejących zagrożeń i umiejętność powiedzenia „stop”.
– Od czego zależy sukces na giełdzie? Czy przede wszystkim od szczęścia, czy jednak od zaplanowanej strategii oraz opartych na nauce wyliczeniach i analizach?
– Sukces na giełdzie… cóż, zależy on od wielu rzeczy − wiedza i nauka, prowadzone analizy, zbudowana i przyjęta strategia inwestycyjna, to moim zdaniem wymierny i namacalny element związany z procesem inwestowania oraz podejmowaniem decyzji inwestycyjnych. Efektem finalnym jest wynik naszego działania. Mówiąc o sukcesie na giełdzie, należy pamiętać, że inwestor w klasycznej teorii związanej z inwestowaniem powinien działać tak, aby jak najmniej stracić. Pragmatyzm jednak skupia się na korzyściach, jakie można z gry na giełdzie uzyskać. Z reguły nikt nie pyta: „ile straciłeś?”, tylko: „ile zarobiłeś?”. Jednak często trzeba mieć też trochę szczęścia w tym zakresie. Jako naukowiec mogę powiedzieć, że prowadzone badania i symulacje w zakresie rynku giełdowego są bardzo przydatne − pozwalają na budowę nowych lub aplikację istniejących narzędzi wspomagających proces inwestowania. Powiązanie wiedzy i nauki z praktyką daje pozytywne efekty.
– Kurs realizowany jest na poziomie podstawowym i średnio zaawansowanym − na jakich elementach koncentrują się prowadzący oba warsztaty?
– W ofercie Szkoły Giełdowej są dwa moduły: pierwszy to Podstawy inwestowania – przeznaczony dla osób, które chcą rozpocząć przygodę z giełdą, a ich wiedza w zakresie rynku giełdowego i procesu inwestowania jest elementarna lub żadna. Materiał edukacyjny tego modułu obejmuje m.in. takie zagadnienia, jak: funkcjonowanie rynku kapitałowego i giełdy, zasady i metody inwestowania, analizę spółek, sposoby oceny ryzyka, wpływ otoczenia gospodarczego na giełdę czy psychologię inwestowania. Kurs przeznaczony jest dla przyszłych i początkujących inwestorów. Drugi moduł to Giełda dla średniozaawansowanych, przeznaczony dla osób, które posiadają już podstawową wiedzę w zakresie rynku giełdowego i procesu inwestowania, przy czym na zajęciach omawiane są zagadnienia i problemy na bardziej zaawansowanym poziomie. Realizowany materiał to m.in. instrumenty pochodne i certyfikaty turbo notowane na GPW, analiza fundamentalna, w tym case study spółek z wybranych branż, analiza techniczna, a także zaawansowane zagadnienia dotyczące funkcjonowania giełdy i wpływu otoczenia gospodarczego na GPW. Oba kursy trwają 14 godzin i realizowane są w trakcie dwóch dni. W planie wszystkich kursów znajduje się zarówno materiał teoretyczny, jak i praktyczny. Prowadzącymi poszczególne moduły są pracownicy naukowi WNEiZ US oraz maklerzy giełdowi, którzy w teorii i praktyce zajmują się problematyką inwestowania na giełdzie papierów wartościowych.
– Czy dwudniowy kurs może nam pomóc odnieść spektakularny sukces? Czy będzie to dopiero początek drogi ku ponadprzeciętnemu wzbogaceniu się?
– Ideą Szkoły Giełdowej jest edukacja w zakresie rynku giełdowego i zachęcenie do inwestowania potencjalnych inwestorów. Bałabym się jednak od razu oczekiwać spektakularnych korzyści. Szkołę Giełdową można traktować zatem jako początek drogi ku ponadprzeciętnemu wzbogaceniu się.
– Jakiej najpraktyczniejszej rady można by udzielić potencjalnym inwestorom?
– Może wydawać się to nieobiektywne, ponieważ jestem wielką fascynatką giełdy, ale zachęcam do aktywności na giełdzie − może to się stać wyjątkowo ciekawą przygodą. Bezwzględnie należy jednak pamiętać o fundamentalnych zasadach inwestowania, które przed rozpoczęciem tej aktywności należy koniecznie poznać – choćby uczestnicząc w zajęciach Szkoły Giełdowej na US, na które bardzo serdecznie zapraszam.
– Dziękuję za rozmowę.
(jp)