Dr inż. Agnieszka Piegat z Wydziału Technologii i Inżynierii Chemicznej ZUT wraz z zespołem opracowała nowy sposób docierania do komórek nowotworowych. Projekt naukowczyń prowadzony jest we współpracy z Pomorskim Uniwersytetem Medycznym w Szczecinie pod kierunkiem prof. Anety Cymbaluk-Płoskiej, przy kluczowym udziale prof. Danuty Bogackiej, która nadzoruje badania z udziałem zwierząt.
– Nowy preparat opiera się na przełomowej metodzie dostarczania leków bezpośrednio do komórek rakowych, koncentrując się na celowanym leczeniu nowotworów. W przypadku raka jajnika komórki nowotworowe mają tendencję do rozprzestrzeniania się w obrębie jamy brzusznej. Co istotne, te komórki wytwarzają wokół siebie substancje zwane mucynami – białka, które tworzą osłonę śluzową wokół komórek rakowych. Zdrowe komórki jamy brzusznej nie wydzielają mucyn, co umożliwia nowym nanocząstkom celowanie wyłącznie w komórki rakowe poprzez rozpoznawanie tych białek – tłumaczy pomysłodawczyni badań na ZUT, dr inż. Agnieszka Piegat.
Obecnie na rynku dostępne są leki przeciwnowotworowe, które działają na zasadzie wprowadzania ich do krwioobiegu lub bezpośrednio do jamy otrzewnej. Niestety, atakują one również zdrowe komórki, co prowadzi do wielu skutków ubocznych. Terapie celowane – precyzyjnie skoncentrowane na komórkach rakowych – są wciąż głównie w fazie badań przedklinicznych.
Szczecińscy naukowcy zakończyli już etap badań na zwierzętach. Wyniki są bardzo obiecujące.
– Obserwujemy zahamowanie wzrostu guzów oraz lepszą ogólną kondycję zwierząt poddanych terapii w porównaniu z tradycyjnym podawaniem leku. Aktualnie analizuje się, jak leki rozprzestrzeniają się w organizmie oraz jak leczenie wpływa m.in. na organy wewnętrzne czy florę jelitową – zdradza dr inż. Piegat.
Badania nad specyfikiem mają swój początek w ramach prac w programie „Lider”, który dotyczył tworzenia celowanych nośników leków. Pierwsze nanocząstki opracowane zostały z myślą o leczeniu choroby wrzodowej żołądka i walce z bakterią Helicobacter pylori. Zachęcone sukcesami oraz współpracą z zespołem z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego, naukowczynie ZUT zaczęły zamykać w tych nośnikach również karboplatynę – popularny lek stosowany w terapii raka jajnika.
Poza dr inż. Agnieszką Piegat w pracach nad projektem na ZUT udział brały: dr inż. Agata Goszczyńska, dr inż. Agata Niemczyk, dr inż. Anna Żywicka i z Warszawy – dr inż. Klaudia Brodaczewska.
(K)
