„Wolność słowa i drugi obieg – szczecińskie wydawnictwa podziemne stanu wojennego” – debata pod takim hasłem odbyła się w środę (28 września) w Centrum Dialogu „Przełomy”, oddziale Muzeum Narodowego w Szczecinie. Gośćmi spotkania byli współtwórcy wydawnictw podziemnych w naszym mieście: Mirosław Witkowski, Teresa Hulboj, Piotr Zalewski ("Piguła") oraz prof. Danuta Dąbrowska.
Rozmowę zorganizowano w związku z obchodami międzynarodowego Tygodnia Zakazanych Książek – akcji zainicjowanej w Stanach Zjednoczonych, mającej na celu obronę wolności słowa i przeciwdziałanie cenzurze.
Czy dziś, w dobie Internetu i wolności słowa, nadal jesteśmy poddawani manipulacjom? Na ile udało nam się uwolnić od nakazów wewnętrznej cenzury, a na ile język używany przez osoby publiczne jest echem niegdysiejszej nowomowy? To niektóre z tematów debaty.
Gośćmi były wyjątkowe osoby – działacze i świadkowie stanu wojennego, współtwórcy szczecińskich wydawnictw podziemnych, redaktorzy i drukarze. Drugi obieg, czyli zakonspirowane podziemne wydawnictwa drukujące bez zgody cenzury, mają w Polsce długą tradycję. Nawet wprowadzenie stanu wojennego, a wraz z nim zatrzymań, internowań redaktorów i drukarzy oraz konfiskat sprzętu poligraficznego i zbiorów publikacji, nie przerwały działalności podziemnych drukarni. Potrzeba wolności słowa i oporu okazała się silniejsza od restrykcji władzy.
Debata dała uczestnikom szansę poznania wspomnień ludzi bezpośrednio zaangażowanych w pracę wydawnictw drugiego obiegu działających w Szczecinie. Zaproszeni goście opowiedzieli, dlaczego zdecydowali się na tego typu działalność, jak wyglądała praca podziemnych drukarni, po jakie metody konspiracji sięgnęli oraz co dziś sądzą o wydarzeniach z tamtego okresu.
(as)
Fot. Robert STACHNIK
