10 lat trwały rozmowy z właścicielami rękopisu "Pana Tadeusza" rodziną Tarnowskich, w jaki sposób przekazać go Ossolineum. W 1999 roku gmina Wrocław odkupiła do niego prawa, a po kolejnych 17 latach udało się otworzyć muzeum poświęcone epopei Mickiewicza – opowiada dr Marcin Hamkało z Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu.
Muzeum "Pana Tadeusza" we Wrocławiu można odwiedzać od 3 maja. To właśnie tam zwiedzający mogą obejrzeć rękopis ukończony w 1834 roku w Paryżu. Adam Mickiewicz był do niego bardzo przywiązany. Po śmierci poety manuskrypt znajdował się w paryskim mieszkaniu jego najstarszego syna, Władysława.
– Władysław Mickiewicz sprzedał rękopis rodzinie Tarnowskich w latach 70. XIX wieku, a trafił w depozyt Ossolineum w 1939 roku – mówi Hamkało.
"Pan Tadeusz" przetrwał we Lwowie w Ossolineum wojnę, skąd Niemcy próbowali wywieźć go na Zachód. Transport utknął w Zagrodnie na Dolnym Śląsku, gdzie rękopis został odnaleziony przez Polaków i przekazany ponownie do Ossolineum.
– W 1989 roku rodzina Tarnowskich przypomniała o tym, że to jest tylko depozyt. Przez 10 lat trwały rozmowy na temat tego, w jaki sposób można byłoby na własność przejąć rękopis "Pana Tadeusza" – opowiada wicedyrektor wrocławskiego Ossolineum. Jak dodaje, w 1999 roku, dzięki udziałowi finansowemu gminy Wrocław i zapłaceniu 200 tysięcy dolarów za rękopis rodzina Tarnowskich przekazała pozostałe dwie trzecie jego wartości w darze Ossolineum i od tego momentu ruszyły przygotowania do zbudowania ekspozycji. Po 17 latach otwarto muzeum poświęcone "Panu Tadeuszowi".
– Pokazujemy kilkaset obiektów, ale przede wszystkim zaczynamy od tego, aby opowiedzieć pewną historię. Ta opowieść układa się w konteksty czytania, interpretowania literatury i "Pana Tadeusza" – opisuje Hamkało muzeum. Na ekspozycji zaprezentowano malarstwo, muzykę z epoki, biografię Mickiewicza.
– Po kolei przechodzimy do tego, w jaki sposób inspiracje literaturą, tekstem, wykształcenie wpłynęło na to, co zostało w "Panu Tadeuszu" zapisane – dodaje.
Rękopis można z bliska zobaczyć, przekartkować, wirtualnie powiększyć.
Projekt uruchomienia Muzeum "Pana Tadeusza" kosztował 45 milionów złotych, z czego 38 milionów to kwota dofinansowania z funduszu norweskiego i funduszy EOG. (pap)
Film: PAP
