Peter Stein, reżyser i twórca teatrów, indywidualista i intelektualista: kontrowersyjny, legendarny – tak mówią – nestor niemieckiej sceny, znany także z realizacji w Warszawie, a dokładniej rozmowa z nim zainauguruje 3 maja tegoroczne Uznamskie Dni Literatury. 6 maja Sofi Oksanen, pisarka fińska, pochodząca z Estonii, odbierze Uznamską Nagrodę Literacką, przyznaną za dzieło jej życia – powieść „Oczyszczenie”. Na wyspę przyjedzie Olga Tokarczuk, przewodnicząca jury nagrody. Spotka się z czytelnikami wydanego właśnie niemieckiego tłumaczenia jej powieści „Empusion”.
Od piętnastu lat Dni Literatury zaczynają nowy sezon kulturalny i turystyczny w niemieckich kurortach wyspy. W centrum tegorocznych spotkań literackich będą gwałtowne wrzenia naszych czasów, a jednocześnie poszukiwania odpowiedzi na pytanie, jakie wartości są i powinny być w kulturze trwałe. Rozmowa z Peterem Steinem, który w swoich nowoczesnych realizacjach klasyki broni tradycyjnych związków literatury i teatru, zapowiadana jest także jako „wyznanie miłości do demokracji”. Poprowadzi ją Manfred Osten, publicysta, dawnej polityk, zajmujący się m.in. Europą Wschodnią, autor opublikowanej w tym roku książki „Świat jako wielki szpital. Goethe i wychowanie człowieka na ludzką sanitariuszkę”.
„Nieśmiertelność gwiazd – książki w ogniu 1933” to tytuł spotkania 4 maja. Palenie książek przez nazistów w Berlinie wiosną 1933 r. przypomni kameralny spektakl muzyczno-poetycki, skomponowany z utworów niemieckich pisarzy, które narodowi socjaliści skazali na spalenie. Organizatorzy Dni Literatury piszą: „90 lat temu (…) literacki i oświecony duch współczesnej Europy płonął w płomieniach nietolerancji. Podczas akcji przeciwko duchowi nieniemieckiemu naziści przy pomocy tak samo myślących przedstawicieli kręgów akademickich niszczyli literaturę oświecenia. Intelektualni podpalacze i bojówkarze rzucali tony książek w ogień, co zaczęło pełgający upadek szczególnej europejskiej świadomości kulturowej i było preludium barbarzyństwa, które miało nadejść”.
Program dni zapowiada następnie spotkanie z Andreasem Englischem, znawcą Watykanu (od dawna mieszka w Rzymie), autorem cenionych książek, poświęconych Benedyktowi XVI, Franciszkowi i Rzymowi. Ciekawe będą Młodzieżowe Uznamskie Dni Literackie, prowadzone przez Paulinę Schulz-Gruner, mieszkankę Stralsundu i Świnoujścia, literaturoznawczynię, pisarkę, tłumaczkę literatury polskiej na niemiecki. Z uczennicami i uczniami Szkoły Europejskiej w Ahlbecku poprowadzi ona lekcje kreatywnego pisania. Rezultaty będą przedstawione na otwartym spotkaniu.
Kolejne wieczory na Uznamie to spotkania z autorami monografii o Engelbercie Humperdincku (1854-1921), twórcy m.in. opery „Jaś i Małgosia”, Theą Dorn, filozofką, teatrolożką, autorką bestsellerowych powieści, Ane Marwan, pisarką słoweńską z Wiednia i Christopherem Clarkiem, australijskim historykiem, wykładowcą Cambridge, autorem m.in. wydanej także w Polsce książki „Lunatycy. Jak Europa poszła na wojnę w 1914”.
Sofi Oksanen, autorka powieści, dramatów i librett odbierze nagrodę w Ahlbecku. „Oczyszczenie”, jej najgłośniejsza książka, przełożona na 46 języków (!), ukazała się także po polsku.
Spotkanie z Olgą Tokarczuk odbędzie się 27 maja w Heringsdorfie i poprowadzi je Manfred Osten. Rozmowa będzie dotyczyła powieści, dzisiejszej sytuacji Ukrainy, Europy, świata, wojny.
Początkowo Uznamskie Dni Literatury przenosiły się na jeden dzień do Świnoujścia. Żal, że z tego zrezygnowano.
Więcej informacji o Dniach Literatury, rezerwacja i zakup biletów na spotkania płatne: www.usedomerliteraturtage.de.
(b.t.)
