Wystawa prac i pamiątek Jana Szczepkowskiego w Zamku Książąt Pomorskich jest niewielka, lecz bezsprzecznie warta obejrzenia. Została otwarta przez wnuczkę rzeźbiarza Ewę Mickiewicz w dniu inauguracji XV Festiwalu Sacrum Non Profanum. Szczepkowski jest autorem pomnika Stanisława Moniuszki w Warszawie.
Był rzeźbiarzem, rysownikiem, malarzem, związanym do końca pierwszej wojny światowej głównie z Krakowem. Kształcił się w Krakowie i Paryżu, a jego mistrzami byli Jacek Malczewski i słynny rzeźbiarz Konstanty Laszczka, a w Paryżu – Auguste Rodin i jego uczeń Émile Bourdelle, autor mitologizującego pomnika Adama Mickiewicza w Paryżu. Na przełomie wieków XIX i XX Szczepkowski był jednym z twórców krakowskiej bohemy. Rysował karykatury dla „Zielonego Balonika”, wykonywał rzeźby dla krakowskich kościołów, pomniki, rzeźbiarskie dekoracje fasad kamienic w stylu art déco. W czasie pierwszej wojny światowej walczył w armii austro-węgierskiej. Był ciężko ranny (1915) i po rekonwalescencji na front nie wrócił. Projektował cmentarze wojenne. O 1921 roku mieszkał z rodziną w podwarszawskim Milanówku. Płaskorzeźby jego autorstwa znajdują się w gmachu Sejmu RP i na fasadzie Banku Gospodarstwa Krajowego w Warszawie, a dwa pomniki, Wojciecha Bogusławskiego i Stanisława Moniuszki – na warszawskim placu Teatralnym.
Na wystawie szczecińskiej znajduje się kunsztowna miniatura figury Wojciecha Bogusławskiego. Zwraca uwagę elegancja, lekkość i naturalność postaci, jej swoboda, spacerowy ubiór, kapelusz w jednej, a płaszcz w drugiej ręce. W tle umieszczono zdjęcia obu pomników. Przypomnijmy, że pomnik Wojciecha Bogusławskiego został odsłonięty w 1937 r. Zniszczony podczas wojny, został po wojnie zrekonstruowany przez artystę. Pomnik Stanisława Moniuszki jest pracą powojenną. Został odsłonięty w 1965 r.
Wystawa to także zdjęcia artysty z rodziną i przyjaciółmi. Uwagę zwracają rzeźbiarskie portrety w stylu art déco, wśród nich szczególnie subtelny konterfekt kilkuletniej córki Hanny. Stylistycznie inny jest późny autoportret artysty (1960). Dzięki rzeźbiarskiej szorstkości jest bardzo dramatyczny.
Na jednej ze ścian można obejrzeć replikę alegorycznej płaskorzeźby „Sztuki piękne”, znajdującej się w Sejmie RP, a na innej – fragment ołtarza Matki Boskiej Bolesnej, wykonanego do Mauzoleum Jana Kasprowicza w zakopiańskiej Harendzie. Obie prace ujawniają związki Szczepkowskiego z zakopiańską szkołą rzeźby w drewnie.
Na wystawie jest też maska pośmiertna Jana Szczepkowskiego i pośmiertny odlew jego dłoni, wykonane przez Stanisława Michała Lipskiego.
Wszystkie eksponaty udostępniły Fundacja im. Marii i Jana Szczepkowskich oraz Milanówek.
Wystawa będzie czynna tylko do 18 sierpnia.
Jan Szczepkowski był też ceramikiem. W Muzeum Narodowym w Szczecinie (ul. Staromłyńska 27) jest waza jego autorstwa, typowa dla stylistyki art dèco, nawiązująca do motywów z twórczości Jacka Malczewskiego.
(b.t.)
Fot. Dariusz Gorajski
