Na promocję leków przypada w Polsce najwięcej środków wydawanych na reklamę – alarmuje przewodniczący komisji ds. aptek szpitalnych Okręgowej Izby Aptekarskiej w Krakowie, Walenty Zajdel.
Według specjalisty skutkiem wszechobecnej reklamy leków OTC (dostępnych bez recepty) jest nadmierna konsumpcja i nadużywanie farmaceutyków w naszym kraju. Dodaje, że Polska jest jedynym państwem w Europie, w którym na reklamę tych preparatów wydaje się więcej niż na inne produkty. Na reklamę leków OTC firmy farmaceutyczne w 2015 r. wydały u nas 4,3 mld zł. Najwięcej środków z tego tytułu wpłynęło do telewizji (2,82 mld zł) i stacji radiowych (1,12 mld zł). Do prasy z reklam leków trafiło 0,36 mld zł. Z danych Nielsen Audience Measurement wynika, że najbardziej reklamowane są takie preparaty jak nurofen, theraflu, otrivin, pyralgina, ibuprom, polocard, voltaren, metafen, gripex oraz desmoxan.
– Polska należy do krajów europejskich o jednej z największych konsumpcji leków dostępnych bez recepty, a ich sprzedaż dynamicznie rośnie – podkreśla mgr farmacji Walenty Zajdel. W 2014 r. rynek leków OTC w Polsce wynosił 9,24 mld zł, a w 2015 r. zwiększył się do 9,89 mld zł. Do tego dochodzą jeszcze suplementy diety. Wartość rynku tych produktów dochodzi do 3 mld zł rocznie.
Specjalista ostrzega, że niekontrolowane kombinacje lekowe obarczone są dużym ryzykiem wystąpienia niekorzystnych interakcji, wzrasta częstość powikłań polekowych – błędami lekowymi spowodowanych jest 6-13 proc. hospitalizacji. Na przykład zbyt wysoki poziom potasu może doprowadzić do śmiertelnego zaburzenia rytmu serca. Ponadto np. suplementacja żelaza u mężczyzny może opóźnić zdiagnozowanie nowotworu układu pokarmowego.
– Z danych z październiku 2015 r. wynika, że w Stanach Zjednoczonych na oddziały ratunkowe trafia około 23 tys. pacjentów z powodu wystąpienia poważnych działań niepożądanych po zażyciu suplementów diety – dodaje Zajdel.
Nadmierną konsumpcją leków bez recepty w naszym kraju zaniepokojone są również inne środowiska medyczne. Na początku marca 2016 r. Uniwersytet Śląski (UŚ) zainaugurował kampanię społeczną, która ma uświadomić związane z tym zagrożenia pod hasłem: „Granatem w (prze)dawkowanie. UŚwiadamiamy”. Zwraca się w niej uwagę, że w ostatnich kilkunastu latach czterokrotnie wzrósł w Polsce popyt na leki. Preparaty przeciwbólowe statystyczny Polak przyjmuje już 7 razy w miesiącu. (pap)
Fot. Robert Wojciechowski (arch.)
